Siêu âm Doppler mạch máu là gì?
Định nghĩa: Siêu âm Doppler là một kỹ thuật sử dụng sóng siêu âm để khảo sát các vật thể chuyển động. Đầu dò của máy siêu âm phát và nhận sóng siêu âm, sau đó máy tính sẽ xử lý các tín hiệu này để hiển thị thông tin về chuyển động dưới dạng màu sắc, các dạng sóng phổ hoặc tín hiệu âm thanh.
Ứng dụng:
- Quan sát tế bào dịch chuyển: Ứng dụng phổ biến nhất của siêu âm Doppler là quan sát các tế bào máu (chủ yếu là hồng cầu) khi chúng di chuyển trong mạch máu. Ngoài ra, nó cũng có thể được sử dụng để quan sát bất kỳ sự chuyển động nào trong cơ thể, ví dụ như dòng nước tiểu từ niệu quản vào bàng quang.
- Đánh giá tuần hoàn máu: Siêu âm Doppler mạch máu là một phương pháp an toàn và không xâm lấn, cho phép bác sĩ quan sát, theo dõi và đánh giá tình trạng tuần hoàn máu trong các động mạch và tĩnh mạch chính của cơ thể. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), siêu âm Doppler là một công cụ chẩn đoán quan trọng trong việc phát hiện các bệnh lý mạch máu.
- Các thông số thu được: Siêu âm Doppler cung cấp các thông tin quan trọng về:
- Hướng dòng chảy của máu.
- Sự phân bố vận tốc dòng chảy.
- Đặc tính nhịp đập của mạch máu.
- Phân biệt động mạch và tĩnh mạch.
- Vận tốc và lưu lượng dòng chảy.
Siêu âm Doppler mạch máu giúp chẩn đoán bệnh gì?
Siêu âm Doppler tim và mạch máu có thể giúp chẩn đoán nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm:
- Suy van tĩnh mạch chi và giãn tĩnh mạch thừng tinh: Phát hiện và đánh giá mức độ suy van, giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp.
- Đánh giá các thông nối:
- Chạy thận nhân tạo: Kiểm tra hoạt động của cầu nối AV (arteriovenous fistula) để đảm bảo chức năng lọc máu hiệu quả.
- Thông nối cửa chủ: Đánh giá lưu lượng máu và áp lực trong hệ thống tĩnh mạch cửa ở bệnh nhân xơ gan.
- Đánh giá tạng ghép (thận, gan): Theo dõi tình trạng tưới máu của tạng ghép, phát hiện sớm các biến chứng như tắc mạch.
- Đánh giá mảnh ghép mạch máu: Kiểm tra lưu thông máu qua mảnh ghép sau phẫu thuật.
- Kiểm tra nguy cơ đột quỵ (mạch cảnh): Phát hiện hẹp động mạch cảnh, một yếu tố nguy cơ quan trọng gây đột quỵ. Theo thống kê của Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO), siêu âm Doppler mạch cảnh có thể giúp giảm đáng kể tỷ lệ đột quỵ ở những bệnh nhân có nguy cơ cao.
- Phình mạch máu (động mạch chủ bụng): Phát hiện và theo dõi kích thước của phình động mạch chủ bụng, giúp bác sĩ quyết định thời điểm can thiệp phẫu thuật.
- Hẹp động mạch chi và động mạch thận: Đánh giá mức độ hẹp và ảnh hưởng đến lưu lượng máu, từ đó có chỉ định can thiệp phù hợp.
- Đánh giá cấu trúc tim và huyết động: Siêu âm Doppler tim giúp đánh giá hình thái và chức năng của các van tim, buồng tim, cũng như tình trạng huyết động trong hệ tuần hoàn.
- Xác định huyết áp và lưu lượng máu: Đo huyết áp trong động mạch và đánh giá lưu lượng máu qua các mạch máu.
Khi nào cần siêu âm mạch máu Doppler?
Bác sĩ có thể chỉ định siêu âm mạch máu Doppler khi nghi ngờ các bệnh lý sau:
- Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT): Tình trạng máu đông hình thành trong các tĩnh mạch sâu, thường ở chân. DVT có thể gây đau, sưng và nguy hiểm hơn là gây thuyên tắc phổi (PE).
- Xơ vữa động mạch: Sự tích tụ mảng bám trong động mạch làm hẹp lòng mạch, giảm lưu lượng máu đến chân và bàn chân, gây đau khi đi lại (đau cách hồi).
- Viêm tắc tĩnh mạch nông: Viêm và hình thành cục máu đông trong các tĩnh mạch nông, gây đau, sưng và đỏ da.
- Nghẽn tắc mạch máu (Thromboangiitis obliterans - Buerger's disease): Bệnh lý hiếm gặp gây viêm và tắc nghẽn các mạch máu nhỏ và vừa ở tay và chân, thường gặp ở người hút thuốc lá.
- Khối u mạch máu ở tay và chân: Siêu âm Doppler giúp xác định vị trí, kích thước và đặc tính của khối u.
Siêu âm Doppler mạch máu tại Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu
Để được tư vấn cụ thể về siêu âm Doppler mạch máu và các bệnh lý tim mạch khác, bạn có thể đến Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu tại địa chỉ 336a Phan Văn Trị, P11, Bình Thạnh, TPHCM hoặc liên hệ qua số điện thoại 0938237460 để đặt lịch hẹn.
Tại phòng khám, bạn sẽ được thăm khám và tư vấn bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa tim mạch giàu kinh nghiệm, sử dụng các trang thiết bị hiện đại để chẩn đoán và điều trị bệnh tim mạch một cách hiệu quả nhất.