Tăng Huyết Áp: Những Điều Cần Biết và Cách Kiểm Soát
1. Huyết Áp Là Gì?
Huyết áp là áp lực của dòng máu lên thành động mạch khi máu lưu thông trong cơ thể. Huyết áp được tạo ra bởi sức co bóp của cơ tim và sự co giãn của thành mạch. Nếu không có huyết áp, máu không thể tuần hoàn, cơ thể không nhận đủ oxy và dinh dưỡng.
Huyết áp gồm hai chỉ số: huyết áp tối đa (huyết áp tâm thu) phản ánh áp lực khi tim bóp, và huyết áp tối thiểu (huyết áp tâm trương) phản ánh áp lực khi tim giãn ra. Một chỉ số huyết áp bình thường là 120/80 mmHg.
Tăng huyết áp được xác định khi chỉ số huyết áp từ 140/90 mmHg trở lên. Tình trạng này thường không có biểu hiện rõ ràng và hiếm khi được phát hiện cho đến khi gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
2. Tình Trạng Tăng Huyết Áp Tại Việt Nam
Mỗi năm, theo số liệu của Bộ Y tế, có khoảng 12 triệu người Việt Nam mắc tăng huyết áp. Tỷ lệ này đang ngày càng gia tăng, với những người trẻ tuổi cũng đang có nguy cơ cao hơn. Bệnh này thường diễn biến thầm lặng, khiến bệnh nhân không nhận ra cho đến khi các dấu hiệu nghiêm trọng xuất hiện.
3. Các Yếu Tố Nguy Cơ Tăng Huyết Áp Có Thể Điều Chỉnh
Mặc dù có nhiều yếu tố không thể thay đổi như tuổi tác hay di truyền, nhưng một số yếu tố nguy cơ có thể điều chỉnh để giảm thiểu khả năng mắc tăng huyết áp, bao gồm:
- Hút thuốc lá: Làm co mạch và tăng huyết áp.
- Đái tháo đường: Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao gấp đôi mắc tăng huyết áp.
- Rối loạn lipid máu: Cholesterol cao thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch.
- Thừa cân, béo phì: Gia tăng áp lực lên hệ thống tim mạch.
- Ăn nhiều muối: Làm tăng áp lực máu dẫn đến tăng huyết áp.
- Uống rượu bia: Gây hại cho gan và làm giảm hiệu quả của thuốc hạ huyết áp.
- Thiếu vận động: Lối sống tĩnh tại sẽ làm tăng nguy cơ mắc tăng huyết áp.
- Stress tâm lý: Tăng nhịp tim và gây co mạch.
4. Thay Đổi Lối Sống Để Kiểm Soát Huyết Áp
- Bỏ thuốc lá: Duy trì một lối sống không thuốc lá giúp giảm huyết áp.
- Ăn uống lành mạnh: Giảm muối, tăng cường rau xanh và trái cây trong chế độ ăn.
- Vận động thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30-45 phút mỗi ngày.
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng ở mức hợp lý sẽ góp phần đáng kể trong việc kiểm soát huyết áp.
- Giảm căng thẳng: Tìm các phương pháp thư giãn như yoga, thiền hoặc tham gia các hoạt động yêu thích.
- Kiểm tra sức khoẻ định kỳ: Theo dõi huyết áp thường xuyên giúp phát hiện sớm và quản lý tình trạng hiệu quả.
5. Tầm Quan Trọng Của Việc Tầm Soát
Việc kiểm tra huyết áp định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm tình trạng tăng huyết áp và các biến chứng tim mạch liên quan. Khi phát hiện, cần điều trị và theo dõi suốt đời để duy trì chất lượng cuộc sống cao.
Kết Luận
Tăng huyết áp không phải là một bệnh lý đơn giản và nếu không được kiểm soát kịp thời, có thể dẫn đến nhiều yếu tố nguy cơ nghiêm trọng như đột quỵ, nhồi máu cơ tim và suy thận. Hãy chủ động kiểm tra sức khỏe ngay hôm nay để bảo vệ bản thân và gia đình.