Hiểu Về Tiểu Đường và Những Ảnh Hưởng Đến Sức Khỏe
Tiểu đường, hay còn gọi là bệnh đái tháo đường, là tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng sản xuất hoặc sử dụng insulin của cơ thể. Insulin là hormone giúp chuyển hóa glucose (đường) từ thức ăn thành năng lượng. Khi cơ thể không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng insulin hiệu quả, lượng đường trong máu sẽ tăng lên, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Cơ chế bệnh sinh và ảnh hưởng đến các hệ thống trong cơ thể
Hệ thống nội tiết, bài tiết và hệ tiêu hóa
Tình trạng đường huyết cao kéo dài có thể gây ra:
- Nhiễm toan xeton (Diabetic Ketoacidosis - DKA): Khi insulin thiếu, cơ thể không thể sử dụng glucose và bắt đầu chuyển hóa chất béo, tạo ra các hóa chất độc hại gọi là xeton.
- Hội chứng tăng áp lực thẩm thấu (HHS): Đây là tình trạng phổ biến ở bệnh nhân tiểu đường type 2, khi đường huyết tăng cao gây mất nước nghiêm trọng và tăng áp lực thẩm thấu trong máu.
- Liệt dạ dày (Gastroparesis): Đường huyết cao làm tổn thương dây thần kinh, chậm quá trình tiêu hóa.
- Bệnh thận do tiểu đường (Diabetic Nephropathy): Đường huyết cao làm hỏng các mạch máu nhỏ trong thận, giảm khả năng lọc chất thải.
Hệ tuần hoàn
Tăng đường huyết dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như:
- Xơ vữa động mạch: Làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.
- Tăng huyết áp: Có mối quan hệ chặt chẽ với bệnh tiểu đường, làm tăng áp lực lên tim và mạch máu.
- Vấn đề ở chân (Diabetic Foot): Thiếu cảm giác và giảm máu đến bàn chân có thể dẫn đến các vết thương chậm lành và biến chứng nguy hiểm.
Hệ thần kinh
Đường huyết cao có thể gây tổn thương thần kinh:
- Đau dây thần kinh ngoại biên (Diabetic Neuropathy): Dẫn đến cảm giác tê bì, ngứa ran, và đau.
- Bệnh võng mạc do tiểu đường (Diabetic Retinopathy): Có thể gây mất thị lực hoặc mù lòa.
Hệ da bì
Tiểu đường có thể làm khô và nứt da, dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn và nấm.
Hệ sinh sản
Tiểu đường thai kỳ: Một biến chứng mà phụ nữ mang thai hay gặp phải, có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng nếu không được kiểm soát.
Biến chứng nghiêm trọng và biện pháp phòng ngừa
Biến chứng tiểu đường bao gồm: bệnh tim mạch, đột quỵ, suy thận giai đoạn cuối, cắt cụt chi, và mù lòa. Để kiểm soát và phòng ngừa, Hiệp hội Đái Tháo Đường Hoa Kỳ khuyến nghị:
- Kiểm soát đường huyết: Duy trì mức đường huyết ổn định.
- Kiểm soát huyết áp và cholesterol: Thường xuyên kiểm tra và theo dõi các chỉ số sức khỏe này.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Nên tăng cường rau xanh, thực phẩm ít đường, và tập thể dục thường xuyên.
- Thăm bác sĩ định kỳ: Kiểm tra sức khỏe tim mạch định kỳ để phát hiện sớm những bất thường.
Ngoài ra, việc từ bỏ thói quen có hại như hút thuốc cũng rất quan trọng.
Kết luận
Tiểu đường là một bệnh mãn tính nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu chúng ta hiểu rõ về bệnh và chủ động trong việc phòng ngừa. Việc tầm soát đái tháo đường type 2 và thực hiện các biện pháp phòng ngừa biến chứng tim mạch là vô cùng cần thiết. Hãy chăm sóc bản thân và để ý đến sức khỏe của mình ngay từ hôm nay!
Địa chỉ tham khảo: BS Phạm Xuân Hậu là chuyên khoa tim mạch và tim mạch can thiệp. Phòng khám Tim mạch Siêu âm OCA, địa chỉ 336a Phan Văn Trị, Bình Lợi Trung, TPHCM. Tel 0938237460.