Bài viết giáo dục chuyên sâu về Rối loạn Stress sau Chấn thương (PTSD), giúp nhận diện dấu hiệu, hiểu về khả năng phục hồi và khuyến khích tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp để vượt qua các trải nghiệm đau buồn.

PTSD: Khi Nỗi Đau Quá Khứ Trở Lại Ám Ảnh Hiện Tại

Cuộc sống đôi khi mang đến những thử thách nghiệt ngã, những sự kiện có thể làm thay đổi hoàn toàn thế giới quan của chúng ta. Từ tiếng bom rơi đạn nổ nơi chiến trường, một vụ tai nạn giao thông kinh hoàng, cảnh tượng thiên tai tàn khốc, hay thậm chí là bạo lực gia đình và sự mất mát người thân đột ngột – tất cả đều có thể để lại những vết sẹo vô hình nhưng sâu sắc trong tâm hồn. Rối loạn Stress sau Chấn thương (PTSD) chính là một trong những hậu quả tiềm tàng đó, một tình trạng mà nỗi đau từ quá khứ vẫn còn ám ảnh hiện tại, không phân biệt tuổi tác hay hoàn cảnh.

Bạn có bao giờ cảm thấy mình hoặc người thân đang vật lộn với ký ức đau buồn, như thể sự kiện chấn thương vừa xảy ra hôm qua? Liệu có những nỗi sợ hãi không tên, những hình ảnh chập chờn mà bạn không thể thoát khỏi? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về PTSD và con đường tìm lại sự bình yên.

Bạn Có Đang Nhận Diện Những Dấu Hiệu Này?

PTSD không chỉ ảnh hưởng đến những người lính trở về từ chiến trường mà còn có thể xuất hiện ở bất kỳ ai từng trải qua một sự kiện chấn thương nghiêm trọng. Những người có nguy cơ cao bao gồm nạn nhân của bạo lực, tai nạn, thiên tai, hoặc những người chứng kiến sự kiện đau lòng.

Các triệu chứng của PTSD thường được chia thành bốn nhóm chính:

• Hồi tưởng (Flashbacks): Bạn có thể bất ngờ cảm thấy như đang sống lại sự kiện chấn thương, với những hình ảnh, âm thanh, hoặc cảm giác sống động như thật. Những ký ức này có thể xuất hiện đột ngột và ngoài ý muốn, gây ra cảm giác hoảng loạn và sợ hãi tột độ.
• Tránh né: Để đối phó với những ký ức đau buồn, người bệnh thường có xu hướng tránh xa những địa điểm, con người, hoặc hoạt động gợi nhớ về sự kiện chấn thương. Họ có thể thay đổi thói quen hàng ngày để tránh gặp phải bất cứ điều gì có thể kích hoạt ký ức đó.
• Thay đổi tiêu cực trong suy nghĩ và cảm xúc: PTSD có thể khiến người bệnh nhìn nhận bản thân, người khác và thế giới một cách tiêu cực. Họ có thể cảm thấy xa lánh, mất hứng thú với các hoạt động từng yêu thích, khó khăn trong việc nhớ các chi tiết quan trọng của sự kiện, hoặc có cảm giác tội lỗi, xấu hổ kéo dài.
• Tăng kích thích: Người mắc PTSD thường xuyên ở trong trạng thái cảnh giác cao độ. Họ có thể khó ngủ, dễ giật mình bởi những âm thanh nhỏ, luôn cảm thấy bồn chồn, lo lắng hoặc dễ cáu kỉnh. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và các mối quan hệ xã hội.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), khoảng 3,9% dân số toàn cầu có thể trải qua PTSD tại một thời điểm nào đó trong đời. Tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn đáng kể, lên tới 15,3%, ở những người từng tiếp xúc với xung đột bạo lực hoặc chiến tranh. Điều này cho thấy PTSD là một rối loạn phổ biến và không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là một phản ứng tự nhiên của cơ thể và tâm trí trước những trải nghiệm quá sức chịu đựng.

