Câu hỏi 90: Tôi được biết hiện nay có phương pháp chụp động mạch vành qua đường ống thông để chẩn đoán chính xác bệnh động mạch vành, phương pháp này như thế nào? Có nguy hiểm không? Khi nào cần làm và chuẩn bị ra sao?
Chụp và can thiệp động mạch vành qua da – Phương pháp chẩn đoán và điều trị hiệu quả bệnh động mạch vành
Hiện nay, chụp động mạch vành qua đường ống thông (hay còn gọi là chụp mạch vành) là một phương pháp tiên tiến giúp chẩn đoán chính xác bệnh động mạch vành – tình trạng mạch vành bị hẹp hoặc tắc nghẽn do mảng xơ vữa, làm cản trở dòng máu nuôi tim.
Phương pháp chụp và can thiệp động mạch vành qua da là gì?
Can thiệp mạch vành qua da là một kỹ thuật y khoa hiện đại sử dụng một ống thông nhỏ (catheter) luồn vào mạch máu qua một vết chích nhỏ tại động mạch đùi (ở bẹn) hoặc động mạch quay (ở cổ tay). Khi đến vị trí hẹp hoặc tắc nghẽn trong động mạch vành, bác sĩ sẽ sử dụng bóng nong để mở rộng lòng mạch và có thể đặt một khung đỡ kim loại (stent) để giúp duy trì sự lưu thông của máu đến tim.
Khác với phương pháp phẫu thuật bắc cầu động mạch vành truyền thống – đòi hỏi phải mở lồng ngực để tạo cầu nối mạch máu thay thế đoạn mạch vành bị tắc – thì can thiệp mạch vành qua da chỉ cần một đường vào rất nhỏ, giúp bệnh nhân phục hồi nhanh hơn, ít đau hơn và giảm nguy cơ biến chứng hậu phẫu.
Thủ thuật này có nguy hiểm không?
Chụp và can thiệp động mạch vành qua da được đánh giá là một thủ thuật an toàn và ít xâm lấn. Trước khi thực hiện, bệnh nhân sẽ được gây tê tại chỗ nên gần như không cảm thấy đau, mức độ khó chịu chỉ tương đương với một lần lấy máu xét nghiệm. Đặc biệt, trong suốt quá trình thực hiện, bệnh nhân vẫn tỉnh táo và có thể trao đổi với bác sĩ.
Tuy nhiên, cũng như bất kỳ thủ thuật y khoa nào, can thiệp động mạch vành cũng có thể tiềm ẩn một số rủi ro, dù rất hiếm gặp, như chảy máu tại vị trí chọc kim, hình thành cục máu đông hoặc phản ứng dị ứng với thuốc cản quang. Nhờ sự phát triển của công nghệ và các loại thuốc hỗ trợ, nguy cơ biến chứng ngày càng được giảm thiểu đáng kể.
Khi nào cần thực hiện chụp và can thiệp động mạch vành?
Bác sĩ sẽ chỉ định chụp động mạch vành khi bệnh nhân có những dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh mạch vành, bao gồm:
- Đau thắt ngực thường xuyên, đặc biệt khi gắng sức
- Có tiền sử nhồi máu cơ tim
- Khó thở không rõ nguyên nhân
- Kết quả điện tim hoặc siêu âm tim cho thấy dấu hiệu thiếu máu cơ tim
- Kết quả chụp cắt lớp vi tính mạch vành (CT coronary) phát hiện bất thường cần đánh giá chi tiết hơn
Quy trình thực hiện và thời gian phục hồi
Thông thường, quá trình chụp động mạch vành chỉ mất khoảng 30 – 60 phút, còn nếu cần can thiệp đặt stent, thời gian có thể kéo dài hơn tùy vào mức độ tổn thương của mạch vành. Sau thủ thuật, bệnh nhân được theo dõi tại bệnh viện trong 1 – 2 ngày và có thể trở về nhà nếu không có biến chứng.
Việc chăm sóc sau can thiệp cũng rất quan trọng để duy trì hiệu quả điều trị. Bệnh nhân cần tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục điều độ và sử dụng thuốc chống đông máu theo chỉ định của bác sĩ để ngăn ngừa tái tắc nghẽn động mạch.
Những tiến bộ trong kỹ thuật can thiệp mạch vành
Trong những năm gần đây, chụp và can thiệp động mạch vành qua da đã có nhiều bước tiến vượt bậc cả về kỹ thuật và hiệu quả điều trị. Các dụng cụ can thiệp như ống thông, bóng nong và stent ngày càng được cải tiến nhỏ gọn, bền chắc và có độ chính xác cao hơn. Bên cạnh đó, sự ra đời của các loại stent phủ thuốc đã giúp giảm nguy cơ tái hẹp mạch và kéo dài thời gian duy trì sự lưu thông của dòng máu.
Ngoài ra, các loại thuốc hỗ trợ như thuốc chống đông, thuốc chống kết tập tiểu cầu cũng góp phần quan trọng vào việc giảm thiểu biến chứng và nâng cao hiệu quả điều trị lâu dài.
Kết luận
Chụp và can thiệp động mạch vành qua da là một phương pháp chẩn đoán và điều trị tiên tiến, giúp phát hiện chính xác bệnh lý động mạch vành cũng như can thiệp kịp thời để cải thiện lưu thông máu đến tim. Với sự tiến bộ của y học hiện đại, đây là một thủ thuật an toàn, ít xâm lấn và mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân, giúp họ hồi phục nhanh chóng và cải thiện chất lượng cuộc sống.