Tìm Hiểu và Kiểm Soát Tiểu Đường và Tiền Tiểu Đường
Thực Trạng Đáng Báo Động
Thời gian gần đây, Việt Nam đang đối mặt với một thực trạng đáng lo ngại về bệnh tiểu đường. Trong vòng 10 năm qua, tỷ lệ bệnh nhân tiểu đường đã tăng lên tới 200%, và tỷ lệ người mắc tiền tiểu đường cũng không ngừng gia tăng từ 7.7% lên đến 14%. Trên thế giới, Việt Nam được xếp vào nhóm các quốc gia có tốc độ gia tăng bệnh tiểu đường nhanh nhất, theo báo cáo của Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới (IDF).
Việc này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn đe dọa sức khỏe cộng đồng nếu không có những can thiệp kịp thời.
Tiền Đái Tháo Đường Là Gì?
Tiền đái tháo đường là giai đoạn chuyển tiếp trước khi một người chính thức mắc bệnh tiểu đường típ 2. Trong giai đoạn này, mức đường huyết của một người cao hơn bình thường nhưng chưa đủ để chẩn đoán là mắc bệnh tiểu đường.
Mức đường huyết bình thường khi đói dao động từ 70-100 mg/dL (3.9-5.6 mmol/L). Những người mắc tiền đái tháo đường sẽ có mức đường huyết từ 100–125 mg/dL (5.6-6.9 mmol/L). Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), tiền đái tháo đường được chẩn đoán khi có một trong các tiêu chí sau:
- Đường huyết lúc đói (IFG): từ 100-125 mg/dL (5.6-6.9 mmol/L).
- Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống 2 giờ (OGTT): từ 140-199 mg/dL (7.8-11.0 mmol/L).
- HbA1c: từ 5.7-6.4%.
Kiểm Soát Đường Huyết - Ngăn Ngừa Tiểu Đường Típ 2
Bệnh tiểu đường có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe như bệnh tim mạch, thận, và mắt. Phụ nữ mắc tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp đôi nam giới.
Do đó, việc kiểm soát đường huyết từ sớm là vô cùng quan trọng. Theo nghiên cứu Diabetes Prevention Program (DPP), việc thay đổi lối sống (chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục) có thể giảm nguy cơ mắc tiểu đường típ 2 tới 58% ở những người mắc tiền đái tháo đường.
1. Chọn Đúng Thực Phẩm
Để kiểm soát đường huyết, bạn không cần phải loại bỏ hoàn toàn thực phẩm chứa bột đường, nhưng nên chú ý đến chất lượng thức ăn. Sử dụng chỉ số glycemic (GI) để lựa chọn thực phẩm với hàm lượng GI thấp như ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh và trái cây tươi.
Hạn chế các thực phẩm có GI cao như bánh mì trắng, nước ngọt để tránh tăng đường huyết nhanh. Một bữa ăn lý tưởng cho người tiền đái tháo đường bao gồm rau không tinh bột, protein nạc và carbohydrate phức tạp.
2. Kiểm Soát Khẩu Phần
Việc giới hạn khẩu phần ăn là một cách hiệu quả để kiểm soát lượng đường trong máu. Sử dụng đĩa nhỏ hơn cũng có thể giúp bạn không ăn quá nhiều, qua đó giúp duy trì cân nặng hợp lý và kiểm soát đường huyết.
3. Bổ Sung Chất Xơ
Thực đơn giàu chất xơ không chỉ giúp bạn cảm thấy no lâu mà còn giúp đường huyết ổn định. Một số thực phẩm giàu chất xơ bao gồm các loại đậu, rau xanh, và trái cây có thể ăn cả vỏ.
4. Hạn Chế Nước Ngọt và Rượu Bia
Hạn chế tiêu thụ nước ngọt và các loại rượu, bia là cách thông minh để bảo vệ sức khỏe. Bạn nên ưu tiên nước lọc, trà không đường và thức uống ít đường.
5. Tập Luyện Thể Dục
Tập luyện hàng ngày sẽ giúp cải thiện độ nhạy với insulin và kiểm soát đường huyết. Bắt đầu với những hoạt động đơn giản như đi bộ hoặc yoga là một lựa chọn lý tưởng.
6. Kiểm Tra Sức Khỏe Định Kỳ
Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm tình trạng sức khỏe của bạn, bao gồm cả việc phát hiện tiền tiểu đường trước khi nó tiến triển thành tiểu đường típ 2. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về mức đường huyết của mình, hãy tham khảo bác sĩ để nhận được tư vấn phù hợp.
Kết Luận
Tiểu đường và tiền tiểu đường là những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng tại Việt Nam hiện nay. Thay vì lo lắng về việc mắc bệnh, hãy chủ động kiểm soát sức khỏe của bạn. Thực hiện các thay đổi lối sống là điều cần thiết, không chỉ để phòng ngừa tiểu đường mà còn để cải thiện tiên lượng sức khỏe trong tương lai.
Đừng ngần ngại tìm kiếm sự trợ giúp từ các bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ Phạm Xuân Hậu là chuyên gia tim mạch và tim mạch can thiệp, nơi bạn có thể được tư vấn và kiểm tra sức khỏe tim mạch một cách bài bản. Bạn có thể liên hệ với Phòng khám Tim mạch Siêu âm OCA tại địa chỉ 336a Phan Văn Trị, Bình Lợi Trung, TPHCM, hoặc gọi số 0938237460 để biết thêm thông tin về xét nghiệm tầm soát đái tháo đường típ 2.
Chăm sóc sức khỏe bản thân không chỉ là trách nhiệm mà còn là sự yêu thương đối với chính mình và gia đình.