Đái Tháo Đường Thai Kỳ: Sự Thật và Những Hiểu Lầm
Mở đầu: Không gì làm người mẹ hạnh phúc bằng việc sinh ra một em bé khỏe mạnh. Tuy nhiên, trong suốt thai kỳ có thể xuất hiện những biến cố làm người mẹ lo lắng. Đái tháo đường thai kỳ (ĐTĐTK) là một trong số đó. Những hiểu biết sai lệch về ĐTĐTK có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị. Vì vậy, bạn cần tìm hiểu những sự thật về ĐTĐTK để không quá lo lắng.
Theo dõi chặt chẽ trong suốt thai kỳ rất quan trọng. Nếu bạn chưa từng nghe nói đến ĐTĐTK thì căn bệnh này vẫn đang hiện diện ở khắp nơi và có thể trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và bé. Điều may mắn là bệnh có thể kiểm soát tốt khi bạn tuân thủ điều trị theo tư vấn của bác sĩ chuyên khoa. Chế độ điều trị bao gồm thay đổi chế độ ăn, tập luyện vận động và dùng thuốc. Dù có bất cứ điều gì xảy ra, bạn hãy yên tâm rằng mình không cô đơn. ĐTĐTK ảnh hưởng rất nhiều phụ nữ mang thai và họ luôn được giúp đỡ kịp thời cho đến khi mẹ tròn con vuông. Sau đây là những hiểu lầm thường gặp về bệnh ĐTĐTK.
1. Đái Tháo Đường Thai Kỳ Có Phải Là Bệnh Hiếm Gặp? Nhiều thai phụ bị ĐTĐTK hơn bạn nghĩ. Tùy từng nghiên cứu mà tỷ lệ ĐTĐTK có thể lên đến hơn 13% số phụ nữ mang thai theo thống kê của CDC. Mặc dù con số này có thể làm bạn lo lắng, nhưng thực tế đa số thai phụ mắc bệnh đều có thai kỳ an toàn khi được điều trị hợp lý.
2. Kiểm Soát Bệnh Chỉ Bằng Tập Luyện và Ăn Kiêng? Tập luyện và vận động thể lực là hai phần quan trọng trong điều trị ĐTĐTK. Tuy nhiên, chương trình tập luyện và chế độ dinh dưỡng cần được hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa. Một tỷ lệ nhỏ các bà mẹ bị ĐTĐTK cần được điều trị bổ sung insulin để kiểm soát đường huyết đạt mục tiêu điều trị. Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), việc sử dụng insulin có thể cần thiết khi các biện pháp thay đổi lối sống không đủ để kiểm soát đường huyết. Do đó, hãy tham vấn bác sĩ về vấn đề điều trị khi được chẩn đoán bệnh.
3. Cần Chờ Đến Tuần 24-28 Mới Tầm Soát Bệnh? Đa phần phụ nữ mang thai được tầm soát ĐTĐTK ở tuần thứ 24 – 28. Tuy nhiên, nếu quá lo lắng hoặc có nhiều yếu tố nguy cơ bị ĐTĐTK như thừa cân, trong gia đình có người thân bị đái tháo đường, bạn có thể thực hiện xét nghiệm sớm hơn. Các yếu tố nguy cơ khác bao gồm tiền sử ĐTĐTK ở lần mang thai trước, hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), hoặc thuộc các chủng tộc có nguy cơ cao (như người gốc Á, gốc Phi, hoặc người Mỹ Latinh) theo khuyến cáo của ACOG.
4. Bị Đái Tháo Đường Thai Kỳ Có Nghĩa Là Không Khỏe Mạnh? Khi được chẩn đoán ĐTĐTK không có nghĩa là bạn mắc một bệnh rất nặng. Chỉ một số người có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường về sau bao gồm người lớn tuổi, béo phì, bệnh sử gia đình và một số chủng tộc đặc biệt. Trong đó, béo phì là một yếu tố nguy cơ có thể cải thiện được. Theo nghiên cứu trên PubMed, việc duy trì cân nặng hợp lý và lối sống lành mạnh có thể giảm đáng kể nguy cơ phát triển đái tháo đường típ 2 sau ĐTĐTK.
