Thấp tim là bệnh viêm tự miễn sau nhiễm khuẩn họng do liên cầu khuẩn tan huyết nhóm A. Bệnh phổ biến ở trẻ 5-15 tuổi, gây biến chứng ở não, tim, khớp, da, đặc biệt là tổn thương van tim, suy tim, đột quỵ. Thấp tim hiếm ở nước phát triển nhưng vẫn là vấn đề ở nước đang phát triển, Việt Nam đã giảm nhưng vẫn còn di chứng.

Bệnh Thấp Tim: Hiểu Rõ Nguyên Nhân, Biến Chứng và Mức Độ Nguy Hiểm

Thấp tim là gì?

Thấp tim là một bệnh lý viêm tự miễn dịch, thường xuất hiện sau khi bạn bị nhiễm khuẩn ở đường họng hoặc miệng. Bệnh này không phải do vi khuẩn trực tiếp tấn công tim, mà là do hệ miễn dịch của cơ thể phản ứng quá mức sau khi chống lại vi khuẩn liên cầu tan huyết nhóm A. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), nếu trong vòng 2 đến 3 tuần sau khi nhiễm liên cầu khuẩn vùng hầu họng mà không được điều trị đầy đủ bằng kháng sinh, bệnh có thể tiến triển thành thấp tim. Điều này xảy ra do kháng thể tạo ra để chống lại liên cầu khuẩn lại tấn công nhầm vào các mô của cơ thể, đặc biệt là tim, khớp, não và da.

Đối tượng và tỉ lệ mắc bệnh

Bệnh thấp tim phổ biến nhất ở lứa tuổi từ 5 đến 15 tuổi, mặc dù bệnh có thể xuất hiện ở trẻ nhỏ hơn và cả người lớn. Tỉ lệ mắc bệnh ở trẻ em nam và nữ là như nhau. Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thấp tim và bệnh tim do thấp tim vẫn là một vấn đề sức khỏe cộng đồng quan trọng ở nhiều quốc gia đang phát triển.

Biến chứng nguy hiểm của thấp tim

Thấp tim có thể gây ra các biến chứng nặng nề ở nhiều cơ quan khác nhau, bao gồm não, tim, khớp và da. Trong đó, biến chứng ở tim là nghiêm trọng nhất. Bệnh có thể gây viêm tim (carditis), dẫn đến dày dính van tim. Theo thời gian, tình trạng này sẽ dẫn tới tổn thương van tim vĩnh viễn, gây hẹp van hoặc hở van. Tổn thương van tim có thể dẫn đến suy tim, rối loạn nhịp tim, đột quỵ, thậm chí tử vong. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), việc điều trị và theo dõi sát sao là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng này.

Tình hình bệnh thấp tim trên thế giới và tại Việt Nam

Mặc dù ngày nay bệnh thấp tim hiếm gặp ở các nước phát triển nhờ điều kiện vệ sinh và chăm sóc y tế được cải thiện, nhưng nó vẫn còn là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng ở các nước đang phát triển, đặc biệt là những nơi có điều kiện vệ sinh và dinh dưỡng kém như châu Phi hay Nam Á. Ở Việt Nam, tỉ lệ thấp tim đã giảm đáng kể nhờ chương trình phòng ngừa và điều trị bệnh liên cầu khuẩn. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bệnh nhân phải đến bệnh viện với di chứng tổn thương van tim, hậu quả của việc bị thấp tim khi còn nhỏ. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức về bệnh thấp tim và đảm bảo điều trị kịp thời các bệnh nhiễm trùng liên cầu khuẩn ở trẻ em.