Suy tim

Nguyên nhân gây suy tuyến yên
Nguyên nhân gây suy tuyến yên

Suy tuyến yên

Tuyến yên là tuyến quan trọng điều chỉnh sự hoạt động của các tuyến nội tiết khác bao gồm tuyến thượng thận, tuyến giáp, tuyến sinh dục...

Suy tuyến yên là gì?

Suy tuyến yên là tình trạng tuyến yên giảm hoạt động và không còn sản xuất đủ lượng hormone cần thiết . Suy tuyến yên là một tình trạng ít gặp .

Vùng hạ đồi

Tuyến yên

Chức năng hormone tuyến yên

CRH

ACTH

Kích thích vỏ thượng thận tiết cortisol

GHRH và GHIH

GH

Phát triển mô cơ thể

PRH , PIH

PRL

Kích thích tuyến vú bài tiết sữa

TRH

TSH

Kích thích tuyến giáp tiết hormone

GnRh

LH , FSH

Kích thích buồng trứng và tinh hoàn

 

ADH

Chống bài niệu

 

Oxytocin

Thúc đẩy chuyển dạ , bài xuất sữa

Triệu chứng lâm sàng suy tuyến yên phụ thuộc vào nguyên nhân cũng như dòng hormone và mức độ thiếu hụt hormone . Người bệnh có thể không có triệu chứng , hoặc có triệu chứng do thiếu hụt hormone , do chèn ép của khối u , hoặc những triệu chứng không đặc hiệu .

Các triệu chứng của suy tuyến yên

Các triệu chứng lâm sàng của suy tuyến yên vô cùng đa dạng , do tuyến yên là nơi tham ra vào quá trình sinh tổng hợp rộng rãi cái hormone , nên tùy thuộc và mẫu hormone bị thiếu hụt và mức độ thiếu hụt nặng hay nhẹ sẽ có các tình trạng bệnh lý khác nhau .

Tùy nguyên nhân , suy tuyến yên có thể tiến triển dần ví như không được điều trị , đôi khi các triệu chứng cũng xảy ra đột ngột . Đôi khi triệu chứng không rõ rệt và đặc hiệu dễ nhầm lẫn sở hữu các bệnh khác như bệnh rối loàn tâm thần , thiếu máu kéo dài không rõ căn nguyên…

- Bệnh nhân có mô tả mệt mỏi , hạ đường huyết đói . Thường có hạ natri máu nhưng ít có tăng kali máu vì sản xuất aldosteron không bị ảnh hưởng . FT4 rẻ và TSH không tăng . Nồng độ các hormone sinh dục rẻ hoặc ở dừng thấp , các hormon hướng sinh dục cũng tương tự , prolactin máu nâng cao ở các bệnh nhân u tiết prolactin , to đầu chi .

- Thiếu hụt hormon kích thích tuyến giáp (TSH) gây suy giáp với các thể hiện như mệt mỏi , yếu , nâng cao cân và nâng cao lipid máu , sợ lạnh , táo bón , khàn giọng , giảm cảm giác ngon miệng , phù nề mi mắt , môi , da vàng sáp , mất các nếp nhăn . .

- Thiếu máu .

- Giảm ham muốn tình dục . Ở trẻ nhỏ thì trình bày chậm hoặc không phát triển thể lực . Thiếu niên diễn tả không dậy thì . Ở người lớn , phụ nữ kinh nguyệt không đều , mất kinh , rụng lông , vô sinh , đàn ông rối loạn cương dương , giảm say mê muốn . Thiếu hụt các hormon hướng sinh dục (LH và FSH) gây suy sinh dục và vô sinh .

- Mất sữa hoặc không tiết sữa ở phụ nữ sau sinh và cho con bú do giảm hormone PRL

- Rụng lông hoặc chậm mọc râu , ria ở nam giới .

- Trẻ em chậm phát triển chiều cao do thiếu TSH .

- Hay bị chóng mặt , tụt huyết áp , nhịp tim chậm , truỵ mạch , thậm chí nặng có thể bị sốc , hôn mê và tử vong .

Nguyên nhân gây ra bệnh suy tuyến yên

Nguyên nhân gây suy tuyến yên

Nhiều nguyên nhân gây suy tuyến yên bao gồm :

Nguyên nhân gây suy tuyến yên

- Nhiễm trùng : giang mai , lao , nấm , viêm não , màng não;

- Viêm động mạch thái dương , phình động mạch cảnh , chấn thương sọ não .

- Phẫu thuật vùng tuyến yên .

- Hoại tử tuyến yên sau sinh : do rối loạn tuần hoàn và chảy máu nhiều , co thắt động mạch , tắc nghẽn mạch máu tuyến yên dẫn đến hoại tử thuỳ trước tuyến yên;

- Nhồi máu tuyến yên ở những bệnh nhân tiểu đường bị thoái hoá mạch máu .

