Ảnh Hưởng Của Việc Ăn Thịt Đến Môi Trường
Ăn thịt có gây hại cho môi trường không? Đây là câu hỏi mà nhiều người quan tâm, đặc biệt là khi chúng ta ngày càng chú trọng đến vấn đề bảo vệ hành tinh. Sản xuất thực phẩm nói chung đều có tác động đến môi trường, vì nó sử dụng tài nguyên nước và đất. Tuy nhiên, thực phẩm từ thực vật thường được cho là thân thiện với môi trường hơn so với thịt và các sản phẩm từ động vật.
Việc chăn nuôi động vật lấy thịt đòi hỏi một lượng lớn đất đai và nước. Nó cũng góp phần vào việc phát thải khí nhà kính thông qua thức ăn chăn nuôi, phân bón và khí metan thải ra từ quá trình tiêu hóa của động vật (ợ hơi).
Trên thực tế, chăn nuôi chiếm tới 14.5% lượng khí thải nhà kính toàn cầu, góp phần vào biến đổi khí hậu. Hơn nữa, chăn nuôi công nghiệp còn dẫn đến phá rừng, xói mòn đất, ô nhiễm nguồn nước ngọt và ô nhiễm không khí (theo nghiên cứu từ Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc - FAO).
Thịt bò thường được cho là có tác động môi trường lớn hơn so với sữa, thịt heo, cá, trứng hoặc thịt gà. Tuy nhiên, tác động này có thể khác nhau tùy thuộc vào phương pháp sản xuất.
Các loại thực phẩm thực vật nguyên hạt, ít qua chế biến như rau, trái cây, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt và dầu ô liu thường có tác động môi trường thấp nhất (theo một nghiên cứu trên tạp chí khoa học Environmental Science & Technology).
Tuy nhiên, việc so sánh tác động môi trường của từng loại sản phẩm động vật và thực vật là rất phức tạp. Một số loại thực phẩm thực vật, như một số loại hạt và các sản phẩm chế biến sẵn, có thể có tác động lớn hơn so với các lựa chọn thực vật khác.
Ngoài ra, cần xem xét quy mô sản xuất thịt (trang trại nhỏ so với khu công nghiệp) khi đánh giá tác động sinh thái của thịt. Có rất nhiều sắc thái trong cuộc tranh luận về vai trò của chăn nuôi đối với biến đổi khí hậu.
Thịt bò và tác động môi trường
Mặc dù ngành công nghiệp thịt nói chung sử dụng nhiều tài nguyên hơn và đóng góp nhiều hơn vào biến đổi khí hậu so với thực phẩm thực vật, nhưng một số phương pháp sản xuất thịt bền vững hơn những phương pháp khác.
Ví dụ, sản xuất thịt bò ở Hoa Kỳ hiệu quả hơn so với hầu hết các nơi khác trên thế giới. Các cải tiến như giống tốt hơn và phụ gia thức ăn giúp nông dân sử dụng ít gia súc hơn để nuôi nhiều người hơn và giảm tác động đến môi trường (dẫn chứng từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ - USDA).
Điều chỉnh chế độ ăn của bò sữa để bao gồm một loại tảo biển cụ thể đã được chứng minh là cải thiện tiêu hóa và giảm lượng khí thải metan tới 60%. Ở bò thịt, việc giảm phát thải khí metan từ các chất bổ sung tảo biển có thể lên tới 80% (theo nghiên cứu trên tạp chí khoa học PNAS).
Nghiên cứu hiện tại cho thấy sản xuất thịt bò của Hoa Kỳ đóng góp vào 3.7% lượng khí thải nhà kính quốc gia và dưới 0.5% lượng khí thải toàn cầu. Toàn bộ ngành nông nghiệp chiếm 10% lượng khí thải của Hoa Kỳ, trong khi ngành giao thông vận tải chiếm 29% (dữ liệu từ Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ - EPA).
Lợi ích tiềm năng từ việc quản lý chăn nuôi hợp lý
Mặc dù sản xuất thịt bò thải ra nhiều khí nhà kính hơn so với gia cầm, thịt lợn hoặc sữa, nhưng hầu hết gia súc ở Hoa Kỳ được nuôi trên đất không phù hợp để trồng rau và các loại thực phẩm thực vật khác. Sử dụng đất này để chăn nuôi có thể được coi là một cách hiệu quả để nuôi sống con người (dẫn chứng từ USDA).
Ngoài ra, thịt bò và các loại thịt khác có lợi cho sức khỏe. Thịt rất giàu protein và chứa các vi chất dinh dưỡng thiết yếu.
Nhiều cộng đồng ở Hoa Kỳ và trên thế giới phụ thuộc vào chăn nuôi để có dinh dưỡng và việc làm.
Hơn nữa, một số người có thể không có điều kiện tiếp cận chế độ ăn uống dựa trên thực vật đầy đủ dinh dưỡng, nghĩa là việc giảm lượng thịt có thể gây hại cho dinh dưỡng và sinh kế của họ. Ăn thịt cũng có thể là một phần không thể thiếu trong văn hóa hoặc truyền thống của họ.
