1. Cắt đốt bằng ống thông là gì?
Cắt đốt bằng ống thông (tên tiếng Anh là Cardiac ablation) là phương pháp điều trị có tác dụng nhằm điều chỉnh các vấn đề về rối loạn nhịp tim. Phương pháp này hoạt động bằng cách tạo sẹo hoặc phá hủy mô tim gây ra hoặc duy trì nhịp tim bất thường. Trong một số trường hợp, cắt đốt bằng ống thông ngăn chặn các tín hiệu điện bất thường đi vào tim của bạn và do đó, làm ngừng loạn nhịp tim. Cắt đốt bằng ống thông thường sử dụng các ống thông dài và mềm dẻo được đưa qua tĩnh mạch hoặc động mạch ở bẹn của người bệnh và bác sĩ sẽ luồn ống thông này đến tim đưa năng lượng dưới dạng nhiệt hoặc cực lạnh để điều chỉnh các mô trong tim gây rối loạn nhịp tim. Cắt đốt bằng ống thông tim đôi khi được thực hiện thông qua phẫu thuật tim hở, nhưng nó thường được thực hiện bằng ống thông, làm cho thủ thuật ít xâm lấn hơn và rút ngắn thời gian hồi phục.
Các tế bào đặc biệt trong tim tạo ra các tín hiệu điện đi dọc theo các con đường đến các buồng tim. Những tín hiệu này làm cho các ngăn trên và dưới của tim đập theo trình tự thích hợp. Các tế bào bất thường có thể tạo ra các tín hiệu điện vô tổ chức gây ra nhịp tim nhanh hoặc bất thường được gọi chung là rối loạn nhịp tim. Khi điều này xảy ra, tim của bạn có thể bơm máu không hiệu quả và bạn có thể xuất hiện triệu chứng ngất xỉu, khó thở và yếu ớt. Bạn cũng có thể cảm thấy tim mình đập thình thịch.
Thuốc điều trị nhịp tim nhanh và nhịn tim không đều có tác dụng rất tốt đối với hầu hết mọi người bệnh. Nhưng chúng không hiệu quả với tất cả mọi người và có thể gây ra tác dụng phụ ở một số người. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể đề nghị cắt bỏ bằng ống thông. Thủ thuật này được sử dụng thường xuyên nhất để điều trị một tình trạng được gọi là nhịp tim nhanh trên thất, hoặc SVT, xảy ra do các sợi dẫn truyền bất thường trong tim. Cắt đốt qua ống thông cũng được sử dụng để giúp kiểm soát các vấn đề nhịp tim khác như cuồng nhĩ và rung nhĩ. Cắt đốt bằng ống thông phá hủy các mô bất thường mà không làm tổn thương phần còn lại của tim.
Cắt đốt bằng ống thông là phương pháp để điều trị nhịp tim không đều hoặc rối loạn nhịp tim
2. Khi nào cắt đốt bằng ống thông được chỉ định?
Cắt đốt bằng ống thông là một thủ thuật được sử dụng để điều chỉnh các vấn đề về nhịp tim. Khi tim của bạn đập, các xung điện làm cho tim co lại theo đường dẫn chính xác để đi đến tim của bạn. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong các xung động này có thể gây ra nhịp tim bất thường.
Cắt đốt bằng ống thông thường không phải là lựa chọn điều trị đầu tiên, mà chỉ được chỉ định điều trị cho những người:
- Đã thử dùng thuốc điều trị rối loạn nhịp tim nhưng không hiệu quả
- Đã từng bị tác dụng phụ nghiêm trọng do thuốc điều trị rối loạn nhịp tim
- Có một số loại rối loạn nhịp tim đáp ứng tốt với cắt đốt bằng ống thông, chẳng hạn như hội chứng Wolff-Parkinson-White và nhịp tim nhanh trên thất
- Có nguy cơ cao bị biến chứng do rối loạn nhịp tim, chẳng hạn như ngừng tim đột ngột
3. Nguy cơ khi thực hiện cắt đốt bằng ống thông
Cắt đốt bằng ống thông có nguy cơ biến chứng, bao gồm:
- Chảy máu hoặc nhiễm trùng tại vị trí đặt ống thông
- Tổn thương cho các mạch máu khi luồn ống thông để đi đến tim
- Thủng tim
- Tổn thương van tim
- Tổn thương cho hệ thống điện của tim, có thể làm trầm trọng thêm chứng loạn nhịp tim và cần phải đặt máy tạo nhịp tim để điều chỉnh
- Xuất hiện cục máu đông ở chân hoặc phổi
- Đột quỵ hoặc đau tim
- Thu hẹp các tĩnh mạch mang máu giữa phổi và tim
- Tổn thương cho thận do thuốc cản quang được sử dụng trong thủ thuật
- Tử vong trong một số trường hợp hiếm
Thảo luận về những nguy cơ và lợi ích của việc cắt đốt bằng ống thông với bác sĩ để cân nhắc liệu thủ thuật này có phù hợp với bạn hay không.
