1 . Sự liên quan giữa béo phì và bệnh tim mạch vành
Thời gian sắp đây , đời sống người dân ngày càng được cải thiện , tình trạng thiếu nguồn dinh dưỡng ngày càng giảm đi . Ngược lại , số người thừa cân , béo phì lại đang có xu thế gia tăng , tụ hội chủ yếu ở các thành phố lớn .
Béo phì và tim mạch có liên quan đến nhau . Béo phì là yếu tố nguy cơ gây ra bệnh tim mạch và hàng loạt các bệnh lý mãn tính khác , chả hạn như đái tháo đường , tăng huyết áp , nhồi máu cơ tim , xơ vữa động mạch , sỏi thận , bệnh xương khớp , thậm chí là ung thư .
Nguy cơ mắc các bệnh mạch vành do béo phì gây ra tăng gấp 4 lần so có người có cân nặng bình thường . Đồng thời , béo phì cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ lên 6 lần , nguy cơ tăng huyết áp lên đến 12 lần , nguy cơ mắc tiểu đường tăng 6 lần so với các người có chỉ số BMI ở mức cân đối .
Có hai dạng béo phì . Dạng béo phì thứ nhất , mỡ thừa thường hội tụ ở vùng bụng và gặp phổ biến hơn ở nam giới (trường hợp này thường gọi là "bụng bia" hay người hình quả táo) . Dạng béo phì thứ hai , cơ thể bị tăng tích lũy mỡ ở vùng mông và đùi , thường gặp ở phụ nữ (người hình quả lê) . Nguy cơ mắc bệnh tim mạch gia nâng cao chính yếu đối sở hữu các người béo phì ở bụng , đặc biệt là bệnh mạch vành và đột quỵ .
Nếu là nam giới , để phòng tránh bệnh tim mạch do béo phì , rẻ nhất không nên để kích thước vòng bụng vượt quá 90% vòng mông . Nếu là phụ nữ , nên duy trì con số này dưới 80% .
2 . Tác hại của béo phì đối có sức khỏe
- Tăng huyết áp :
Những người béo phì có hàm lượng cholesterol cao rất dễ gặp phải tình trạng nâng cao huyết áp cũng như các biến chứng liên quan đến mạch máu .
- Các bệnh về tim :
Mỡ bao vòng vèo tim là tình trạng thường gặp ở những bệnh nhân béo phì cấp độ nặng , khiến cho tim khó co bóp . Ngoài ra , mỡ cũng làm tắc hẹp mạch vành , cản trở vận tải máu đến nuôi tim , gây ra nhồi máu cơ tim , rất nguy hiểm đến tính mạng .
- Rối loàn lipid máu :
Bệnh nhân béo phì thường bị nâng cao nồng độ triglycerid và LDL-cholesterol , đồng thời giảm nồng độ HDL-cholesterol trong máu . Tình trạng rối loàn lipid máu gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe , nhất là khi phối hợp với các yếu tố nguy cơ khác của bệnh tim mạch .
- Tăng nguy cơ bị đột quỵ :
Nguy cơ dẫn đến đột quỵ ở người béo phì cũng cao hơn rộng rãi lần so với người bình thường . Người có BMI cao hơn 30 dễ dẫn đến nguy cơ tử vong do tai biến mạch máu não và xơ vữa động mạch . Mặt khác , các người ở mức thừa cân cũng phải thận trọng , nếu như có kèm thêm các yếu tố nguy cơ khác (chẳng hạn như tiểu đường tuýp 2 , tăng huyết áp , rối loạn mỡ máu) thì nguy cơ đột quỵ vẫn có thể nâng cao cao .
- Dễ mắc phải tiểu đường :
Một trong những căn bệnh được xem là hệ lụy của béo phì chính là tiểu đường . Lượng insulin (có tác dụng làm giảm đường huyết) ở người béo phì thường rẻ hơn người bình thường và đó là nguyên nhân vì sao đa phần bệnh nhân tiểu đường đều bị béo phì .
- Các bệnh về đường tiêu hoá :
Người béo phì dễ gặp phải các bệnh về hệ tiêu hóa như bệnh túi mật , suy giảm chức năng gan , gan nhiễm mỡ , ruột nhiễm mỡ , giảm nhu động ruột (gây ra đầy hơi , táo bón) , cản trở hệ mạch ở ruột , nguy cơ dẫn đến bệnh trĩ . Tóm lại , đối có bệnh nhân béo phì , chức năng hệ tiêu hóa thường giảm đi đáng kể .
- Nguy cơ mắc viêm xương khớp :
Ở những người béo phì , khung xương luôn phải chịu áp lực quá tải do phải nâng sức nặng quá lớn của cơ thể , dễ dẫn đến đau nhức xương khớp và giảm chất lượng xương . Lượng axit uric ở người béo phì cũng tăng cao , dễ gây ra bệnh gút .
Trong các tác hại của béo phì đối có sức khỏe , nguy hiểm nhất vẫn là vấn đề liên quan đến tim mạch , đặc biệt là bệnh mạch vành . Do đó , người bị béo phì nên thăm khám tim mạch và tầm soát bệnh mạch vành từ sớm để tránh biến chứng nguy hiểm .
3 . Lời khuyên của bác sĩ
Tuy có các tác hại hiểm nguy đối sở hữu hệ tim mạch , nhưng béo phì là yếu tố nguy cơ hoàn toàn có thể thay đổi được . Vì vậy , bệnh nhân nên đổi thay lối sống , có chế độ làm việc , ăn uống hợp lý và tập tành thể thao đều đặn để tránh dư thừa năng lượng cơ thể , hạn chế béo phì . Đồng thời , đây cũng là biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ gây ra bệnh mạch vành , nhất là ở các người cao tuổi . Cụ thể , bệnh nhân nên thực hiện theo những lời khuyên sau đây :
- Duy trì cân nặng ở mức hợp lý ;
- Sử dụng dầu thực vật (có chứa acid béo chưa bão hoà - là cái chất béo phải chăng cho sức khỏe) ;
- Bổ sung trái cây , hạt , rau củ (là nguồn cung ứng chất xơ và chất chống oxy hóa) ;
- Hạn chế đường (tránh các dòng bánh kẹo ngọt , nước ngọt) ;
- Không nên ăn mặn (giảm cao huyết áp) ;
- Bỏ thuốc lá , bỏ rượu bia (cũng là những yếu tố nguy cơ gây ra bệnh tim mạch vành) ;
- Tập thể dục đều đặn hàng ngày .
4 . Người bị béo phì cần được khám tim mạch và tầm soát bệnh mạch vành
Hiện nay , ngày càng có phổ thông người mắc bệnh thiếu máu cơ tim , bệnh mạch vành ở độ tuổi còn rất trẻ , cốt yếu là do lối sống thiếu lành mạnh : Chế độ ăn uống phổ biến đường , rộng rãi mỡ béo , hút thuốc lá , stress , lười vận động , . . . Những thói quen xấu này làm tăng tích tụ chất béo , hình thành nên mảng xơ vữa động mạch , cản trở lưu thông máu , gây ra bệnh mạch vành .
Bệnh mạch vành thường diễn tiến âm thầm và biểu thị qua những triệu chứng thoáng qua . Tuy nhiên về lâu dài , bệnh mạch vành có nguy cơ dẫn đến đa dạng bệnh lý tim mạch nghiêm trọng như suy tim , nhồi máu cơ tim , đột quỵ , thậm chí dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và có biện pháp điều trị phù hợp .