Huyết áp thấp nên và không nên ăn gì?
Chào bạn, tôi là bác sĩ Phạm Xuân Hậu, chuyên khoa tim mạch. Huyết áp thấp là tình trạng khá phổ biến, và chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và cải thiện tình trạng này. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về những thực phẩm nên và không nên ăn khi bị huyết áp thấp, giúp bạn xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh và phù hợp.
Huyết áp thấp được định nghĩa khi chỉ số huyết áp đo được dưới 90/60 mmHg. Tình trạng này có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như chóng mặt, hoa mắt, mệt mỏi, thậm chí ngất xỉu. Một chế độ ăn uống khoa học, hợp lý sẽ giúp bạn cải thiện huyết áp và giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm. (Nguồn: https://www.vnah.org.vn/)
Người bị huyết áp thấp nên ăn gì?
1. Thực phẩm giàu muối:
Muối có vai trò quan trọng trong việc giữ nước cho cơ thể, từ đó giúp tăng thể tích máu và nâng huyết áp. Tuy nhiên, cần lưu ý bổ sung muối một cách vừa phải, tránh lạm dụng vì có thể gây ra các vấn đề sức khỏe khác.
- Cá muối, trứng muối: Đây là những nguồn cung cấp muối dồi dào, có thể sử dụng trong bữa ăn hàng ngày.
- Dưa muối, kim chi: Các món muối chua này không chỉ kích thích vị giác mà còn cung cấp một lượng muối nhất định.
- Nước tương, nước mắm: Có thể dùng để nêm nếm món ăn, nhưng cần kiểm soát lượng dùng để tránh tiêu thụ quá nhiều muối.
2. Thực phẩm giàu vitamin B12 và folate:
Thiếu vitamin B12 và folate có thể dẫn đến thiếu máu, một trong những nguyên nhân gây ra huyết áp thấp. Việc bổ sung đầy đủ hai loại vitamin này là rất quan trọng.
- Thịt bò, gan động vật: Nguồn cung cấp vitamin B12 tuyệt vời.
- Trứng, sữa, phô mai: Các sản phẩm từ sữa cũng chứa nhiều vitamin B12 và các dưỡng chất khác.
- Rau xanh như rau bina, măng tây: Nguồn cung cấp folate dồi dào.
3. Thực phẩm giàu sắt:
Tương tự như vitamin B12 và folate, thiếu sắt cũng có thể gây thiếu máu và làm giảm huyết áp. Bổ sung thực phẩm giàu sắt là một biện pháp quan trọng để cải thiện tình trạng này.
- Thịt đỏ (bò, cừu): Nguồn cung cấp sắt heme, loại sắt dễ hấp thu nhất.
- Hải sản (tôm, cua, cá): Cũng chứa một lượng sắt đáng kể.
- Các loại đậu, hạt, rau xanh đậm: Nguồn cung cấp sắt non-heme, cần kết hợp với vitamin C để tăng khả năng hấp thu.
4. Uống nhiều nước:
Mất nước làm giảm thể tích máu, dẫn đến huyết áp thấp. Vì vậy, việc uống đủ nước mỗi ngày là vô cùng quan trọng, đặc biệt là khi thời tiết nóng bức hoặc sau khi vận động mạnh.
- Nước lọc: Lựa chọn hàng đầu để bù nước.
- Nước ép trái cây giàu kali như nước cam, nước dừa: Vừa cung cấp nước vừa bổ sung các khoáng chất cần thiết.
- Nước điện giải: Sử dụng khi cơ thể bị mất nước nhiều do tiêu chảy, nôn mửa hoặc hoạt động thể chất gắng sức.
5. Cà phê, trà xanh:
Caffeine trong cà phê và trà xanh có tác dụng kích thích hệ thần kinh, giúp tăng nhịp tim và huyết áp tạm thời. Tuy nhiên, không nên lạm dụng vì có thể gây mất nước và các tác dụng phụ khác.
Người bị huyết áp thấp không nên ăn gì?
1. Thực phẩm nhiều đường:
Đường có thể làm tăng insulin đột ngột, gây giãn mạch và hạ huyết áp nhanh chóng. Do đó, cần hạn chế các loại thực phẩm sau:
- Nước ngọt có ga: Chứa lượng đường rất cao.
- Bánh kẹo ngọt: Cũng là nguồn cung cấp đường lớn.
- Thực phẩm chế biến sẵn nhiều đường: Cần đọc kỹ thành phần dinh dưỡng trước khi sử dụng.
2. Đồ uống có cồn:
Rượu bia có thể làm giãn mạch máu, dẫn đến huyết áp thấp hơn. Nếu uống rượu bia, cần kiểm soát lượng tiêu thụ ở mức vừa phải.
3. Thực phẩm giàu carbohydrate tinh chế:
Carbohydrate tinh chế như bánh mì trắng, mì sợi, gạo trắng có thể làm hạ huyết áp sau khi ăn do cơ thể tiêu hóa nhanh chóng, làm giảm lượng máu lưu thông. Nên ưu tiên các loại carbohydrate phức tạp như gạo lứt, bánh mì nguyên cám.
4. Thực phẩm giàu kali quá mức:
Dù kali rất cần thiết cho cơ thể, nhưng ăn quá nhiều có thể làm giảm huyết áp quá mức. Một số thực phẩm giàu kali cần kiểm soát lượng ăn:
- Chuối, bơ: Chứa nhiều kali.
- Khoai lang, khoai tây: Cũng là nguồn cung cấp kali dồi dào.
- Rau lá xanh: Cần ăn với lượng vừa phải.
Lời khuyên dành cho người huyết áp thấp
- Ăn nhiều bữa nhỏ: Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, khoảng 5-6 bữa, giúp duy trì huyết áp ổn định hơn.
- Tránh thay đổi tư thế đột ngột: Khi đứng dậy, nên làm chậm rãi để tránh chóng mặt.
- Tập thể dục nhẹ nhàng: Các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu và ổn định huyết áp.
- Thăm khám bác sĩ định kỳ: Nếu huyết áp thấp kéo dài hoặc gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, bạn nên đến thăm khám tại Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu để được tư vấn và có hướng điều trị phù hợp. Địa chỉ phòng khám là 336A Phan Văn Trị, P.11, Bình Thạnh, TPHCM. Bạn có thể liên hệ qua số điện thoại 0938237460 để đặt lịch hẹn.
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát huyết áp thấp. Bằng cách lựa chọn thực phẩm phù hợp và tuân thủ những lời khuyên trên, bạn có thể cải thiện tình trạng sức khỏe và tránh những biến chứng nguy hiểm. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy liên hệ với tôi hoặc các bác sĩ chuyên khoa tim mạch để được tư vấn kịp thời nhé!