Cắt đốt bằng ống thông tiềm ẩn nguy cơ gây ra biến chứng
4. Quy trình thực hiện
Chuẩn bị
Bác sĩ sẽ đánh giá bạn và có thể yêu cầu một số thực hiện xét nghiệm để đánh giá tình trạng tim của bạn. Bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về những rủi ro và lợi ích của việc cắt đốt bằng ống thông.
Bạn cần ngừng ăn và uống vào đêm trước khi thực hiện điều trị. Nếu bạn dùng bất kỳ loại thuốc nào, hãy hỏi bác sĩ xem bạn có nên tiếp tục dùng các loại thuốc này trước khi làm thủ thuật hay không.
Bác sĩ sẽ cho bạn biết nếu bạn cần làm theo bất kỳ hướng dẫn đặc biệt nào khác trước hoặc sau khi làm thủ thuật. Trong một số trường hợp, bạn sẽ được hướng dẫn ngừng dùng thuốc điều trị rối loạn nhịp tim vài ngày trước khi làm thủ thuật.
Nếu bạn có thiết bị tim cấy ghép, chẳng hạn như máy tạo nhịp tim hoặc máy khử rung tim, hãy nói chuyện với bác sĩ để xem liệu bạn có cần thực hiện bất kỳ biện pháp phòng ngừa đặc biệt nào không.
Trong quá trình thực hiện
Cắt đốt bằng ống thông được thực hiện trong bệnh viện. Trước khi thủ thuật bắt đầu, bác sĩ đặt một đường truyền tĩnh mạch vào cẳng tay hoặc bàn tay của bạn và bạn sẽ được tiêm thuốc an thần để thư giãn. Trong một số trường hợp, gây mê toàn thân có thể được sử dụng thay thế để đưa bạn vào trạng thái giống như đang ngủ. Loại thuốc mê nào được sử dụng tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bạn.
Sau khi thuốc an thần có hiệu lực, bác sĩ hoặc chuyên gia khác sẽ gây tê một vùng nhỏ gần tĩnh mạch ở vùng bẹn, cổ hoặc cẳng tay của bạn. Bác sĩ sẽ đưa kim vào tĩnh mạch và đặt một ống thông (sheath).
Bác sĩ sẽ luồn các ống thông qua sheath này và hướng chúng đến một số vị trí trong tim bạn. Bác sĩ có thể tiêm thuốc cản quang vào ống thông, giúp bác sĩ nhìn thấy mạch máu và tim của bạn bằng hình ảnh X-quang. Các ống thông có các điện cực ở các đầu có thể được sử dụng để gửi các xung điện đến tim và ghi lại hoạt động điện của tim.
Quá trình sử dụng hình ảnh và các xét nghiệm khác để xác định nguyên nhân gây ra rối loạn nhịp tim được gọi là điện sinh lý tim thâm nhập (electrophysiology study). Điện sinh lý tim thâm nhập thường được thực hiện trước khi cắt đốt bằng ống thông nhằm xác định biện pháp hiệu quả nhất để điều trị chứng rối loạn nhịp tim.
Sau khi xác định được mô tim bất thường gây ra rối loạn nhịp tim, bác sĩ sẽ hướng các đầu ống thông vào vùng mô tim bất thường này. Năng lượng sẽ truyền qua các đầu ống thông để tạo sẹo hoặc phá hủy các mô gây rối loạn nhịp tim của bạn.
