Làm thế nào để phát hiện bệnh van tim?
Bệnh van tim là một bệnh lý tim mạch nguy hiểm, ảnh hưởng đến khả năng bơm máu của tim. Đa số các bệnh lý van tim tiến triển một cách âm thầm và chậm chạp. Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến người bệnh khó nhận biết. Đến khi xuất hiện các biểu hiện lâm sàng như khó thở, mệt mỏi, phù chân, thường là bệnh đã tiến triển đến giai đoạn muộn, có thể đã gây ra suy tim hoặc các biến chứng nguy hiểm khác.
Do đó, việc khám sức khỏe định kỳ là biện pháp tốt nhất để phát hiện sớm các bệnh lý tim mạch nói chung và bệnh van tim nói riêng. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể giúp làm chậm tiến triển của bệnh, ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Các phương pháp chẩn đoán bệnh van tim
Khi nghi ngờ có bệnh van tim, có rất nhiều phương pháp để xác định, từ các thăm khám lâm sàng đơn giản đến các xét nghiệm kỹ thuật cao. Các phương pháp này giúp bác sĩ xác định chính xác bệnh nhân có bệnh van tim hay không, mức độ tổn thương của các van tim, cũng như ảnh hưởng của nó đến hoạt động của quả tim.
- Nghe tim: Đây là một trong những phương pháp chẩn đoán ban đầu quan trọng và đơn giản nhất. Bác sĩ sử dụng ống nghe để lắng nghe âm thanh của tim. Dòng chảy bất thường của máu qua các van tim bị tổn thương thường tạo ra một âm thanh đặc trưng gọi là tiếng thổi. Đối với một bác sĩ tim mạch có kinh nghiệm, việc nghe tim có thể cung cấp nhiều thông tin hữu ích cho chẩn đoán bệnh van tim. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), tiếng thổi ở tim có thể gợi ý các vấn đề về van tim, nhưng cần các xét nghiệm khác để xác định chính xác.
- Điện tim đồ (ECG): Điện tim đồ là một xét nghiệm ghi lại hoạt động điện của tim. Mặc dù điện tim đồ có thể cung cấp thông tin về nhịp tim và các bất thường khác, nhưng nó thường ít có giá trị trong việc chẩn đoán bệnh van tim, đặc biệt là ở giai đoạn sớm. Tuy nhiên, điện tim đồ có thể giúp phát hiện các biến chứng của bệnh van tim như rối loạn nhịp tim hoặc phì đại thất trái.
- X-quang tim phổi: X-quang là một xét nghiệm đơn giản và không xâm lấn, có thể cung cấp các thông tin quan trọng về kích thước tim và các mạch máu lớn. X-quang có thể giúp phát hiện tình trạng giãn buồng tim, dấu hiệu của suy tim ứ huyết và các tổn thương khác phối hợp. Tuy nhiên, X-quang không thể cho thấy hình ảnh trực tiếp của các van tim.
- Siêu âm tim: Siêu âm tim là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh rất có giá trị trong các bệnh van tim. Đây là một phương pháp thăm dò không xâm lấn, sử dụng sóng siêu âm để tạo ra hình ảnh của tim. Siêu âm tim có thể cho thấy hình ảnh rõ nét về hình thái và chức năng của các van tim, cơ tim. Siêu âm tim có thể giúp đánh giá mức độ hẹp hoặc hở van, cũng như ảnh hưởng của nó đến chức năng tim. Theo acc.org, siêu âm tim là công cụ không thể thiếu để chẩn đoán và theo dõi bệnh van tim.
- Thông tim: Thông tim là một thủ thuật xâm lấn, được chỉ định trong một số trường hợp để đánh giá một cách chính xác tổn thương van tim, cơ tim và các mạch máu. Trong quá trình thông tim, một ống thông nhỏ được đưa vào tim qua một mạch máu ở tay hoặc chân. Thông tim có thể cung cấp thông tin chi tiết về áp lực trong các buồng tim, lưu lượng máu qua van tim và mức độ hẹp của các động mạch vành.
Triệu chứng sớm và biến chứng của bệnh van tim
Trong giai đoạn sớm, các triệu chứng của bệnh van tim thường nghèo nàn và dễ bị bỏ qua. Đôi khi, bệnh nhân có thể chỉ biểu hiện bằng tức ngực, cảm giác trống ngực, khó thở khi gắng sức hoặc cảm giác hụt hơi. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, các triệu chứng sẽ trở nên rõ ràng hơn và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Một số trường hợp, biểu hiện đầu tiên của bệnh nhân là các biến chứng tắc mạch cấp tính, như liệt nửa người, méo miệng hoặc đau dữ dội một chân. Đây là các biểu hiện của tắc mạch do cục máu đông từ tim trôi vào các mạch máu nhỏ gây tắc nghẽn. Các cục máu đông này thường được hình thành trong trường hợp bệnh nhân có hẹp khít van hai lá hoặc rung nhĩ, làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong buồng tim.
Lời khuyên: Khi có bất kỳ biểu hiện bất thường nào như tức ngực, khó thở, mệt mỏi, phù chân hoặc các triệu chứng thần kinh đột ngột, bạn nên đi khám bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán kịp thời. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.