Đau Nhói Ngực Trái: Dấu Hiệu Cảnh Báo Sức Khỏe Không Thể Xem Thường
Tổng Quan
Đau nhói ngực trái không chỉ là vấn đề của người lớn tuổi mà ngày càng xuất hiện nhiều ở người trẻ. Triệu chứng này có thể là "hồi chuông cảnh báo" của các bệnh tim mạch nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng nếu bỏ qua. Theo Hiệp hội Tim mạch Việt Nam, khoảng 25% người trẻ dưới 40 tuổi có nguy cơ mắc bệnh tim mạch do lối sống ít vận động, stress và chế độ ăn không lành mạnh.
Nguyên Nhân Gây Đau Nhói Ngực Trái
Dưới đây là 5 nhóm nguyên nhân chính, từ nghiêm trọng đến thông thường, bạn cần biết:
- Bệnh Mạch Vành
- Nguyên nhân: Mảng xơ vữa tích tụ trong động mạch vành (mạch máu nuôi tim), gây tắc nghẽn và giảm lưu lượng máu đến tim.
- Thống kê: Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, 17.6 triệu người Mỹ mắc bệnh này. Tại Việt Nam, ước tính 10% ca tử vong hàng năm liên quan đến bệnh mạch vành (Bộ Y tế, 2023).
- Hậu quả: Nếu không điều trị, tim bị thiếu máu lâu dần dẫn đến suy tim, hoại tử cơ tim (nhồi máu cơ tim).
- Loạn Nhịp Tim
- Biểu hiện: Tim đập không đều (quá nhanh, quá chậm hoặc rung thất). Rung tâm nhĩ là dạng phổ biến nhất, chiếm 1/3 số ca nhập viện vì đau ngực (theo Tạp chí Y khoa New England).
- Đối tượng nguy cơ: Người trên 60 tuổi, người béo phì, tiểu đường.
- Nhồi Máu Cơ Tim
- Triệu chứng điển hình: Cơn đau nhói dữ dội ở ngực trái, lan ra vai, hàm hoặc cánh tay, kèm khó thở, vã mồ hôi.
- Nguy cơ: Tắc động mạch vành đột ngột, nếu không cấp cứu kịp trong "giờ vàng" (3-6 giờ đầu), cơ tim tổn thương vĩnh viễn, dẫn đến tử vong (theo JAMA Network).
- Viêm Cơ/Sụn Vùng Ngực
- Đặc điểm: Đau âm ỉ, kéo dài vài giờ đến vài ngày, tăng khi hít sâu, ho hoặc ấn vào xương ức. Khác với đau tim, cơn đau thuyên giảm khi nghỉ ngơi.
- Nguyên nhân: Chấn thương, vận động quá sức, nhiễm virus.
- Yếu Tố Tâm Lý
- Biểu hiện: Đau tức ngực mơ hồ, kèm hồi hộp, khó thở, mất ngủ. Thường gặp ở người trẻ chịu áp lực công việc, học tập.
- Cơ chế: Stress làm tăng hormone adrenaline, gây co thắt cơ ngực và mạch máu (theo nghiên cứu trên PubMed).
Khuyến Cáo Của Chuyên Gia
- Đừng chờ đợi: Dù đau ngực do nguyên nhân nào, bạn cần thăm khám ngay nếu cơn đau:
- Kéo dài hơn 15 phút.
- Kèm khó thở, choáng váng, đổ mồ hôi lạnh.
- Xét nghiệm cần thiết:
- Điện tâm đồ (ECG): Phát hiện rối loạn nhịp tim, thiếu máu cơ tim.
- Siêu âm tim: Đánh giá chức năng tim và phát hiện tổn thương cơ tim.
- Xét nghiệm máu: Đo nồng độ troponin (chỉ điểm tổn thương tim trong nhồi máu).
Hình ảnh: Mô phỏng cơn đau thắt ngực do tắc hẹp mạch vành (Nguồn: Bệnh viện Việt Pháp).
Phòng Ngừa Đau Ngực Trái
- Tập thể dục đều đặn: 30 phút/ngày với bài tập vừa sức như đi bộ, đạp xe.
- Dinh dưỡng lành mạnh: Giảm mỡ động vật, tăng rau xanh, cá, ngũ cốc nguyên hạt.
- Kiểm soát stress: Ngồi thiền, tập thở sâu, ngủ đủ 7-8 tiếng/đêm.
- Khám sức khỏe định kỳ: Ít nhất 1 lần/năm, đặc biệt nếu gia đình có tiền sử bệnh tim.
Kết Luận
Đau nhói ngực trái là triệu chứng "đa diện", có thể từ bệnh tim nguy hiểm đến nguyên nhân cơ xương đơn giản. Bác sĩ Trần Thái Hòa (Bệnh viện Việt Pháp) khuyến cáo: "Đừng tự chẩn đoán tại nhà. Hãy đến cơ sở y tế ngay khi đau ngực kèm khó thở, đặc biệt nếu bạn có tiền sử huyết áp cao hoặc tiểu đường".
Nguồn tham khảo: Medscape, Hiệp hội Tim mạch Mỹ, Bộ Y tế Việt Nam.