Kỹ thuật chụp mạch số hóa xóa nền (DSA) trong tim mạch
- Giới thiệu:
- Trong lĩnh vực tim mạch, can thiệp nội mạch ngày càng trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Sự thành công của lĩnh vực này có sự đóng góp vô cùng quan trọng của kỹ thuật chụp mạch máu kỹ thuật số xóa nền (DSA). DSA được xem là một tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán hình ảnh bệnh lý tim mạch.
1. Kỹ thuật chụp mạch số hóa xóa nền trong tim mạch
- Định nghĩa:
- Kỹ thuật chụp mạch máu số hóa xóa nền (Digital Subtraction Angiography - DSA) là một hệ thống chụp hình mạch máu mới sử dụng tia X. DSA là phương pháp chẩn đoán hình ảnh kết hợp giữa việc chụp X-quang và xử lý số, sử dụng thuật toán để xóa nền trên hai ảnh thu được trước và sau khi tiêm chất cản quang vào cơ thể người bệnh. Kết quả là, ta thu được hình ảnh đầy đủ của tim và các động mạch như động mạch cảnh, ngực, bụng và động mạch đùi.
- Mục đích của DSA là nghiên cứu mạch máu trong cơ thể, giúp thấy rõ hơn các tổn thương và bệnh lý mạch máu trước khi chỉ định can thiệp mạch. Đây là sản phẩm của sự kết hợp giữa kỹ thuật xử lý hình ảnh bằng máy vi tính và kỹ thuật chụp hình mạch máu thông thường theo kỹ thuật Seldinger.
- Thành phần:
- Một hệ thống DSA thường bao gồm bộ phận phát tia X, bộ phận thu nhận hình ảnh, bộ phận xử lý hình ảnh số và bộ phận hiển thị. Bộ phận trung tâm của hệ thống DSA là bộ xử lý hình ảnh số (digital image processing system).
- Nguyên lý hoạt động:
- Trước khi tiến hành chụp mạch máu số hóa xóa nền, bệnh nhân sẽ được tiêm một chất nhuộm huỳnh quang, gọi là chất cản quang. Chất này có tác dụng làm sáng mạch máu. Chất nhuộm này thường an toàn và sẽ được thải ra ngoài cơ thể qua đường nước tiểu.
- Khi tia X được phát ra và đi xuyên qua cơ thể bệnh nhân, nó được thu nhận bằng bầu tăng sáng (Image Intensifier). Một ống kính được đặt giữa bầu tăng sáng và camera video để giới hạn cường độ ánh sáng truyền đến camera.
- Sau đó, mạch máu cần chụp được tiêm chất cản quang qua ống thông luồn vào động mạch đùi qua da. Khi chất cản quang đi vào cơ thể, máy sẽ thu nhận hình ảnh động trong một khoảng thời gian đã được cài đặt sẵn.
- Khi chưa có chất cản quang, bộ phận xử lý hình ảnh sẽ lấy ảnh thu được (ảnh mask) và tiến hành loại trừ ảnh nền. Ảnh nền là những cấu trúc giải phẫu tĩnh giống nhau giữa hai ảnh (trước và sau khi tiêm chất cản quang).
- Nguyên lý cơ bản của hệ thống chụp DSA là sử dụng ánh sáng huỳnh quang và tia X để chụp hình mạch máu ở những vị trí cần kiểm tra, trước và sau khi bơm thuốc cản quang. Cuối cùng, máy tính sẽ xóa mờ hình ảnh nền để làm rõ hệ thống mạch máu.
- Chuẩn bị bệnh nhân:
- Trước khi chụp mạch máu số hóa xóa nền, bệnh nhân cần được chuẩn bị kỹ lưỡng, bao gồm các xét nghiệm như: ghi điện tâm đồ, xét nghiệm máu, chụp X-quang phổi và phải nhịn ăn sáng.
- Kỹ thuật chụp mạch máu số hóa xóa nền là một kỹ thuật xâm lấn và có nguy cơ tai biến. Do đó, cần có chỉ định chặt chẽ và sự đồng ý của bệnh nhân trước khi thực hiện.
- Sau khi chụp, bệnh nhân sẽ được băng bó vùng bẹn và nằm bất động trong vòng 24 giờ, đồng thời tránh cử động chân.
2. Ưu điểm của kỹ thuật DSA
- Phát hiện sớm và chính xác:
- Ưu điểm chính của kỹ thuật DSA là giúp bác sĩ phát hiện sớm và chính xác các tình trạng bất thường của dòng máu, từ đó chẩn đoán và điều trị chính xác các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến sự tuần hoàn của máu trong cơ thể.
- DSA hỗ trợ lên kế hoạch phẫu thuật và giúp xác định chính xác các vị trí tổn thương bên trong cơ thể.
- Nhờ có máy DSA, nhiều trường hợp bệnh lý tim mạch, đặc biệt là nhồi máu cơ tim, đã được chẩn đoán rõ ràng và can thiệp nhanh chóng, kịp thời trong khoảng thời gian vàng, giúp cứu sống bệnh nhân.
- Hỗ trợ phẫu thuật nội soi tim mạch:
- DSA đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của phẫu thuật nội soi tim mạch - lồng ngực ít xâm lấn, một tiến bộ lớn của ngành phẫu thuật nội soi tim mạch lồng ngực.
- Người bệnh sẽ giảm đau, giảm chảy máu, giảm nhu cầu truyền máu cũng như thời gian thở máy và nằm hồi sức, giảm thời gian nằm viện và có tính thẩm mỹ cao.
Disclaimer: Bài viết này chỉ mang tính chất cung cấp thông tin và không thay thế cho lời khuyên y tế chuyên nghiệp. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc lo ngại nào về sức khỏe tim mạch, vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ.