Hẹp eo động mạch chủ và tăng huyết áp

1. Hẹp eo động mạch chủ là gì?

Hẹp eo động mạch chủ là một dị tật bẩm sinh phổ biến, xảy ra khi động mạch chủ bị hẹp lại tại đoạn eo. Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và chiếm khoảng 5-8% tổng số bệnh nhân mắc bệnh tim bẩm sinh. Dưới đây là một số dạng hẹp eo động mạch chủ:

• Hẹp eo động mạch chủ dạng nếp gấp: Chỗ hẹp khu trú trên thành động mạch chủ.
• Hẹp eo động mạch chủ dạng ống: Do thiểu sản một đoạn động mạch chủ.
• Hẹp eo động mạch chủ dạng màng ngăn: Có màng ngăn bên trong lòng động mạch chủ gây cản trở dòng máu.

2. Cơ chế tăng huyết áp trong hẹp eo động mạch chủ

Tăng huyết áp có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân, không chỉ từ việc tắc nghẽn trực tiếp:

• Yếu tố cơ học: Sự tắc nghẽn làm tăng sức cản trong mạch máu, khiến tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu qua chỗ hẹp.
• Yếu tố thần kinh: Tắc nghẽn có thể gây thay đổi cảm ứng áp lực từ động mạch cảnh, ảnh hưởng đến hệ thần kinh giao cảm.
• Yếu tố thận: Thiếu máu đến thận có thể kích hoạt hệ renin-angiotensin-aldosterone, dẫn tới tình trạng giữ nước và muối trong cơ thể.

3. Biểu hiện lâm sàng theo độ tuổi

3.1. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

• Suy giảm tưới máu phần dưới cơ thể.
• Trụy mạch (sốc).
• Mạch bẹn yếu hoặc không bắt được.
• Chênh lệch huyết áp giữa chi trên và chi dưới.

3.2. Trẻ lớn và người lớn

• Tăng huyết áp ở chi trên.
• Tiếng thổi nghe được ở gian sườn II cạnh ức trái hoặc sau lưng.
• Mạch yếu hoặc mất ở phần dưới cơ thể.
• Huyết áp thấp ở chi dưới.

4. Chẩn đoán

Các phương pháp chẩn đoán hẹp eo động mạch chủ bao gồm:

• Siêu âm tim: Để xác định vị trí và mức độ hẹp.
• Chụp CT hoặc MRI: Đánh giá tổn thương phức tạp trong hệ tuần hoàn.
• Thông tim: Đo chính xác độ chênh áp qua chỗ hẹp và có thể can thiệp nội mạch nếu cần.

5. Điều trị

Phương pháp điều trị hẹp eo động mạch chủ tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Các phương pháp chính bao gồm:

• Điều trị nội khoa: Sử dụng thuốc kiểm soát huyết áp và chữa triệu chứng.
• Phẫu thuật: Thường chỉ định trong trường hợp bệnh nặng hoặc khi điều trị bằng thuốc không hiệu quả.
• Can thiệp nội mạch: Đây là phương pháp phổ biến, như nong động mạch chủ bằng bóng hoặc đặt stent.

Đối với trẻ sơ sinh có triệu chứng nặng:

• Truyền prostaglandin E1 để giữ ống động mạch mở.
• Hồi sức cấp cứu trước khi phẫu thuật.

Phát hiện và điều trị đúng cách không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân. Sự nhận thức kịp thời về nguy cơ hẹp eo động mạch chủ và tăng huyết áp rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe.

Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng như đã đề cập, hãy đến ngay các cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Nhớ rằng sức khỏe tim mạch là rất quan trọng, hãy chăm sóc trái tim của bạn ngay từ hôm nay!

Nếu bạn cần thêm hỗ trợ, hãy liên hệ với Phòng khám Tim mạch Siêu âm OCA, địa chỉ 336a Phan Văn Trị, Bình Lợi Trung, TPHCM. Điện thoại: 0938237460 để được tư vấn và khám chữa bệnh kịp thời.