Đường và Sức Khỏe: Nguy Cơ Tiềm Ẩn Bạn Cần Biết
Các món ăn, đồ uống có vị ngọt luôn có sức quyến rũ khiến chúng ta khó có thể từ chối. Tuy nhiên, nếu không kiểm soát tốt, lượng đường nạp vào cơ thể quá mức trong thời gian dài sẽ gây ra nhiều hệ lụy đến sức khỏe, nhất là làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và mãn tính.
1. Ăn Nhiều Đường Làm Tăng Nguy Cơ Mắc Các Bệnh Tim Mạch
Thói quen ăn quá nhiều đường sẽ gây hại nghiêm trọng cho tim mạch. Thậm chí, đường còn có hại hơn nhiều lần so với chất béo, gây tổn thương cho động mạch và tim, làm tăng nguy cơ đau tim và các bệnh tim mạch. Theo nghiên cứu từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), tiêu thụ quá nhiều đường có thể dẫn đến tăng cân, béo phì, tăng huyết áp, tăng cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL), tất cả đều là yếu tố nguy cơ của bệnh tim mạch [^1^].
Ngoài ra, đường cũng làm tăng mức insulin, kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm, tăng nhịp tim và huyết áp. Huyết áp cao làm tim và động mạch của bạn phải làm việc chăm chỉ hơn, tăng nguy cơ mắc các cơn đau tim, đột quỵ và một số vấn đề nghiêm trọng khác về động mạch vành.
Nếu ăn quá nhiều đường, bạn sẽ có nguy cơ gặp một số vấn đề nghiêm trọng như đau tim và các căn bệnh về tim mạch khác.
2. Đường Dư Thừa Làm Tăng Nguy Cơ Mắc Các Bệnh Mãn Tính
Lượng đường dư thừa trước hết sẽ ảnh hưởng đến gan – cơ quan giải độc lớn và quan trọng nhất của cơ thể. Ăn nhiều đường không chỉ khiến hoạt động thải độc tố mà còn cả việc xử lý lượng protein trong cơ thể cũng bị quá tải. Ngoài ra, gan đồng thời còn phải xử lý phần lớn các quy trình chuyển hóa khác.
Các bệnh về gan xảy ra thường là do uống quá nhiều rượu, bia. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ngay cả khi không hề uống nhiều rượu, bia, người bệnh cũng có thể mắc bệnh gan khi ăn quá nhiều đường. Tình trạng này được gọi là bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), và nó đang ngày càng trở nên phổ biến [^2^].
Khi tiêu thụ đường với số lượng lớn, gan có thể bị tổn thương cũng như khi uống nhiều rượu. Thói quen ăn quá nhiều đường sẽ gây nhiều áp lực cho gan, dẫn đến gan bị nhiễm mỡ và lâu dài gây ra các bệnh gan mãn tính khác.
Một chế độ ăn nhiều thực phẩm và đồ uống có đường ngoài việc làm tăng nguy cơ béo phì còn có thể làm tăng nguy cơ ung thư đáng kể. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention, việc tiêu thụ nhiều đường có liên quan đến tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư [^3^].
Một nghiên cứu thực hiện trên hơn 430.000 người cho thấy việc ăn quá nhiều đường có liên hệ với tình trạng tăng nguy cơ ung thư thực quản, ung thư màng phổi và ung thư ruột non.
Một nghiên cứu khác cũng cho thấy những phụ nữ ăn bánh ngọt và bánh quy nhiều hơn 3 lần mỗi tuần cũng có nguy cơ mắc ung thư nội mạc tử cung cao gấp 1,42 lần so với những phụ nữ tiêu thụ các thực phẩm này ít hơn 1 lần mỗi tuần.
Thói quen ăn quá nhiều đường có thể dẫn đến nguy cơ béo phì, kháng insulin và viêm. Tất cả những điều này đều là yếu tố nguy cơ gây ung thư.