Những yếu tố nguy cơ suy tuyến yên bao gồm :

- Có tiền sử mất máu sản khoa;

- Tiền sử chấn thương vùng nền sọ;

- Xạ trị vùng dưới đồi tuyến yên hoặc sau lúc giải phẫu u tuyến yên;

- U tuyến yên hoặc các khối u não khác chèn ép vùng dưới đồi;

- Nhiễm trùng hệ tâm thần trung ương;

- Chấn thương , xuất huyết tuyến yên;

Điều trị suy tuyến yên :

Điều trị suy tuyến yên

Điều trị nguyên nhân (nếu có thể) .

Nếu thiếu hụt hormone vẫn tồn tại sau lúc điều trị nguyên nhân , cần bổ sung hormone . Các thuốc này được coi là "thay thế" hơn là điều trị . Điều trị thường là suốt đời .

Hormone thay thế có thể bao gồm :

- Corticosteroid : thường tiêu dùng là hydrocortisone hoặc prednisone , thay thế các hormon tuyến thượng thận bị thiếu hụt do giảm adrenocorticotropic (ACTH) .

- Levothyroxine (Levothyrox , berthyrox…) . Thuốc này thay thế cho sự thiếu hụt hormone tuyến giáp gây ra bởi giảm cung ứng TSH từ tuyến yên .

- Hormone sinh dục bao gồm testosterone ở nam giới và estrogen hoặc kết hợp estrogen và progesterone ở phụ nữ . Testosterone được dùng qua da sở hữu miếng dán hoặc gel hoặc tiêm . Thay thế hormone nữ có thể được dùng dạng viên hoặc miếng dán .

- Desmopressin (DDAVP) . Hormone này thay thế ADH làm nâng cao tái hấp thụ nước và cô đặc nước tiểu . Desmopressin được dùng dạng thuốc gạnh mũi hoặc thuốc viên uống hoặc tiêm .

- Hormone nâng cao trưởng . Còn được gọi là somatropin , hormone lớn mạnh được dùng qua đường tiêm dưới da . Nó thúc đẩy lớn mạnh chiều cao ở trẻ em . Người to thiếu hụt hormone tăng trưởng cũng có thể hưởng lợi từ thay thế hormone nâng cao trưởng , nhưng sẽ không tăng trưởng chiều cao .

- Nếu vô sinh , chế phẩm có đựng LH và FSH , còn được gọi là gonadotropins , có thể được tiêm để kích thích rụng trứng ở phụ nữ và cung cấp tinh trùng ở nam giới .

Lưu ý khi bị suy tuyến yên

Khi bị suy tuyến yên , cần lưu ý các điều sau đây :

- Xây dựng lối sống lành mạnh , thường xuyên tập thể dục và tránh bia rượu , thuôc lá .

- Tăng cường bổ sung các thực phẩm bồi bổ cho sức khỏe .

- Bổ sung vitamin C , B và các nguyên tố vi lượng .

- Uống thuốc theo liều lượng được chỉ định; không được tự ý ngưng dùng thuốc;

- Khám bác sĩ thường xuyên theo hẹn để theo dõi và điều chỉnh liều thuốc hormone;

- Liên hệ bác sĩ nếu như bạn xuất hiện sốt , buồn nôn , nôn mửa .

Những điều cần nhớ về suy tuyến yên

Tuyến yên là tuyến quan trọng điều chỉnh sự hoạt động của các tuyến nội tiết khác bao gồm tuyến thượng thận , tuyến giáp , tuyến sinh dục . . .

Tuyến yên được điều hòa hoạt động bởi vùng dưới đồi .

Khi có các dấu hiệu thất thường như dễ mệt mỏi , sút cân , chán ăn , sợ lạnh táo bón ,… hãy đến gặp bác sĩ của bạn để được tư vấn .

(Hình ảnh tổng hợp từ sinhsan .com , suckhoedoisong .vn , google , . . .)

 

Bác sĩ Nội Trú Nguyễn Trúc Dung Bệnh viện Đại học Y Dược

 

Bài viết gợi ý

Thông tin liên hệ

Hotline - 0938 237 460
336A Phan Văn Trị, Phường 11
Bình Thạnh, TPHCM

Giờ làm việc

Thứ 2 - 7:
Chiều: 16:30 - 19:30
Chủ nhật, Ngày lễ nghỉ

Phụ trách phòng khám: BSCK2 Phạm Xuân Hậu. GPHĐ: 06075/HCM-GPHĐ ngày 07/9/2018 do Sở y tế TP HCM cấp

© 2024 Phòng khám Tim mạch OCA. Designed By Medcomis & JoomShaper