Hy Vọng và Con Đường Phục Hồi: Bạn Xứng Đáng Được Chữa Lành

Tin tốt là PTSD hoàn toàn có thể được chữa trị và phục hồi! Chữa trị kịp thời không chỉ giúp làm dịu đi những triệu chứng khó chịu mà còn mang lại sự phục hồi tâm lý toàn diện, giúp người bệnh tìm lại sự bình yên, cải thiện chất lượng cuộc sống và giành lại quyền kiểm soát cuộc đời mình.

Các phương pháp trị liệu đã được chứng minh khoa học và được các chuyên gia y tế tin tưởng bao gồm:

• Liệu pháp Nhận thức Hành vi (CBT): Đây là một trong những phương pháp hiệu quả nhất, giúp người bệnh nhận diện và thay đổi những suy nghĩ, cảm xúc, hành vi tiêu cực liên quan đến chấn thương. CBT giúp bạn đối diện với ký ức một cách an toàn và lành mạnh hơn.
• Liệu pháp Tái xử lý và Giải mẫn cảm bằng Chuyển động Mắt (EMDR): Liệu pháp này sử dụng các chuyển động mắt có hướng dẫn để giúp người bệnh xử lý những ký ức chấn thương, giảm bớt tác động cảm xúc của chúng.

Nhiều người đã thành công trong việc vượt qua PTSD và sống một cuộc đời trọn vẹn. Câu chuyện của họ là minh chứng cho thấy với sự hỗ trợ đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể chữa lành và tiến về phía trước. Bạn xứng đáng được hạnh phúc và bình an.

Đừng Một Mình – Hãy Tìm Kiếm Sự Giúp Đỡ Ngay Hôm Nay

Nếu bạn hoặc người thân đang nhận thấy những dấu hiệu của PTSD, điều quan trọng nhất là đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp. Việc này không phải là một dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là một hành động dũng cảm và là bước đầu tiên quan trọng trên hành trình phục hồi.

Hãy hành động ngay hôm nay để tìm lại sự bình yên:

• Liên hệ bác sĩ tâm thần hoặc nhà tâm lý học: Họ là những chuyên gia được đào tạo để chẩn đoán và điều trị PTSD.
• Tìm đến các trung tâm tư vấn và trị liệu uy tín: Có rất nhiều tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ sức khỏe tâm thần.
• Tham gia các nhóm hỗ trợ: Chia sẻ kinh nghiệm với những người cùng cảnh ngộ có thể mang lại sự đồng cảm và sức mạnh.

Tại Việt Nam, nếu bạn hoặc người thân đang gặp khó khăn, đừng ngần ngại gọi đến đường dây nóng tư vấn và hỗ trợ sức khỏe tâm thần 1900558818 để được lắng nghe và hướng dẫn kịp thời.

Bác sĩ Phạm Xuân Hậu là chuyên gia tim mạch, điều trị cao huyết áp, bệnh mạch vành, tiểu đường, suy tim, .v.v. Mặc dù bác sĩ Hậu chuyên về tim mạch, việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tâm thần là bước đi đúng đắn cho các vấn đề sức khỏe tâm thần.

Địa chỉ Phòng khám tim mạch BS Phạm Xuân Hậu tại 336a Phan Văn Trị, Phường Bình Lợi Trung, TPHCM

Nguồn Tham Khảo:

1. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). (2023). Mental disorders. Truy cập từ: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/mental-disorders
2. Hiệp hội Tâm lý Mỹ (APA). Posttraumatic Stress Disorder (PTSD). Truy cập từ: https://www.apa.org/topics/ptsd
3. Bộ Y tế Việt Nam. Thông tin về Sức khỏe Tâm thần. (Tham khảo các chiến dịch nâng cao nhận thức sức khỏe tâm thần tại Việt Nam).