Trong một số trường hợp, cắt đốt bằng ống thông ngăn chặn các tín hiệu điện đi qua tim của bạn để ngăn chặn nhịp điệu bất thường và thay vào đó, cho phép các tín hiệu đi qua đường truyền tín hiệu bình thường.
Năng lượng được sử dụng trong quy trình này có thể đến từ:
- Cắt lạnh (cryoablation)
- Nhiệt (tần số vô tuyến)
- Laser
Cắt đốt bằng ống thông thường mất từ ba đến sáu giờ để hoàn thành, nhưng các trường hợp phức tạp có thể lâu hơn.
Trong quá trình thực hiện, có thể bạn sẽ cảm thấy hơi khó chịu khi ống thông được di chuyển trong tim và khi năng lượng được sử dụng.
Cắt đốt bằng ống thông được thực hiện trong bệnh viện
Sau khi cắt đốt bằng ống thông
Sau khi hoàn thành xong, bạn sẽ được chuyển đến khu vực hồi phục để nghỉ ngơi yên tĩnh trong bốn đến sáu giờ nhằm ngăn chảy máu tại vị trí đặt ống thông. Nhịp tim và huyết áp của bạn sẽ được theo dõi liên tục để kiểm tra các biến chứng sau điều trị đốt bằng ống thông.
Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe, bạn có thể về nhà ngay trong ngày làm thủ thuật hoặc bạn có thể phải ở lại bệnh viện. Nếu bạn về nhà cùng ngày, hãy nhờ người khác đưa bạn về nhà.
Bạn có thể cảm thấy hơi đau sau khi làm thủ thuật, nhưng cơn đau không kéo dài quá một tuần. Thông thường, bạn sẽ có thể trở lại các hoạt động bình thường trong vòng vài ngày sau khi cắt đốt bằng ống thông.
Kết quả
Mặc dù cắt đốt bằng ống thông có thể thành công, nhưng một số trường hợp vẫn cần thực hiện lại kỹ thuật này. Bạn cũng có thể cần dùng thuốc, ngay cả sau khi cắt đốt bằng ống thông.
Để giữ cho trái tim khỏe mạnh, bạn có thể cần thay đổi lối sống để cải thiện sức khỏe tổng thể của trái tim, đặc biệt là để ngăn ngừa hoặc điều trị các tình trạng có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm chứng loạn nhịp tim, chẳng hạn như huyết áp cao. Bác sĩ có thể khuyến cáo bạn như sau:
- Sử dụng ít muối hơn, có thể giúp giảm huyết áp
- Tăng hoạt động thể chất
- Bỏ hút thuốc lá
- Tránh uống rượu
- Ăn thực phẩm tốt cho tim mạch
- Duy trì cân nặng hợp lý
- Quản lý cảm xúc mạnh, chẳng hạn như tức giận
trang bị hệ thống Phòng mổ Hybrid, các thiết bị tối tân như máy chụp mạch DSA, máy gây mê tích hợp các phần mềm theo dõi huyết động bệnh nhân một cách chặt chẽ nhất (hệ thống PiCCO, entropy...). Do đó, phòng mổ Hybrid có thể đáp ứng các yêu cầu phẫu thuật và can thiệp cấy máy tạo nhịp, nong, đặt stent mạch vành, stent graft động mạch chủ, mổ tim mở, thay van tim các bệnh tim bẩm sinh, với kỹ thuật hiện đại ít xâm lấn nhất, an toàn, giúp người bệnh sớm phục hồi sức khỏe nhanh.
sở hữu đội ngũ chuyên gia gồm những Giáo sư, Tiến sĩ, bác sĩ Chuyên khoa 2, Thạc sĩ giàu kinh nghiệm, có uy tín lớn trong lĩnh vực điều trị nội khoa, ngoại khoa, thông tim can thiệp và ứng dụng các kỹ thuật cao cấp trong việc chẩn đoán và điều trị bệnh lý tim mạch. Đặc biệt, Trung tâm có các trang thiết bị hiện đại, ngang tầm với các bệnh viện uy tín nhất trên thế giới.
Nguồn tham khảo: webmd.com, mayoclinic.org
