Cholesterol: Những Điều Có Thể Bạn Chưa Biết
Có lẽ bạn đã nghe nhiều về cholesterol, nhưng cholesterol thực sự là gì? Nó tác động đến cơ thể và tim mạch như thế nào? Có bao nhiêu loại cholesterol? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cholesterol và nếu bạn không may có cholesterol cao, bạn nên khám tim ở đâu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cholesterol Là Gì?
Cholesterol là một thành phần của lipid máu, một loại chất béo không tan trong nước. Nó đóng vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động của cơ thể, bao gồm:
- Cấu tạo tế bào: Cholesterol là thành phần thiết yếu của màng tế bào, đặc biệt là tế bào thần kinh.
- Sản xuất hormone: Cholesterol cần thiết cho việc sản xuất các hormone steroid như hormone giới tính (estrogen, testosterone) và hormone vỏ thượng thận (cortisol).
- Hỗ trợ tiêu hóa: Cholesterol tham gia vào quá trình sản xuất axit mật, giúp tiêu hóa chất béo.
Cholesterol có hai nguồn gốc chính:
- Từ thức ăn: Cholesterol có trong các thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt, sữa, lòng đỏ trứng.
- Tổng hợp từ cơ thể: Gan và các cơ quan khác có thể tự tổng hợp cholesterol. Thực tế, hơn 70% cholesterol trong máu được sản xuất bởi gan.
Các Loại Cholesterol
Có hai loại cholesterol chính là LDL-cholesterol (LDL-C) và HDL-cholesterol (HDL-C):
- LDL-Cholesterol (LDL-C) - Cholesterol 'xấu':
- LDL-C vận chuyển cholesterol từ gan đến các tế bào trong cơ thể. Nếu lượng LDL-C trong máu quá cao, nó có thể tích tụ trên thành động mạch, tạo thành các mảng xơ vữa.
- Các mảng xơ vữa này có thể làm hẹp lòng mạch, giảm lưu lượng máu đến tim và các cơ quan khác. Nguy hiểm hơn, chúng có thể vỡ ra, tạo thành cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
- LDL-C cao có thể do nhiều yếu tố như di truyền, chế độ ăn uống không lành mạnh (nhiều chất béo bão hòa và cholesterol), ít vận động, hút thuốc lá, hoặc các bệnh lý như tiểu đường, cao huyết áp.
- HDL-Cholesterol (HDL-C) - Cholesterol 'tốt':
- HDL-C vận chuyển cholesterol từ máu và các mảng xơ vữa trở lại gan, nơi nó được xử lý và loại bỏ khỏi cơ thể. Điều này giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- HDL-C thấp có thể do các thói quen xấu như hút thuốc lá, ăn nhiều chất béo không lành mạnh, thừa cân, ít vận động.
Kiểm Tra Định Kỳ Cholesterol Trong Máu
Để biết được nồng độ cholesterol trong máu, bạn cần thực hiện xét nghiệm máu. Vì cholesterol cao thường không có triệu chứng rõ ràng, việc kiểm tra định kỳ là rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm.
Bạn nên đến các phòng khám tim mạch uy tín như Phòng khám Tim mạch BS. Phạm Xuân Hậu để được kiểm tra tim mạch định kỳ và tư vấn về sức khỏe tim mạch.
- Tần suất kiểm tra:
- Người từ 20 tuổi trở lên nên xét nghiệm cholesterol định kỳ ít nhất 5 năm một lần.
- Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ cao như tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp, hoặc hút thuốc lá, bạn nên kiểm tra thường xuyên hơn.
Phát hiện sớm cholesterol cao giúp bạn và bác sĩ có thể đưa ra các biện pháp điều trị kịp thời, giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.
Những Yếu Tố Có Thể Gây Ra Cholesterol Cao
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc cholesterol cao bao gồm:
- Béo phì, thừa cân: Thừa cân làm tăng sản xuất LDL-C và giảm HDL-C.
- Chế độ ăn uống không khoa học: Ăn nhiều chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol làm tăng LDL-C.
- Lười vận động: Vận động giúp tăng HDL-C và giảm LDL-C.
- Hút thuốc lá, rượu bia: Hút thuốc lá làm giảm HDL-C và tăng LDL-C. Uống nhiều rượu bia có thể làm tăng cholesterol toàn phần.
- Tiền sử gia đình: Nếu gia đình bạn có người mắc cholesterol cao hoặc bệnh tim mạch sớm, bạn có nguy cơ cao hơn.
- Các bệnh lý khác: Một số bệnh như tiểu đường, bệnh thận, suy giáp có thể gây ra cholesterol cao.
Các Biến Chứng Của Cholesterol Cao
Nếu không được điều trị, cholesterol cao có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm sau:
- Xơ vữa động mạch: Cholesterol tích tụ trên thành động mạch, tạo thành các mảng xơ vữa, làm hẹp lòng mạch và giảm lưu lượng máu.
- Đột quỵ: Cục máu đông hình thành từ mảng xơ vữa có thể tắc nghẽn mạch máu não, gây đột quỵ.
- Nhồi máu cơ tim: Cục máu đông hình thành từ mảng xơ vữa có thể tắc nghẽn mạch máu nuôi tim, gây nhồi máu cơ tim.
- Đau thắt ngực: Hẹp động mạch vành do xơ vữa có thể gây đau thắt ngực khi gắng sức.
- Cao huyết áp: Xơ vữa động mạch làm tăng sức cản của mạch máu, dẫn đến cao huyết áp.
- Bệnh động mạch ngoại biên: Xơ vữa động mạch ở chân có thể gây đau khi đi lại, loét chân, hoặc thậm chí phải cắt cụt chi.
- Bệnh thận: Cholesterol cao có thể làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận, dẫn đến bệnh thận.
Ngoài việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và vận động thường xuyên, việc thăm khám tim mạch ở Phòng khám Tim mạch BS. Phạm Xuân Hậu khi có các triệu chứng của bệnh tim mạch là rất quan trọng. Tại đây, bạn sẽ được các chuyên gia hàng đầu tư vấn và đưa ra những phương pháp điều trị tốt nhất, hiệu quả và an toàn.
Phòng khám Tim mạch BS. Phạm Xuân Hậu tại 336A Phan Văn Trị, P.11, Bình Thạnh, TPHCM luôn đặt uy tín và chất lượng dịch vụ lên hàng đầu. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp, tận tâm và trang thiết bị hiện đại, chúng tôi cam kết mang đến cho bạn sự chăm sóc tốt nhất. Liên hệ hotline 0938237460 để được tư vấn và đặt lịch khám.