3. Ăn Nhiều Đường Gây Nhiều Vấn Đề Về Sức Khỏe
Bên cạnh hệ lụy lâu dài, gây hại và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch mãn tính, thì khi nạp quá nhiều đường cũng gây ra nhiều vấn đề với sức khỏe.
3.1 Tăng Cân Không Kiểm Soát
Thói quen ăn nhiều đường sẽ khiến cho tăng cân, nhưng sẽ không thể tăng phần cơ mà sẽ tăng lượng mỡ có hại mà thôi. Nhiều nghiên cứu đã xác định có mối liên hệ rõ ràng giữa nước ngọt có gas và bệnh béo phì. Theo một nghiên cứu được công bố trên American Journal of Clinical Nutrition, việc tiêu thụ đồ uống có đường có liên quan đến tăng cân và tăng nguy cơ mắc bệnh béo phì [^4^].
Các loại nước ngọt có gas chẳng những không mang lại giá trị dinh dưỡng nào mà còn khiến tăng cân và tăng nguy cơ béo phì nữa.
3.2 Răng Dễ Bị Sâu Hơn
Một trong các tác hại đáng sợ của việc ăn quá nhiều đường chính là nó sẽ khiến sức khỏe răng miệng của bạn trở nên tồi tệ hơn. Càng uống nhiều nước ngọt có gas, ăn nhiều kẹo thì răng sẽ bị sâu càng nhanh hơn. Vi khuẩn trong miệng sử dụng đường để tạo ra axit, và axit này tấn công men răng, gây sâu răng [^5^].
3.3 Hấp Thu Dưỡng Chất Gặp Khó Khăn
Những đối tượng tiêu thụ nhiều đường nhất chính là trẻ con và thanh thiếu niên. Trong khi đây là nhóm đối tượng cần hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng nhất thì việc ăn nhiều đường lại cản trở quá trình hấp thu các dưỡng chất quan trọng cho cơ thể. Cơ thể có thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ các dưỡng chất như vitamin A, vitamin C, vitamin B12, canxi, photpho, magie, sắt…
Nguyên nhân gây thiếu chất dinh dưỡng mà bạn có thể bỏ qua đó chính là ăn quá nhiều đường. Đường có khả năng làm chậm hoặc ngăn cản hoàn toàn quá trình hấp thụ dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể.
3.4 Da Trở Nên Xấu Hơn
Các nhà khoa học đã phát hiện thấy việc tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều đường có liên quan đến các vấn đề về da. Các phân tử đường thường gây kết dính collagen, thành phần quyết định độ đẹp xấu của làn da bạn.
Lượng đường quá nhiều làm cho các tế bào collagen trong cơ thể hoạt động kém đi, khiến các mô da cứng lại, da mất độ đàn hồi cần thiết. Khi ấy, các nếp nhăn sẽ xuất hiện, làm cho da sần sùi, nổi mụn trứng cá, thậm chí gây viêm da nghiêm trọng.
Càng ăn nhiều đường thì tình trạng da bạn sẽ càng trở nên tệ hại hơn. Đường sẽ làm cho da bạn nổi nhiều mụn trứng cá hơn và nhanh lão hóa hơn.
Như vậy, mặc dù các thức ăn, đồ uống chứa nhiều đường có quyến rũ đến đâu thì bạn cũng cần hạn chế ăn vừa đủ, tránh gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tăng nguy cơ mắc bệnh.
Tài liệu tham khảo:
[^1^]: Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA): https://www.heart.org/ [^2^]: Medscape: https://emedicine.medscape.com/article/175476-overview [^3^]: Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention: https://cebp.aacrjournals.org/ [^4^]: American Journal of Clinical Nutrition: https://academic.oup.com/ajcn [^5^]: Nha Khoa Kim: https://nhakhoakim.com/tac-hai-cua-duong-doi-voi-rang-mieng/