Bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến hàng triệu người và vẫn còn là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong. Căn bệnh có liên hệ với vô số các biến chứng và những bệnh đồng nhiễm khác, nhưng những ảnh hưởng về tinh thần thường không được để ý tới nhiều. “Chứng trầm cảm và bệnh tiểu đường” là một khái niệm mới để miêu tả những biểu hiện tâm lý trong quá trình điều trị tiểu đường.
Bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến tâm lý bằng cách nào?
Một báo cáo gần đây đã nói rằng có đến 2/3 số bệnh nhân bị tiểu đường và có những vấn đề về tâm lý chưa được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Viêc không nhận ra và điều trị tình trạng tâm lý kết hợp với bệnh kinh niên đã dẫn đến những hậu quả xấu về sức khỏe và làm tăng chi phí chăm sóc sức khỏe.
Theo báo cáo, đa số chứng trầm cảm, lo âu và rối loạn tiêu hóa diễn ra thường xuyên ở những người mắc bệnh tiểu đường, hơn là những người không mắc bệnh. Những điều này dẫn đến kết quả là xuất hiện nhiều biến chứng, bao gồm mù lòa, đoạn chi, đột quỵ, sa sút tâm thần, giảm chất lượng cuộc sống và chết sớm.
Mối liên hệ giữa tiểu đường và bệnh tâm thần là gì?
Mối liên hệ giữa bệnh tâm thần và tiểu đường là chủ đề được rất nhiều chuyên gia nghiên cứu trong suốt các thập kỷ qua, chúng ta vẫn còn chưa có được kết luận chính xác về sự liên kết giữa hai bệnh này, nhưng chúng ta có thể hiểu mối liên hệ này là hai chiều. Đó là khi gặp nhiều vấn đề về tinh thần sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và khi mắc bệnh tiểu đường sẽ làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh về tâm thần. Tiểu đường dẫn đến rất nhiều khiếm khuyết về nhận thức và tâm lý, và lý do chính nằm ở cấu trúc khác thường, chức năng và thành phần cấu tạo của nơ-ron và tế bào thần kinh đệm.
Ngày nay, do số bệnh nhân quá đông so với khả năng đáp ứng của các cơ sở y tế, bạn thường không nhận được một sự chăm sóc toàn diện. Các căn bệnh thường được chữa trị bằng phác đồ và thủ thuật, việc chữa trị chỉ dựa trên kết quả xét nghiệm. Tất nhiên, kết quả đo lường là chính xác, nhưng thật ra có nhiều thứ phải để ý tới đối với bệnh nhân bị tiểu đường chứ không chỉ là lượng glucôzơ trong máu. Bác sĩ thường không nhận ra được những vấn đề về tâm lý ở các bệnh nhân tiểu đường, và đương nhiên, các vấn đề đó không được điều trị.
Một nhân tố làm phức tạp vấn đề này lên đó là rất nhiều triệu chứng của bệnh về tâm thần làm che lấp cả những triệu chứng của bệnh tiểu đường. Ví dụ như những triệu chứng do lo âu có thể giống với các triệu chứng của hạ đường huyết, điều này có thể gây nhầm lẫn cho cả bệnh nhân và bác sĩ. Chứng rối loạn ăn uống có thể xuất hiện ở 40% phụ nữ mắc bệnh tiểu đường loại 1, bệnh thường khởi phát do việc thay đổi chế độ ăn uống để kiểm soát bệnh tiểu đường.
Bác sĩ sẽ là người kiểm tra và nhận ra những khó khăn bạn gặp phải trong việc tự kiểm soát bệnh tiểu đường của bạn, nhưng những nhà tâm lý nói rằng những các bác sĩ thường không nhận ra được vấn đề này. Chứng trầm cảm do bệnh tiểu đường là một chẩn đoán riêng biệt, khác với chứng trầm cảm thông thường, và nó được miêu tả như là những khủng hoảng về mặt cảm xúc do áp lực từ việc tự kiểm soát bệnh của mình.
Bệnh nhân bị bệnh tiểu đường nên thường xuyên được tầm soát các vấn đề về mặt tâm lý. Chỉ cần những câu hỏi đơn giản như bệnh nhân có cảm thấy khỏe trong người không hay có thích thú với công việc, gia đình, hay hoạt động xã hội hay không là đủ để có thể gợi ý được tình trạng tâm lý của bệnh nhân ra sao và có cần phải thăm khám về tâm lý kỹ hơn không, nhưng vẫn cần những điều tra và hỗ trợ nhiều hơn nữa. Những phương pháp tầm soát bệnh cơ bản này rất quan trọng đối với những bệnh nhân có khả năng bị biến chứng cao, bao gồm: bệnh nhân không thể tiếp cận các dịch vụ y tế thường xuyên, bệnh nhân có trình độ học vấn và khả năng tài chính có hạn, bệnh nhân không nhận được sự hỗ trợ của gia đình và xã hội, bệnh nhân có nhiều áp lực trong cuộc sống.
Những biến chứng về tinh thần có thể chữa trị hay không?
Tin tốt lành là những biến chứng về tinh thần này có thể chữa trị một khi đã được chẩn đoán. Thuốc chống trầm cảm rất hiệu quả cho các bệnh nhân bị tiểu đường và không ảnh hưởng đến lượng glucôzơ trong máu. Hơn thế nữa, cải thiện insulin bằng các thuốc điều trị tiểu đường dẫn đến cải thiện chức năng về nhận thức trong những trường hợp tâm thần.
Bệnh tiểu đường, cũng như tất cả những bệnh mạn tính khác, tốt nhất là nên chữa trị cả thể chất lẫn tinh thần của bệnh nhân. Chúng ta không thể hiểu hết được sự liên kết giữa bệnh về tâm lý và bệnh tiểu đường, nhưng chúng ta hiểu được việc chữa trị thành công bệnh về tâm lý có liên quan đến kết quả tốt hơn của bệnh tiểu đường. Hãy theo dõi và điều trị kịp thời tình trạng tâm lý của bệnh nhân tiểu đường, bệnh của họ sẽ được cải thiện.
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
- 10 mẹo thiết yếu về tình dục cho người bị tiểu đường
- Bật mí 6 thói quen giúp bạn kiểm soát bệnh tiểu đường
- 10 quan niệm huyễn hoặc về chế độ ăn uống cho người tiểu đường
