Nhận biết dấu hiệu nhồi máu cơ tim: Đừng chủ quan!
Nhồi máu cơ tim (NMCT) là một tình trạng cấp cứu nguy hiểm, xảy ra khi một phần cơ tim bị thiếu máu nuôi do tắc nghẽn mạch vành. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và xử trí kịp thời có thể cứu sống người bệnh. Dưới đây là những dấu hiệu bạn cần đặc biệt chú ý:
1. Đau thắt ngực: Dấu hiệu điển hình nhất
- Vị trí đau: Thường xuất hiện ở sau xương ức hoặc hơi lệch sang trái. Đôi khi, người bệnh có thể khó xác định chính xác vị trí đau.
- Cảm giác đau: Đau có thể được mô tả như bị bóp nghẹt, đè nặng, hoặc cảm giác như 'voi giẫm lên ngực'. Đây là một cảm giác rất khó chịu và đáng sợ.
- Hướng lan: Cơn đau thường lan lên vai trái, mặt trong tay trái, kéo dài đến tận ngón đeo nhẫn và ngón út. Tuy nhiên, cũng có trường hợp đau lan lên cổ, cằm, vai, sau lưng, tay phải, hoặc vùng thượng vị.
- Thời gian đau: Cơn đau thắt ngực do NMCT thường kéo dài hơn 20 phút, khác với cơn đau thắt ngực ổn định (do gắng sức) thường giảm khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc.
- Đáp ứng với Nitroglycerin: Đau thắt ngực do NMCT thường không giảm hoặc giảm rất ít khi dùng Nitroglycerin (một loại thuốc giãn mạch vành).
Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), đau thắt ngực là triệu chứng phổ biến nhất của nhồi máu cơ tim, nhưng không phải ai cũng có triệu chứng này. [^1^]
2. Nhồi máu cơ tim 'thầm lặng': Nguy hiểm khó lường
Một số trường hợp NMCT có thể xảy ra mà bệnh nhân không cảm thấy đau hoặc chỉ đau nhẹ. Tình trạng này được gọi là 'nhồi máu cơ tim thầm lặng'.
- Đối tượng nguy cơ: NMCT thầm lặng thường gặp ở những bệnh nhân sau phẫu thuật, người lớn tuổi, người mắc bệnh tiểu đường hoặc tăng huyết áp. Những đối tượng này có thể có ngưỡng chịu đau cao hơn hoặc các dây thần kinh cảm giác bị tổn thương.
Nghiên cứu cho thấy có tới 20-40% trường hợp nhồi máu cơ tim là thầm lặng, đặc biệt ở bệnh nhân tiểu đường. [^2^]
3. Các triệu chứng đi kèm: Cảnh giác không thừa
Ngoài đau thắt ngực, người bệnh NMCT có thể gặp các triệu chứng sau:
- Hoảng sợ: Cảm giác lo lắng, bồn chồn, sợ hãi tột độ.
- Vã mồ hôi: Mồ hôi lạnh toát ra, dù không vận động.
- Khó thở: Cảm giác hụt hơi, thở nhanh, nông.
- Hồi hộp, đánh trống ngực: Tim đập nhanh, mạnh, không đều.
- Nôn hoặc buồn nôn: Do kích thích thần kinh phế vị.
- Lú lẫn: Mất phương hướng, không nhận biết được thời gian, không gian.
4. Xử trí khi có dấu hiệu nghi ngờ: Thời gian là vàng
Khi bạn hoặc người thân có các dấu hiệu nghi ngờ NMCT, hãy thực hiện ngay các bước sau:
- Nằm yên: Tránh vận động, gắng sức để giảm gánh nặng cho tim.
- Gọi người giúp đỡ hoặc gọi cấp cứu 115: Mô tả rõ tình trạng và địa điểm để được hỗ trợ nhanh nhất.
- Không tự ý đi lại hoặc tiếp tục làm việc: Việc này có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Lưu ý quan trọng: Thời gian là yếu tố quyết định trong điều trị NMCT. Việc can thiệp sớm (trong vòng 6-12 giờ đầu) có thể giúp tái thông mạch vành, cứu sống cơ tim và giảm thiểu di chứng. [^3^]
Tóm lại: Nhồi máu cơ tim là một bệnh lý nguy hiểm, nhưng có thể được điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời. Hãy luôn cảnh giác với các dấu hiệu của bệnh và đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ y tế khi cần thiết.
Nguồn tham khảo:
[^1^]: American Heart Association (AHA): https://www.heart.org/ [^2^]: Medscape: https://emedicine.medscape.com/ [^3^]: ACC.org: https://www.acc.org/