Cuối cùng, gia súc được quản lý tốt có thể giúp giữ cho đất và đất đai khỏe mạnh. Các kỹ thuật chăn thả thích hợp có thể làm cho đất có khả năng phục hồi tốt hơn trước lũ lụt và giữ carbon trong đất thay vì thải vào khí quyển.
Các kỹ thuật này bao gồm việc cho bò ăn trên cỏ dài trong khi ngăn chúng ăn quá mức hoặc làm suy thoái đất bằng móng guốc. Do đó, cỏ duy trì bộ rễ khỏe mạnh, dài có thể xử lý nước và cô lập carbon trong lòng đất (theo nghiên cứu trên tạp chí khoa học Rangeland Ecology & Management).
Chăn thả gia súc cũng có thể giúp ngăn ngừa cháy rừng bằng cách giảm lượng cỏ có sẵn để bắt lửa (dẫn chứng từ Cục Quản lý Đất đai Hoa Kỳ - BLM).
Tác động của CAFO (Concentrated Animal Feeding Operations)
Tất cả các phương pháp sản xuất thực phẩm đều có một mức độ tác động môi trường nhất định, phần lớn phụ thuộc vào phương pháp sản xuất.
CAFO (khu chăn nuôi tập trung) có nhiều tác động tiêu cực đến môi trường (theo báo cáo từ Tổ chức Y tế Thế giới - WHO).
Động vật trong CAFO bị nhốt trong không gian hẹp và không được phép chăn thả. Không chỉ phân của chúng làm ô nhiễm đất, nước và không khí xung quanh, mà điều kiện đông đúc còn là môi trường sinh sản của bệnh tật và nhiễm trùng có thể lây lan sang người (theo nghiên cứu trên tạp chí khoa học Environmental Health Perspectives).
Thịt và các sản phẩm động vật được nuôi bằng cỏ và chăn thả trên đồng cỏ thường được coi là thân thiện với môi trường hơn so với thịt được nuôi trong CAFO.
Nông dân sản xuất các loại thịt này hướng đến việc khôi phục hệ sinh thái và giảm tác động môi trường lên đất và nước. Ví dụ, họ quản lý phân tốt hơn CAFO và có thể sử dụng các kỹ thuật chăn thả thúc đẩy đất khỏe mạnh, có khả năng chống lũ lụt.
Tuy nhiên, một số người cho rằng thịt được nuôi bằng cỏ có thể thải ra nhiều khí nhà kính hơn các loại khác.
Bò ăn cỏ có tuổi thọ cao hơn bò ăn thức ăn công nghiệp, do đó thải ra nhiều khí metan hơn trong suốt cuộc đời của chúng. Ngoài ra, nếu có nhiều người chọn ăn thịt bò ăn cỏ, số lượng gia súc và lượng đất cần thiết để sản xuất loại thịt này có thể tăng lên (theo nghiên cứu trên tạp chí khoa học Global Change Biology).
Mặc dù vậy, một số nghiên cứu lưu ý rằng lượng khí thải tăng lên được bù đắp bởi lượng carbon mà gia súc chăn thả cô lập trong đất (theo nghiên cứu trên tạp chí khoa học Agriculture, Ecosystems & Environment).
Tóm lại: Sản xuất thịt có tác động môi trường lớn hơn thực phẩm từ thực vật. Tuy nhiên, có những kỹ thuật chăn nuôi có thể giúp duy trì hệ sinh thái khỏe mạnh.
Cách Ăn Thịt Bền Vững Hơn
Phân tích tác động môi trường của thịt là một vấn đề phức tạp. Mặc dù một số nhà bảo vệ môi trường cho rằng bạn nên tránh hoàn toàn thịt và các sản phẩm động vật để chống lại biến đổi khí hậu, nhưng có nhiều yếu tố khác ủng hộ việc giữ các sản phẩm động vật trong chế độ ăn thân thiện với môi trường.
Nói chung, ăn nhiều thực phẩm thực vật nguyên hạt, ít qua chế biến là một bước đi đúng hướng. Những thực phẩm này bao gồm trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu. Hạn chế lượng thịt tiêu thụ tổng thể và lựa chọn các sản phẩm động vật được nuôi bền vững cũng rất hữu ích.
Dưới đây là một số mẹo để kết hợp thịt như một phần của chế độ ăn thân thiện với môi trường:
Lựa chọn thịt từ chăn nuôi tự nhiên
Kiểm tra nhãn trước khi mua thịt, hạn chế hoặc tránh các sản phẩm được nuôi trong CAFO.
Nếu nhãn không ghi rõ là nuôi bằng cỏ hoặc chăn thả trên đồng cỏ, thì có khả năng là từ CAFO.
Nếu bạn có thể nói chuyện trực tiếp với người nông dân, chẳng hạn như tại chợ nông sản, bạn có thể hỏi về các kỹ thuật bền vững mà họ sử dụng.
