Hẹp Động Mạch Thận: Nguyên Nhân, Triệu Chứng & Điều Trị
Chào bạn, tôi là bác sĩ Phạm Xuân Hậu, chuyên khoa tim mạch và tim mạch can thiệp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về bệnh hẹp động mạch thận, một bệnh lý có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Bệnh Hẹp Động Mạch Thận Là Gì?
Hẹp động mạch thận là tình trạng một hoặc nhiều động mạch cung cấp máu cho thận bị thu hẹp. Thận đóng vai trò quan trọng trong việc lọc chất thải và duy trì huyết áp ổn định. Để thực hiện tốt các chức năng này, thận cần được cung cấp đủ máu. Khi động mạch thận bị hẹp, lượng máu đến thận giảm, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe.
Lưu lượng máu giảm có thể dẫn đến tăng huyết áp và tổn thương nhu mô thận. Hẹp động mạch thận có thể gây ra cao huyết áp thứ phát, một tình trạng huyết áp cao do một bệnh lý khác gây ra. Nếu không được điều trị, hẹp động mạch thận có thể tiến triển thành suy thận.
Nguyên Nhân Gây Hẹp Động Mạch Thận
Nguyên nhân gây hẹp động mạch thận khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi:
Ở người cao tuổi: Nguyên nhân phổ biến nhất là xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch xảy ra khi các chất béo, cholesterol và các chất khác tích tụ trên thành động mạch, tạo thành mảng xơ vữa. Mảng xơ vữa này có thể làm hẹp lòng mạch, cản trở dòng máu lưu thông.
Ở người trẻ tuổi: Nguyên nhân thường gặp hơn là loạn sản sợi cơ (Fibromuscular dysplasia - FMD). Đây là một bệnh lý hiếm gặp, trong đó các tế bào cơ ở thành động mạch phát triển bất thường. Loạn sản sợi cơ có thể gây ra hẹp, phình hoặc bóc tách động mạch. Theo nghiên cứu của Mayo Clinic, loạn sản sợi cơ ảnh hưởng đến động mạch thận ở khoảng 60-75% trường hợp.
Dấu Hiệu và Triệu Chứng
Đáng tiếc là hẹp động mạch thận thường không gây ra triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm. Nhiều người bệnh chỉ phát hiện ra bệnh khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc khi được kiểm tra vì một bệnh lý khác.
Các triệu chứng có thể gặp khi bệnh tiến triển bao gồm:
- Huyết áp cao đột ngột hoặc khó kiểm soát.
- Phù (sưng) ở mắt cá chân, bàn chân hoặc bàn tay.
- Cao huyết áp khởi phát ở độ tuổi dưới 30 hoặc trên 50.
- Protein niệu (có protein trong nước tiểu) hoặc các bất thường khác trong xét nghiệm nước tiểu.
- Suy giảm chức năng thận không giải thích được.
- Suy tim sung huyết.
Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào kể trên, đặc biệt nếu bạn có các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, tiểu đường, hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra.
Các Phương Pháp Điều Trị
Việc điều trị hẹp động mạch thận phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh.
Điều trị nội khoa:
- Sử dụng thuốc để kiểm soát huyết áp: Các thuốc thường được sử dụng bao gồm thuốc ức chế men chuyển (ACEI), thuốc chẹn thụ thể angiotensin II (ARB), thuốc lợi tiểu và thuốc chẹn beta.
- Thay đổi lối sống: Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, giảm muối, tập thể dục thường xuyên, bỏ hút thuốc và kiểm soát cân nặng.
Điều trị can thiệp:
- Nong mạch và đặt stent: Thủ thuật này được thực hiện bằng cách đưa một ống thông nhỏ (catheter) vào động mạch thận bị hẹp. Một quả bóng nhỏ ở đầu ống thông được bơm phồng lên để mở rộng lòng mạch. Sau đó, một ống lưới kim loại (stent) được đặt vào để giữ cho động mạch không bị hẹp trở lại. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), nong mạch và đặt stent có thể cải thiện lưu lượng máu đến thận và giảm huyết áp ở một số bệnh nhân.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp hiếm gặp, phẫu thuật có thể được chỉ định để loại bỏ đoạn động mạch bị hẹp hoặc tạo một đường vòng (bypass) để máu có thể lưu thông quanh khu vực bị tắc nghẽn.
Siêu Âm Động Mạch Thận Tại Phòng Khám Tim Mạch BS Phạm Xuân Hậu
Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời hẹp động mạch thận là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Siêu âm Doppler động mạch thận là một phương pháp chẩn đoán không xâm lấn, giúp đánh giá lưu lượng máu trong động mạch thận và phát hiện các dấu hiệu hẹp động mạch.
Tại Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu, chúng tôi cung cấp dịch vụ siêu âm Doppler động mạch thận với trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn kết quả chẩn đoán chính xác và tư vấn điều trị tốt nhất.
Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe tim mạch hoặc nghi ngờ mình có thể mắc bệnh hẹp động mạch thận, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và thăm khám.
Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu Địa chỉ: 336A Phan Văn Trị, P.11, Bình Thạnh, TP.HCM Điện thoại: 0938237460
Rất mong được đồng hành cùng bạn trên hành trình bảo vệ sức khỏe tim mạch!
Thông tin tham khảo: Medscape: Renal Artery Stenosis: https://emedicine.medscape.com/article/244750-overview Mayo Clinic: Fibromuscular Dysplasia: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fibromuscular-dysplasia/symptoms-causes/syc-20353009 American Heart Association (AHA): Renal Artery Stenosis: https://www.heart.org/en/health-topics/high-blood-pressure/causes-of-high-blood-pressure/renal-artery-stenosis