Tăng huyết áp (THA) ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào?
Tăng huyết áp, hay còn gọi là cao huyết áp, là một bệnh lý tiến triển âm thầm nhưng lại vô cùng nguy hiểm. Bệnh gây ra nhiều biến chứng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của chúng ta. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu.
Ảnh hưởng của tăng huyết áp đến cơ thể
Tăng huyết áp có thể tác động đến cơ thể bạn theo nhiều cách khác nhau, gây tổn thương cho nhiều cơ quan quan trọng. Dưới đây là một số ảnh hưởng chính:
- Tim:
- Tăng gánh nặng cho tim: Khi huyết áp tăng cao, tim phải làm việc vất vả hơn để bơm máu đi khắp cơ thể. Điều này giống như việc bạn phải nâng một vật nặng liên tục, tim của bạn sẽ bị quá tải.
- Phì đại tim: Theo thời gian, việc tim phải làm việc quá sức sẽ dẫn đến phì đại tim, tức là tim to ra, các buồng tim giãn ra và thành tim dày lên. Tình trạng này làm giảm khả năng bơm máu hiệu quả của tim. [Tham khảo: acc.org] * Suy tim: Cuối cùng, nếu không được kiểm soát tốt, phì đại tim có thể dẫn đến suy tim, một tình trạng nghiêm trọng khi tim không còn khả năng đáp ứng nhu cầu của cơ thể. [Tham khảo: ahajournals.org]* Động mạch:
- Xơ vữa động mạch: Tăng huyết áp thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch, một bệnh lý trong đó các mảng bám tích tụ bên trong thành động mạch, làm hẹp lòng mạch và cản trở lưu thông máu. [Tham khảo: medscape.com] * Biến chứng tim mạch: Xơ vữa động mạch làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nguy hiểm như:
- Tai biến mạch máu não (đột quỵ): Khi mạch máu não bị tắc nghẽn hoặc vỡ.
- Nhồi máu cơ tim: Khi một phần cơ tim bị thiếu máu nuôi do tắc nghẽn động mạch vành. [Tham khảo: timmachhoc.com]* Não:
- Tăng nguy cơ đột quỵ: Tăng huyết áp là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây đột quỵ. Huyết áp cao có thể làm vỡ các mạch máu yếu trong não hoặc làm tắc nghẽn các mạch máu đã bị xơ vữa. [Tham khảo: kcb.vn]* Thận:
- Tổn thương thận: Tăng huyết áp có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận, dẫn đến suy giảm chức năng thận. Lâu dần, có thể dẫn đến suy thận mạn tính. [Tham khảo: vnah.org.vn]* Mắt:
- Tổn thương mắt: Tăng huyết áp có thể gây tổn thương các mạch máu nhỏ trong mắt, dẫn đến các vấn đề về thị lực, thậm chí mù lòa. [Tham khảo: escardio.org]
Các biến chứng thường gặp của THA
Để dễ hình dung hơn về mức độ nguy hiểm của tăng huyết áp, chúng ta hãy cùng điểm qua một số biến chứng thường gặp của bệnh lý này:
- Biến chứng tim:
- Cấp tính: Phù phổi cấp (tình trạng suy hô hấp nghiêm trọng do dịch tràn vào phổi), nhồi máu cơ tim cấp.
- Mạn tính: Dày thành tim trái, suy vành mạn (tình trạng thiếu máu cơ tim kéo dài), suy tim.
- Biến chứng mạch não:
- Cấp tính: Xuất huyết não (chảy máu trong não), tắc mạch não (nghẽn mạch máu não), cơn thiếu máu não thoáng qua (các triệu chứng đột quỵ xảy ra trong thời gian ngắn và tự hồi phục), bệnh não do tăng huyết áp. [Tham khảo: PubMed] * Mạn tính: Tai biến mạch máu não (đột quỵ), cơn thiếu máu não thoáng qua. [Tham khảo: JAMA Network]* Biến chứng thận:
- Đái máu (có máu trong nước tiểu), đái ra protein (có protein trong nước tiểu), suy thận. [Tham khảo: NEJM]* Biến chứng mắt:
- Phù võng mạc (sưng phù võng mạc), xuất huyết võng mạc (chảy máu trong võng mạc), xuất tiết võng mạc (rò rỉ dịch từ mạch máu vào võng mạc), co hẹp động mạch võng mạc. [Tham khảo: ahajournals.org]* Biến chứng động mạch:
- Tách thành động mạch chủ (lớp áo trong của động mạch chủ bị rách), bệnh động mạch ngoại biên (tắc nghẽn mạch máu ở chân và tay).
Lời khuyên
Nếu bạn bị tăng huyết áp, đừng quá lo lắng! Điều quan trọng là bạn cần tuân thủ theo lời khuyên của bác sĩ. Hầu hết các trường hợp tăng huyết áp có thể được kiểm soát hiệu quả bằng thuốc và thay đổi lối sống, bao gồm:
- Uống thuốc đều đặn: Tuân thủ đúng liều lượng và thời gian uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ.* Chế độ ăn uống lành mạnh: Giảm muối, tăng cường rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.* Tập thể dục thường xuyên: Vận động ít nhất 30 phút mỗi ngày, hầu hết các ngày trong tuần.* Duy trì cân nặng hợp lý: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, hãy cố gắng giảm cân.* Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim mạch.* Giảm căng thẳng: Tìm các biện pháp thư giãn như yoga, thiền hoặc nghe nhạc. Bằng cách kiểm soát tốt huyết áp, bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và các biến cố tim mạch do tăng huyết áp gây ra, từ đó kéo dài tuổi thọ và nâng cao chất lượng cuộc sống.