Thông Liên Thất: Tổng Quan và Các Phương Pháp Điều Trị
Thông liên thất (còn gọi là khiếm khuyết vách liên thất) là một dị tật tim bẩm sinh. Nếu lỗ thông lớn, bệnh nhân có thể gặp nhiều biến chứng nghiêm trọng. Việc đóng lỗ thông liên thất sớm sẽ mang lại kết quả điều trị tốt và lâu dài.
1. Thông Liên Thất Là Gì?
Trong tim, tâm thất phải và tâm thất trái là hai buồng tim chính có chức năng bơm máu đi khắp cơ thể. Hai tâm thất này được ngăn cách bởi một vách ngăn gọi là vách liên thất. Thông liên thất là tình trạng xuất hiện một hoặc nhiều lỗ trên vách ngăn này. Đây là một bệnh lý tim bẩm sinh khá phổ biến, chiếm khoảng 25% các trường hợp bệnh tim bẩm sinh, theo thống kê từ Hội Tim Mạch Học Việt Nam.
Trẻ em mắc thông liên thất thường chậm lớn và có thể gặp các biến chứng như suy tim và tăng áp phổi nếu không được điều trị kịp thời. Kỹ thuật vá thông liên thất qua đường ống thông giúp sửa chữa khiếm khuyết, đưa dòng máu trong tim trở lại lưu thông bình thường, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
2. Các Phương Pháp Điều Trị Thông Liên Thất
Thông liên thất sẽ không quá nguy hiểm nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cần dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm:
- Đặc điểm và kích thước của lỗ thông.
- Mức độ ảnh hưởng đến huyết động (lưu lượng máu).
- Tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.
Hiện nay, có 3 phương pháp điều trị thông liên thất chủ yếu:
- Điều trị nội khoa: Sử dụng thuốc để kiểm soát các triệu chứng và biến chứng như tăng áp động mạch phổi hoặc suy tim. Phương pháp này thường được áp dụng để ổn định tình trạng bệnh nhân trước khi phẫu thuật hoặc để hỗ trợ điều trị cho những bệnh nhân ở giai đoạn muộn, khi không còn chỉ định phẫu thuật.
- Phẫu thuật tim hở: Đây là phương pháp truyền thống để vá lỗ thông liên thất. Phẫu thuật viên sẽ mở ngực để tiếp cận tim và dùng một miếng vá (thường là vật liệu tổng hợp hoặc màng ngoài tim tự thân) để đóng lỗ thông. Ngày nay, với sự tiến bộ của kỹ thuật phẫu thuật, đường mổ ngực ngày càng nhỏ hơn, thời gian phẫu thuật và thời gian hồi phục sau phẫu thuật cũng được rút ngắn đáng kể.
- Can thiệp đóng thông liên thất qua đường ống thông: Đây là một phương pháp điều trị ít xâm lấn, được thực hiện bằng cách đưa một ống thông nhỏ (catheter) qua mạch máu ở đùi hoặc cổ tay, sau đó luồn ống thông này đến tim và sử dụng một dụng cụ đặc biệt để đóng lỗ thông. Phương pháp này có nhiều ưu điểm so với phẫu thuật tim hở, bao gồm: không cần mở ngực, không để lại sẹo lớn, thời gian hồi phục nhanh hơn, giảm chi phí và thời gian nằm viện. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với một số bệnh nhân có đặc điểm tổn thương thích hợp.
3. Phương Pháp Đóng Thông Liên Thất Qua Đường Ống Thông
Bác sĩ sẽ đóng lỗ thông liên thất qua ống thông mà không cần mở lồng ngực. Thay vào đó, bác sĩ sẽ luồn một ống thông nhỏ qua mạch máu dưới đùi, hướng ống thông này vào tim. Sau đó, một dụng cụ đặc biệt sẽ được đưa vào tim qua ống thông để bít lỗ thông.
Vì đây là một thủ thuật ít xâm lấn, bệnh nhân thường chỉ cần gây tê tại chỗ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cần được gây mê nếu không hợp tác hoặc quá lo lắng. Thời gian thực hiện thủ thuật thường khoảng 45 phút đến 1 giờ. Sau thủ thuật, bệnh nhân phục hồi nhanh chóng và chỉ cần nằm viện một thời gian ngắn để theo dõi.
Trong một số trường hợp đặc biệt, có thể kết hợp cả phương pháp can thiệp và phẫu thuật để vá lỗ thông (kỹ thuật hybrid). Kỹ thuật này gần giống như phẫu thuật tim hở, nhưng đường mổ nhỏ hơn và không cần ngưng tim hoặc sử dụng máy tim phổi. Qua đường mổ nhỏ ở ngực, bác sĩ sẽ đưa ống thông vào tim và sử dụng dụng cụ để vá lỗ thông. Nhờ đó, bệnh nhân sẽ tránh được một cuộc phẫu thuật lớn, hạn chế các tác dụng phụ của gây mê hoặc chạy máy tim phổi, và thời gian hồi phục sẽ nhanh hơn. Theo một nghiên cứu trên tạp chí The Annals of Thoracic Surgery, kỹ thuật hybrid có thể mang lại kết quả tốt cho những bệnh nhân có lỗ thông liên thất phức tạp mà không thể điều trị bằng phương pháp thông thường.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên của bác sĩ. Để có phương pháp điều trị phù hợp, bệnh nhân nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và tư vấn.