5. Đái Tháo Đường Thai Kỳ Sẽ Hết Sau Sinh? Tin tốt là hầu hết ĐTĐTK sẽ khỏi hẳn sau sinh. Tuy nhiên, nếu từng bị ĐTĐTK và có một số yếu tố nguy cơ khác của đái tháo đường típ 2, bạn cần được tầm soát bệnh định kỳ và tham vấn ý kiến bác sĩ để làm giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh. Việc tầm soát thường được thực hiện 6-12 tuần sau sinh và sau đó định kỳ mỗi 1-3 năm theo ADA.
6. Bệnh Sẽ Có Triệu Chứng Rõ Ràng? Bạn hãy quên chuyện này đi vì đa phần ĐTĐTK không có triệu chứng. Một khi có triệu chứng xảy ra thì bệnh đã diễn biến xấu. Các triệu chứng có thể gặp bao gồm khát nước nhiều, tiểu nhiều, uống nhiều, sụt cân. Do đó, việc tầm soát định kỳ là rất quan trọng để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
7. Đây Là Một Bệnh Đáng Sợ? Điều hiển nhiên là người mẹ nào cũng mong muốn có một thai kỳ bình thường. Nhưng nếu không may được chẩn đoán mắc bệnh, bạn đừng lo lắng quá nhiều. Căng thẳng có thể làm tình trạng bệnh tệ hơn. Trao đổi thêm với bác sĩ về những thắc mắc của bạn có thể giúp ích trong trường hợp này. Bác sĩ có thể cung cấp thông tin chi tiết, giải đáp thắc mắc và đưa ra lời khuyên phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.
8. Em Bé Sinh Ra Sẽ Rất Lớn? Sinh con to (macrosomia) là vấn đề thường gặp ở phụ nữ bị ĐTĐTK. Nguy cơ này chỉ xuất hiện khi tình trạng đường huyết không được kiểm soát tốt hoặc bệnh không được điều trị kịp thời. Tuân thủ điều trị là cách tốt nhất phòng ngừa biến chứng sinh con to. Việc kiểm soát đường huyết tốt giúp giảm nguy cơ sinh mổ và các biến chứng khác liên quan đến sinh con to theo ACOG.
9. Bệnh Có Thể Gây Dị Tật Thai Nhi? Đái tháo đường có thể làm tăng nguy cơ dị tật thai nhi. Tuy nhiên, nếu ĐTĐTK xuất hiện trong cuối tam cá nguyệt thứ hai, lúc này các cơ quan của em bé đã phát triển gần như hoàn chỉnh thì bệnh không gây dị tật thai nhi như đái tháo đường xuất hiện vào giai đoạn tam cá nguyệt thứ nhất. Việc kiểm soát đường huyết trước khi mang thai và trong giai đoạn sớm của thai kỳ là rất quan trọng để giảm nguy cơ dị tật thai nhi theo CDC.
10. Chắc Chắn Sẽ Bị Đái Tháo Đường Típ 2 Sau Khi Bị Đái Tháo Đường Thai Kỳ? Bà bầu mắc ĐTĐTK làm tăng nguy cơ bị đái tháo đường típ 2 sau này. Nếu thay đổi lối sống tích cực bằng cách thường xuyên vận động và ăn uống lành mạnh, bạn có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh. Theo nghiên cứu trên JAMA Network, việc duy trì lối sống lành mạnh có thể giảm đến 50% nguy cơ phát triển đái tháo đường típ 2 sau ĐTĐTK.
11. Mắc Đái Tháo Đường Thai Kỳ Là Lỗi Ở Mẹ? Các bà mẹ đều cố gắng làm những điều tốt đẹp nhất cho con của mình. Bản thân họ không phải là đối tượng gánh mọi chỉ trích hoặc tội lỗi về một bệnh hoàn toàn có khả năng kiểm soát được. Ngay cả khi mắc bệnh ĐTĐTK, cơ hội sinh ra một em bé khỏe mạnh, hạnh phúc hoàn toàn trong tầm tay.
Kết luận: Bạn thấy đấy, không phải lời đồn thổi nào cũng đúng. Nếu nghi ngờ điều gì đó, hãy tìm hiểu sự thật về ĐTĐTK thật cặn kẽ hoặc nhờ bác sĩ tư vấn, chứ đừng tin răm rắp rồi sinh ra lo lắng. Điều này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và con đấy bạn. Chúc bạn có một thai kỳ khỏe mạnh.