Xơ vữa động mạch não là gì?
Xơ vữa động mạch não là một bệnh lý tim mạch nguy hiểm, đặc biệt phổ biến ở người cao tuổi. Bệnh xảy ra do sự tích tụ của các mảng bám (chủ yếu là cholesterol, mỡ, canxi và tế bào chết) bên trong thành động mạch, gây hẹp lòng mạch và cản trở lưu thông máu lên não. Theo thời gian, quá trình này diễn tiến âm thầm và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.
Khi mảng bám vỡ ra, chúng có thể hình thành cục máu đông, gây tắc nghẽn mạch máu não. Điều này làm giảm lưu lượng máu đến não, dẫn đến thiếu máu não và gây ra các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ. Đột quỵ có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng như liệt, rối loạn ngôn ngữ, suy giảm trí nhớ, thậm chí tử vong.
Nguyên nhân gây xơ vữa động mạch não
Mặc dù nguyên nhân chính xác của xơ vữa động mạch não vẫn chưa được biết đầy đủ, nhưng bệnh thường bắt đầu bằng tổn thương hoặc viêm nhiễm ở lớp bên trong của động mạch. Có nhiều yếu tố nguy cơ có thể gây ra tổn thương này, bao gồm:
- Tuổi tác: Nguy cơ mắc bệnh tăng lên theo tuổi do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể.
- Huyết áp cao: Áp lực máu cao liên tục có thể làm tổn thương thành mạch máu, tạo điều kiện cho mảng bám tích tụ.
- Mỡ máu cao: Lượng cholesterol và triglyceride cao trong máu thúc đẩy quá trình hình thành và tích tụ mảng bám trong động mạch.
- Đái tháo đường: Đường huyết cao có thể làm tổn thương thành mạch máu và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Hút thuốc: Nicotine và các hóa chất độc hại trong thuốc lá làm hẹp mạch máu, tăng huyết áp và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
- Ít vận động: Thiếu hoạt động thể chất làm tăng nguy cơ béo phì, tăng huyết áp, mỡ máu cao và đái tháo đường, tất cả đều là yếu tố nguy cơ của xơ vữa động mạch.
- Chế độ ăn không lành mạnh: Ăn nhiều chất béo bão hòa, cholesterol, muối và ít rau quả làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
Triệu chứng của xơ vữa động mạch não
Trong giai đoạn sớm, xơ vữa động mạch não thường không gây ra triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển và mạch máu bị hẹp đáng kể, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng sau:
- Đau đầu thường xuyên: Đặc biệt là ở vùng sau gáy.
- Mờ mắt, nhìn đôi: Do lưu lượng máu đến não giảm, ảnh hưởng đến chức năng thị giác.
- Yếu liệt: Yếu hoặc tê bì một bên mặt, tay hoặc chân.
- Rối loạn ngôn ngữ: Khó nói, khó hiểu lời nói.
- Giảm trí nhớ: Khó tập trung, hay quên.
Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ triệu chứng nào trên đây, hãy đến Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu để được thăm khám và tư vấn kịp thời. Địa chỉ phòng khám tại 336A Phan Văn Trị, P11, Bình Thạnh, TPHCM. Điện thoại: 0938237460.
Phòng ngừa xơ vữa động mạch não ở người cao tuổi
Phòng ngừa xơ vữa động mạch não là rất quan trọng, đặc biệt ở người cao tuổi. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
- Điều chỉnh chế độ ăn uống:
- Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt giúp giảm cholesterol xấu, ổn định đường huyết và cải thiện sức khỏe tim mạch.
- Hạn chế chất béo bão hòa và trans fat: Tránh các loại thực phẩm như thịt đỏ, đồ chiên rán, bánh ngọt chứa nhiều chất béo không tốt sẽ tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Tăng cường cá: Cá chứa omega-3 giúp giảm viêm, giảm triglyceride và bảo vệ tim mạch.
- Uống đủ nước: Nước giúp điều hòa huyết áp, hỗ trợ quá trình đào thải độc tố.
- Hạn chế muối: Giúp kiểm soát huyết áp.
- Tập thể dục đều đặn:
- Các bài tập nhẹ nhàng: Đi bộ, bơi lội, yoga, thái cực quyền giúp tăng cường tuần hoàn máu, giảm huyết áp, giảm căng thẳng.
- Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày: Duy trì thói quen tập luyện đều đặn giúp cải thiện sức khỏe tim mạch tổng thể.
- Kiểm soát các yếu tố nguy cơ:
- Huyết áp cao: Thường xuyên theo dõi và sử dụng thuốc điều trị nếu cần.
- Đường huyết: Người bệnh tiểu đường cần kiểm soát đường huyết chặt chẽ.
- Mỡ máu: Giảm lượng cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt bằng cách điều chỉnh chế độ ăn và sử dụng thuốc.
- Hút thuốc: Bỏ thuốc lá là cách tốt nhất để bảo vệ tim mạch.
- Duy trì cân nặng phù hợp: Thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu của nhiều bệnh mãn tính, trong đó có xơ vữa động mạch.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ:
- Kiểm tra tổng quát: Phát hiện sớm các vấn đề về sức khỏe tim mạch.
- Siêu âm Doppler mạch máu não: Đánh giá tình trạng mạch máu não.
- Điện tâm đồ: Đánh giá chức năng tim.
- Xét nghiệm máu: Đánh giá các chỉ số mỡ máu, đường huyết, chức năng thận…
Ngoài ra, người cao tuổi cũng cần duy trì lối sống lành mạnh, ngủ đủ giấc (7-8 tiếng/đêm), tập yoga, thiền định để giảm căng thẳng, nâng cao sức khỏe và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Để được tư vấn chi tiết và thăm khám các bệnh lý tim mạch, đặc biệt là xơ vữa động mạch não, bạn có thể liên hệ với Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu theo số điện thoại 0938237460 hoặc đến trực tiếp địa chỉ 336A Phan Văn Trị, P11, Bình Thạnh, TPHCM.