Sao WWE John Cena bị ung thư da: Bài học về phòng ngừa và bảo vệ da
John Cena và lời cảnh tỉnh về ung thư da
Ngôi sao đô vật John Cena của WWE (World Wrestling Entertainment) gần đây đã tiết lộ thông tin gây chú ý: anh đã hai lần được chẩn đoán mắc bệnh ung thư da. Ở tuổi 48, Cena chia sẻ rằng trước đây anh thường 'bỏ quên' việc sử dụng kem chống nắng. Giờ đây, nhà vô địch WWE 17 lần đang tích cực nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc sử dụng kem chống nắng để phòng ngừa ung thư da.
Cena phát hiện vết ung thư đầu tiên trên ngực trong một buổi kiểm tra định kỳ với bác sĩ da liễu. Một năm sau, một vết ung thư khác được tìm thấy ở lưng. Anh chia sẻ với USA Today: 'Tôi đã hai lần nhận được cuộc gọi với nội dung 'Bạn cần quay lại vì kết quả sinh thiết cho thấy có tế bào ung thư'. Thông tin đó khiến tôi tỉnh ngộ và thúc đẩy tôi thay đổi cuộc sống'.
Ung thư da là một trong những loại ung thư có thể phòng ngừa được. Sau hai lần chẩn đoán ung thư, Cena đã bắt đầu sử dụng kem chống nắng thường xuyên. Giờ đây, anh muốn mọi người, đặc biệt là nam giới, cũng làm như vậy.
Là gương mặt đại diện cho chiến dịch kem chống nắng mới của Neutrogena, Cena kêu gọi mọi người sử dụng kem chống nắng để giảm nguy cơ ung thư da. Anh nói: 'Chăm sóc da là một chủ đề được phụ nữ chấp nhận và quan tâm hơn. Nam giới cũng đang ngày càng ý thức hơn về việc tự chăm sóc bản thân… Tôi nghĩ chúng ta cần biến nó thành một điều phổ biến hơn'.
Nâng cao nhận thức về ung thư da
Tiến sĩ Jeff Yorio, nhà nghiên cứu lâm sàng và bác sĩ ung thư tại Texas Oncology ở Austin, cho biết rằng khi một nhân vật nổi tiếng như Cena chia sẻ về việc được chẩn đoán ung thư da, điều đó thực sự tạo ra sự khác biệt trong cách mọi người nhìn nhận về sự an toàn dưới ánh nắng mặt trời.
'Những người nổi tiếng có thể giúp phá vỡ sự kỳ thị xung quanh bệnh ung thư da, giúp những người khác dễ dàng tìm kiếm sự giúp đỡ và lời khuyên hơn', ông nói.
Bác sĩ Saami Khalifian, chuyên gia da liễu được chứng nhận kép, đồng ý với quan điểm này. Ông cho biết ông thường thấy số lượng bệnh nhân hỏi về những nốt ruồi đáng ngờ của họ tăng lên sau khi những người nổi tiếng lên tiếng.
Khalifian lưu ý rằng việc Cena được chẩn đoán là lời nhắc nhở rằng ung thư da có thể xảy ra với bất kỳ ai. Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe tim mạch hoặc các vấn đề liên quan đến da, hãy đến Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu để được tư vấn và thăm khám kịp thời. Địa chỉ phòng khám là 336A Phan Văn Trị, P11, Bình Thạnh, TPHCM. Bạn có thể liên hệ qua số điện thoại 0938237460 để đặt lịch hẹn.
Kem chống nắng và phòng ngừa ung thư da
Hiểu rõ cách ung thư da phát triển có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh. Khalifian nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng kem chống nắng để ngăn ngừa ung thư da. Ông nói rằng nó có thể hoạt động như 'hàng rào phòng thủ đầu tiên' cho làn da của bạn.
Kem chống nắng giúp ngăn chặn hoặc hấp thụ bức xạ UV (UVA và UVB) có hại, có thể làm hỏng DNA trong tế bào da và dẫn đến các bệnh ung thư da như:
- Ung thư biểu mô tế bào đáy
- Ung thư biểu mô tế bào vảy
- U hắc tố (Melanoma)
Một quan niệm sai lầm phổ biến là bạn chỉ cần thoa kem chống nắng vào những ngày nóng và nắng. Khalifian cho biết đây không phải là trường hợp đúng.
'Thoa kem chống nắng hàng ngày, ngay cả vào những ngày nhiều mây hoặc trong nhà, là rất quan trọng vì tia UV vẫn có thể xuyên qua cửa sổ. Biến việc thoa kem chống nắng thành thói quen là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe lâu dài của làn da', ông lưu ý.
Các loại ung thư da
Không phải tất cả các bệnh ung thư da đều giống nhau. Biết sự khác biệt có thể giúp bạn phát hiện các dấu hiệu.
'Ung thư da thường được phân loại là u hắc tố hoặc không phải u hắc tố', Yorio giải thích.
