Bệnh tim bẩm sinh: Mức độ nguy hiểm và các loại thường gặp
Bệnh tim bẩm sinh có nguy hiểm không?
Đúng vậy, bệnh tim bẩm sinh là một bệnh lý tim mạch nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh. Bệnh xảy ra do tim và các mạch máu lớn không phát triển bình thường trong quá trình mang thai. Những bất thường này ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống tim mạch, từ đó tác động đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của bệnh phụ thuộc rất nhiều vào loại dị tật tim mà trẻ mắc phải.
Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc của y học, nếu con bạn sinh ra có dị tật tim, cơ hội được chẩn đoán và điều trị thành công là rất lớn. Những tiến bộ trong chẩn đoán hình ảnh (siêu âm tim, CT, MRI) giúp phát hiện sớm và chính xác các dị tật. Các kỹ thuật can thiệp tim mạch (thông tim) và phẫu thuật tim mạch ngày càng hiện đại, cho phép sửa chữa nhiều loại dị tật phức tạp mà trước đây được coi là không thể can thiệp. Nhờ đó, trẻ có thể phát triển khỏe mạnh và có cuộc sống bình thường.
Theo thống kê của Viện Tim mạch Việt Nam, mỗi năm có khoảng 12.000 trẻ em sinh ra mắc bệnh tim bẩm sinh. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của các bác sĩ và sự tiến bộ của y học, tỷ lệ trẻ được cứu sống và có cuộc sống khỏe mạnh ngày càng tăng cao.
Phân loại bệnh tim bẩm sinh
Việc phân loại dị tật tim bẩm sinh khá phức tạp, có nhiều cách phân loại khác nhau. Một trong những cách phân loại thường được sử dụng nhất là chia thành hai nhóm chính:
- Tim bẩm sinh có tím: Nhóm này bao gồm các dị tật gây ra tình trạng máu nghèo oxy (máu tím) lưu thông trong cơ thể. Ví dụ: tứ chứng Fallot, chuyển vị đại động mạch.
- Tim bẩm sinh không có tím: Nhóm này bao gồm các dị tật không gây ra tình trạng tím tái. Ví dụ: thông liên thất, thông liên nhĩ, còn ống động mạch.
Ngoài ra, người ta còn phân loại dựa trên vị trí của dị tật (tại van tim, buồng tim, mạch máu lớn) hoặc theo mức độ phức tạp của dị tật.
Trong quá trình phát triển của bào thai, tim và các mạch máu lớn sẽ hình thành và hoàn thiện dần, thường là vào cuối tháng thứ ba của thai kỳ. Vì một lý do nào đó (ví dụ: yếu tố di truyền, nhiễm trùng, sử dụng thuốc trong thai kỳ), quá trình phát triển này có thể bị gián đoạn, dẫn đến các sai lệch về cấu trúc và chức năng của tim, gây ra dị tật tim bẩm sinh.
Các dạng dị tật tim bẩm sinh
Có rất nhiều loại dị tật tim bẩm sinh khác nhau, từ những dị tật đơn giản đến những dị tật phức tạp. Dưới đây là một số dạng dị tật thường gặp:
- Thông liên nhĩ (ASD): Lỗ thông giữa hai tâm nhĩ (buồng trên) của tim.
- Thông liên thất (VSD): Lỗ thông giữa hai tâm thất (buồng dưới) của tim.
- Còn ống động mạch (PDA): Ống động mạch (nối động mạch chủ và động mạch phổi) không đóng lại sau sinh.
- Hẹp van động mạch phổi: Van động mạch phổi bị hẹp, cản trở dòng máu từ tim lên phổi.
- Tứ chứng Fallot: Tổ hợp của bốn dị tật tim: thông liên thất, hẹp van động mạch phổi, động mạch chủ cưỡi ngựa, phì đại thất phải.
- Chuyển vị đại động mạch: Động mạch chủ và động mạch phổi bị đổi chỗ cho nhau.
Mức độ nghiêm trọng của các dị tật tim bẩm sinh rất khác nhau. Một số dị tật đơn giản có thể tự đóng lại hoặc không gây ra triệu chứng gì và không cần điều trị. Tuy nhiên, một số dị tật phức tạp có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong nếu không được can thiệp kịp thời. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách là rất quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống cho trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh.