Hẹp van hai lá: Chữa được không và các biện pháp điều trị?

Chào bạn, hẹp van hai lá là một bệnh lý tim mạch thường gặp. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh này và các phương pháp điều trị, tôi xin trình bày chi tiết như sau:

Hẹp van hai lá là gì?

Hẹp van hai lá là tình trạng van hai lá (van nằm giữa tâm nhĩ trái và tâm thất trái) bị hẹp lại. Bình thường, van hai lá mở rộng để máu từ nhĩ trái chảy xuống thất trái. Khi van bị hẹp, dòng máu này bị cản trở, gây ứ máu ở nhĩ trái và các cơ quan khác. Hẹp van hai lá thường là hậu quả của bệnh thấp tim, một biến chứng của nhiễm trùng liên cầu khuẩn không được điều trị triệt để. Quá trình viêm do thấp tim gây tổn thương van, dẫn đến dính mép van, xơ hóa, co rút và cuối cùng là vôi hóa van. Tình trạng này làm giảm diện tích mở của van, gây cản trở dòng máu và tăng áp lực trong nhĩ trái.

Các biện pháp điều trị hẹp van hai lá

Việc điều trị hẹp van hai lá phụ thuộc vào mức độ hẹp, triệu chứng và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Các phương pháp điều trị bao gồm:

1. Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa chủ yếu nhằm giảm nhẹ triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng, chứ không thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh hẹp van hai lá. Các biện pháp bao gồm:

• Phòng ngừa thấp tim tái phát: Tiêm penicillin thường xuyên để ngăn ngừa nhiễm trùng liên cầu khuẩn, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên đã từng bị thấp tim.* Dự phòng viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn: Sử dụng kháng sinh trước các thủ thuật nha khoa hoặc phẫu thuật để ngăn ngừa nhiễm trùng van tim.* Điều trị rối loạn nhịp tim: Rung nhĩ là một biến chứng thường gặp của hẹp van hai lá. Thuốc chống đông máu như warfarin hoặc các thuốc chống đông đường uống thế hệ mới (NOAC) được sử dụng để ngăn ngừa hình thành cục máu đông trong nhĩ trái, giảm nguy cơ đột quỵ. Các thuốc chẹn beta hoặc digitalis có thể được sử dụng để kiểm soát nhịp tim.* Giảm triệu chứng suy tim: Thuốc lợi tiểu giúp giảm lượng dịch dư thừa trong cơ thể, giảm khó thở và phù. Trong trường hợp suy tim nặng, có thể cần dùng thêm các thuốc khác như ức chế men chuyển, ức chế thụ thể angiotensin, hoặc digitalis.

2. Nong van hai lá qua da bằng bóng

Nong van hai lá bằng bóng qua da là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu, được thực hiện bằng cách đưa một ống thông (catheter) có gắn bóng ở đầu vào tim qua đường tĩnh mạch (thường là tĩnh mạch đùi). Ống thông được luồn đến van hai lá, sau đó bóng được bơm phồng lên để nong rộng van bị hẹp. Đây là một phương pháp hiệu quả, ít xâm lấn hơn so với phẫu thuật mở ngực, và thường có thời gian phục hồi nhanh hơn. Nong van hai lá bằng bóng được chỉ định cho những bệnh nhân hẹp van hai lá khít, van còn mềm mại, chưa bị vôi hóa nhiều và không có hở van hai lá đáng kể đi kèm.

3. Mổ tách van

Phẫu thuật tách van hai lá là phương pháp phẫu thuật tim hở, trong đó bác sĩ phẫu thuật sẽ tách các mép van bị dính để mở rộng diện tích van. Tuy nhiên, hiện nay phương pháp này ít được sử dụng hơn do sự phát triển của kỹ thuật nong van hai lá bằng bóng qua da.

4. Mổ sửa van hai lá

Trong một số trường hợp, van hai lá bị tổn thương nhưng chưa đến mức phải thay thế hoàn toàn. Khi đó, phẫu thuật sửa van có thể là một lựa chọn tốt. Phẫu thuật này bao gồm việc cắt bỏ các mô sẹo, sửa chữa các dây chằng bị đứt hoặc kéo căng, hoặc tái tạo vòng van. Ưu điểm của sửa van là giữ lại được cấu trúc van tự nhiên của bệnh nhân, giúp duy trì chức năng tim tốt hơn và giảm nguy cơ biến chứng lâu dài so với thay van.

5. Mổ thay van hai lá

Khi van hai lá bị tổn thương quá nặng, không thể sửa chữa được, thì phẫu thuật thay van là cần thiết. Có hai loại van tim nhân tạo: van cơ học và van sinh học. Van cơ học có độ bền cao, nhưng bệnh nhân phải dùng thuốc chống đông máu suốt đời để ngăn ngừa hình thành cục máu đông trên van. Van sinh học có nguồn gốc từ mô động vật (lợn hoặc bò), không cần dùng thuốc chống đông máu lâu dài, nhưng tuổi thọ thường ngắn hơn van cơ học (khoảng 10-15 năm). Quyết định lựa chọn phương pháp điều trị nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm mức độ hẹp van, triệu chứng của bệnh nhân, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và các bệnh lý đi kèm. Bác sĩ tim mạch sẽ đánh giá toàn diện và đưa ra khuyến cáo phù hợp nhất cho từng trường hợp cụ thể. Để biết thêm thông tin chi tiết, bạn có thể tham khảo các nguồn tin cậy như American Heart Association hoặc European Society of Cardiology.

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh hẹp van hai lá và các phương pháp điều trị hiện nay. Nếu cháu của bạn được chẩn đoán mắc bệnh này, hãy đưa cháu đến khám và tư vấn với bác sĩ tim mạch để được đánh giá và điều trị kịp thời.