1. Xoắn đỉnh là gì?
Hội chứng xoắn đỉnh là tình trạng nhịp nhanh thất đa hình thái với đặc điểm cơ tim tái cực chậm trễ, có khoảng QT kéo dài bất thường.
Xoắn đỉnh có đặc điểm phức bộ QRS tần số nhanh, không đều và xoay quay trục. Hậu quả của hội chứng xoắn đỉnh là có thể gây ra tình trạng rung thất, ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn và có nguy cơ gây tử vong rất cao.
Khoảng QT trong xoắn đỉnh dài có rất nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là do bẩm sinh đã có hoặc do hậu quả của việc dùng thuốc. Khi khoảng QT kéo dài thì sẽ diễn ra tình trạng rối loạn nhịp tim , khiến tình trạng hậu gánh khử cực sớm hơn cũng như trơ phân tán không đều giữa các vùng khác nhau của cơ tim.
2. Chẩn đoán hội chứng xoắn đỉnh
Để chẩn đoán hội chứng xoắn đỉnh thì cần dựa vào lâm sàng và cận lâm sàng:
- Lâm sàng: Bệnh nhân có thể ngất, tần số tim 200 – 250 lần/phút, hồi hộp, đánh trống ngực ,
- Cận lâm sàng: Đo điện tâm đồ thấy phức bộ QRS quay quanh trục cố định, cơn xoắn đỉnh, khoảng QT kéo dài khoảng 0,44s. Ngoài ra, phương pháp đo điện tâm đồ cũng cần được thực hiện với những thành viên gia đình có yếu tố nguy cơ mắc phải xoắn đỉnh do QT dài bẩm sinh để sàng lọc bệnh lý này
3. Điều trị hội chứng xoắn đỉnh
Đối với điều trị cơn xoắn đỉnh nguy cấp hay điều trị cắt cơn, có thể áp dụng một cú đấm mạnh vùng trước ngực. Hoặc trong trường hợp xoắn đỉnh kéo dài dẫn đến rối loạn huyết động của người bệnh thì sốc điện không đồng bộ là lựa chọn hàng đầu. Trong sốc điện thì năng lượng ban đầu áp dụng cho người bệnh thường là 50 – 100J, sau đó tăng lên khoảng 360J tùy từng trường hợp.
Điều trị rối loạn điện giải bằng cách tiêm tĩnh mạch Magie Sulfate 1 – 2g, nhắc lại sau đó nhưng tối đa là 2 – 4 g trong 15 phút. Một số bệnh nhân có thể cần phải bù kali và calci trong từng trường hợp cụ thể. Nếu bệnh nhân đang sử dụng những thuốc gây xoắn đỉnh, nghĩa là hội chứng xoắn đỉnh do thuốc gây ra hoặc có nguy cơ gây rối loạn điện giải thì cần ngưng sử dụng những loại thuốc này lại ngay.
Một số bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng rối loạn nhịp chậm thì cần được điều trị với Isoproterenol truyền tĩnh mạch, đặt máy tạo nhịp tạm thời , tiêm Lidocain để rút ngắn thời gian QT.
Với những người bệnh mắc phải hội chứng xoắn đỉnh do khoảng QT dài bẩm sinh thì cần được điều trị theo một kế hoạch dài lâu, bao gồm việc dùng thuốc chẹn beta , đặt stent, máy tạo nhịp vĩnh viễn, máy chuyển nhịp phá rung tự động ICD...
Xoắn đỉnh là tình trạng gây ra bởi khoảng QT kéo dài bất thường với nguyên nhân đến từ bẩm sinh hoặc do một số loại thuốc gây ra. Điều trị hội chứng xoắn đỉnh cần kết hợp nhiều phương pháp, nhất là với những bệnh bẩm sinh thì cần điều trị lâu dài để mang lại hiệu quả tốt nhất cho bệnh nhân.