Chế độ ăn cho người đái tháo đường tuýp 2: Nên và không nên ăn gì?
Tổng quan
Đối với người bệnh đái tháo đường tuýp 2, việc xây dựng một chế độ ăn uống khoa học đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát đường huyết, giảm thiểu sự phụ thuộc vào thuốc và duy trì cân nặng hợp lý. Không có một loại thực phẩm nào bị cấm tuyệt đối, mà quan trọng là bạn cần hiểu rõ về từng nhóm thực phẩm và điều chỉnh lượng tiêu thụ sao cho phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.
Theo khuyến cáo của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), một chế độ ăn cân bằng, giàu chất xơ, ít chất béo bão hòa và đường đơn là nền tảng để kiểm soát bệnh đái tháo đường tuýp 2.
Tại sao chế độ ăn lại quan trọng đối với việc kiểm soát đường huyết?
Lượng đường trong máu chịu ảnh hưởng lớn từ lượng carbohydrate (chất bột đường) nạp vào và lượng đường glucose do gan tổng hợp. Glucose từ thức ăn được sử dụng làm năng lượng, phần dư thừa được dự trữ ở gan dưới dạng glycogen. Khi đường huyết giảm, gan sẽ chuyển glycogen thành glucose và giải phóng vào máu để duy trì sự ổn định. Ở người bệnh đái tháo đường, cơ chế điều hòa này bị rối loạn, do đó cần giảm lượng chất bột đường, tăng cường rau xanh, ưu tiên đạm dễ hấp thu và hạn chế chất béo trong khẩu phần ăn hàng ngày.
Cách lựa chọn thực phẩm theo nhóm:
Chất bột đường (55-60% năng lượng):
Nên chọn: Các loại carbohydrate phức tạp như gạo lứt, lúa mạch, yến mạch, ngô, các loại đậu. Những thực phẩm này giúp đường huyết tăng chậm sau ăn và cung cấp chất xơ, vitamin cần thiết.
Hạn chế: Bột mì trắng, gạo trắng, bánh mì trắng và các sản phẩm chế biến sẵn.Chất đạm (13-20% năng lượng):
Nên chọn: Cá, các loại đậu, thịt gia cầm, trứng, sữa ít béo. Những thực phẩm này thường ít chất béo bão hòa và dễ hấp thu hơn.
Hạn chế: Thịt heo, thịt đỏ (bò, cừu) vì chứa nhiều chất béo không tốt cho sức khỏe.Chất béo (20-25% năng lượng):
Nên chọn: Dầu ô liu, các loại cá béo (cá hồi, cá trích), các loại hạt (hạnh nhân, óc chó…), trái bơ. Chất béo không bão hòa có thể giúp cải thiện cholesterol máu.
Hạn chế: Thực phẩm chế biến sẵn chứa chất béo chuyển hóa, mỡ động vật.Rau và trái cây:
Nên ăn nhiều rau vì ít đường và giàu chất xơ, vitamin, khoáng chất. Về trái cây, chọn loại ít ngọt và ăn vừa phải (dưới 200g/ngày). Trái cây tươi nên được ưu tiên hơn nước ép để bảo toàn chất xơ.
Kết luận
Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người đái tháo đường tuýp 2 không chỉ dựa trên mức đường huyết mà còn cần xem xét đến sở thích ăn uống của người bệnh. Mục tiêu là dung hòa giữa việc kiểm soát đường huyết ổn định và duy trì chất lượng cuộc sống tốt. Bằng cách trang bị kiến thức về dinh dưỡng và thực phẩm, bạn có thể tự tin lựa chọn những món ăn ngon miệng mà không lo ngại về việc tăng đường huyết.
Hãy xây dựng một chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh để kiểm soát bệnh tật và tận hưởng cuộc sống khỏe mạnh hơn!
Thông tin thêm
Đi khám bác sĩ: Để có thông tin chính xác hơn và cá nhân hóa chế độ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn, hãy liên hệ BS Phạm Xuân Hậu tại Phòng khám Tim mạch Siêu âm OCA, địa chỉ 336a Phan Văn Trị, Bình Lợi Trung, TPHCM. SĐT: 0938237460.