'U hắc tố ít phổ biến hơn ung thư da không phải u hắc tố nhưng có xu hướng xâm lấn mạnh hơn với nguy cơ di căn cao hơn (lây lan) sang các bộ phận khác của cơ thể'.
U hắc tố, nếu không được điều trị nhanh chóng và hiệu quả, có thể đe dọa đến tính mạng.
Loại ung thư da không phải u hắc tố phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào đáy. 'Loại ung thư này hiếm khi lây lan đến các vị trí xa trong cơ thể, nhưng nó có thể gây biến dạng và có thể xâm lấn các mô lân cận', Yorio giải thích.
Loại ung thư da không phải u hắc tố phổ biến thứ hai là ung thư biểu mô tế bào vảy.
Yorio cho biết rằng mặc dù loại ung thư này có nhiều khả năng di căn (lây lan sang các hạch bạch huyết hoặc các vị trí khác trong cơ thể) hơn ung thư biểu mô tế bào đáy, nhưng di căn vẫn hiếm gặp.
'Cả ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy thường phát triển ở các bộ phận da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng cũng có thể phát triển ở các bộ phận da khác', ông nói.
Có lẽ không có gì đáng ngạc nhiên khi việc phát hiện sớm là chìa khóa quan trọng đối với bất kỳ dạng ung thư da nào.
'Ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy ít có khả năng lây lan hơn, nhưng chúng vẫn có thể gây ra tổn thương đáng kể cho da và mô, đặc biệt là ở các khu vực nhạy cảm hoặc dễ thấy [nếu không được điều trị], Khalifian giải thích.
Với u hắc tố, việc phát hiện sớm là rất quan trọng. 'Nếu không được phát hiện sớm, u hắc tố có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể, khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn nhiều và có khả năng đe dọa đến tính mạng', Khalifian nói.
Ông khuyên bạn nên kiểm tra da thường xuyên và đến bác sĩ da liễu để khám sàng lọc hàng năm.
Điều trị ung thư da
Việc điều trị ung thư da sẽ phụ thuộc vào loại và mức độ phát hiện sớm của bệnh.
'Đối với hầu hết các trường hợp, phẫu thuật cắt bỏ là phương pháp điều trị đầu tiên, trong đó chúng tôi loại bỏ mô ung thư cùng với một phần nhỏ mô khỏe mạnh', Khalifian giải thích.
Đối với các khu vực nhạy cảm hoặc dễ thấy, như khuôn mặt, Khalifian cho biết phẫu thuật Mohs micrographic được ưu tiên hơn, vì nó bảo tồn mô khỏe mạnh đồng thời đảm bảo loại bỏ tất cả các tế bào ung thư.
Nếu ung thư đã lan rộng, ông cho biết các phương pháp điều trị tiên tiến hơn như xạ trị hoặc liệu pháp miễn dịch cũng có thể cần thiết.
Lời khuyên phòng ngừa ung thư da
Hầu hết các bệnh ung thư da đều có thể phòng ngừa được. Việc Cena được chẩn đoán là một lời nhắc nhở để thoa kem chống nắng và chủ động phòng ngừa.
'Khi chọn kem chống nắng, hãy tìm loại có chỉ số SPF ít nhất là 30 và phổ rộng để bảo vệ chống lại cả tia UVA và UVB', Khalifian khuyên.
Điều quan trọng là phải thoa kem một cách hào phóng lên tất cả các vùng da tiếp xúc. 'Đừng quên những điểm thường bị bỏ qua như tai, cổ và mu bàn tay', Khalifian lưu ý.
Bạn nên thoa lại sau mỗi hai giờ hoặc thường xuyên hơn nếu bạn đang bơi hoặc đổ mồ hôi. Nếu bạn dành nhiều thời gian ở ngoài trời, bạn nên mặc quần áo bảo hộ, đội mũ và đeo kính râm.
'Ngoài ra, bạn có thể tìm bóng râm bất cứ khi nào có thể', Khalifian nói thêm.
Kiểm tra da thường xuyên cũng rất quan trọng. Khi tìm kiếm những bất thường, Yorio khuyên bạn nên tuân theo nguyên tắc ABCDE của ung thư da:
- Asymmetry (Bất đối xứng: Một nửa nốt ruồi hoặc đốm không khớp với nửa còn lại)
- Borders (Viền: Viền không đều có thể là dấu hiệu cảnh báo).
- Color (Màu sắc: Một nốt ruồi hoặc đốm có màu sắc khác nhau/không đồng đều).
- Diameter (Đường kính: Một nốt ruồi hoặc đốm có kích thước trên 6mm).
- Evolving (Tiến triển: Một nốt ruồi hoặc đốm mới xuất hiện hoặc đang thay đổi).
Nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào trong số này, Yorio khuyên bạn nên đi khám bác sĩ hoặc bác sĩ da liễu để kiểm tra.