Mặc dù bò được nuôi bằng cỏ hoặc chăn thả trên đồng cỏ có thể có lượng khí thải metan cao hơn trong suốt cuộc đời so với gia súc được nuôi thông thường, nhưng tác động tổng thể lên hệ sinh thái địa phương thấp hơn nhiều - và thậm chí có khả năng tích cực.
Đầu tư vào nguồn cung cấp thịt bền vững
Các trang trại địa phương có thể cung cấp các gói thịt cho phép bạn mua một gói thịt được nuôi bền vững mà bạn có thể nhận mỗi tuần, tháng hoặc quý.
Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin và mua các sản phẩm thịt bền vững tại Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu, 336a Phan Văn Trị, P11, Bình Thạnh, TPHCM. Tel: 0938237460
Giảm khẩu phần ăn thịt
Kết hợp thịt với số lượng nhỏ, chẳng hạn như trong món ăn phụ hoặc trang trí, có thể giúp bạn cắt giảm lượng tiêu thụ tổng thể.
Thử nghiệm làm các bữa ăn chủ yếu bao gồm thực phẩm thực vật nhưng có một lượng nhỏ thịt, chẳng hạn như salad với đậu là nguồn protein chính cộng với một vài lát thịt gà hoặc món xào với nhiều rau và ngũ cốc và một lượng nhỏ thịt bò.
Đặt mục tiêu giảm lượng thịt tiêu thụ một cách thực tế
Đừng ép bản thân phải cắt bỏ thịt cùng một lúc. Thay vào đó, hãy thử các gợi ý sau để ăn ít thịt hơn mà không loại bỏ nó khỏi chế độ ăn uống của bạn:
- Thử Thứ Hai Không Thịt - một phong trào quốc tế khuyến khích mọi người không ăn thịt vào Thứ Hai để giảm lượng thịt tiêu thụ của họ.
- Chỉ ăn thịt vào bữa tối.
- Chuẩn bị bữa trưa hoàn toàn từ thực vật.
Chọn một tùy chọn phù hợp với bạn và bắt đầu từ đó.
Chia nhỏ một phần thịt cho nhiều món ăn
Bạn có thể thêm một lượng nhỏ thịt vào vô số công thức mà không cần nó chiếm vị trí trung tâm.
Ví dụ, 1 pound (454 gram) thịt bò xay có thể được chia cho bánh mì kẹp thịt, tacos và súp.
Bạn có thể làm bánh mì kẹp thịt với đậu, ngũ cốc nguyên hạt và một lượng nhỏ thịt bò, sau đó thay đổi công thức taco yêu thích của bạn để sử dụng một nửa nấm và một nửa thịt bò. Cuối cùng, nấu phần thịt bò còn lại trong món ớt làm từ đậu.
Tập trung vào việc bổ sung thực phẩm thực vật mới vào chế độ ăn uống
Nếu bạn đang изо всех сил để giảm lượng thịt tiêu thụ - có lẽ là do sự tiện lợi hoặc thói quen - hãy tập trung vào những thực phẩm mới bạn có thể thử thay thế.
Tìm kiếm các blog và sách nấu ăn về các công thức nấu ăn từ thực vật và đặt mục tiêu thử một món ăn mới mỗi tuần. Ví dụ, nếu bạn chưa bao giờ thử đậu lăng, hãy thử nghiệm với dal hoặc bát ngũ cốc chứa nhiều đậu lăng. Đậu lăng cũng có thể được sử dụng để làm 'bánh mì thịt' không thịt hoặc ớt chuông nhồi.
Tóm lại: Chọn thịt từ chăn nuôi tự nhiên, giảm lượng thịt tiêu thụ, chia nhỏ phần thịt và tập trung vào thực phẩm thực vật giúp bạn bảo vệ môi trường mà không cần loại bỏ thịt hoàn toàn.
Kết luận
Giống như tất cả các loại thực phẩm, thịt cần tài nguyên để sản xuất. Mặc dù nó thường có tác động môi trường cao hơn so với thực phẩm thực vật, nhưng bức tranh toàn cảnh phức tạp hơn nhiều.
Động vật được nuôi trong CAFO ảnh hưởng đến đất, nước, không khí, các cộng đồng xung quanh và sự nóng lên toàn cầu nhiều hơn so với động vật được chăn thả trên đồng cỏ. Mặt khác, trồng thực phẩm thực vật thường được coi là thân thiện với môi trường hơn.
Nếu bạn quan tâm đến việc tuân theo một chế độ ăn thân thiện với môi trường, hãy cố gắng điều độ lượng thịt tiêu thụ và ăn nhiều thực phẩm thực vật nguyên hạt, ít qua chế biến hơn. Khi bạn ăn thịt, hãy cố gắng chọn các lựa chọn được chăn thả trên đồng cỏ hoặc được nuôi bền vững.
Nếu bạn cần tư vấn về chế độ ăn uống lành mạnh và bền vững cho tim mạch, hãy đến Phòng khám Tim mạch BS Phạm Xuân Hậu, 336a Phan Văn Trị, P11, Bình Thạnh, TPHCM. Hoặc liên hệ qua số điện thoại 0938237460 để được tư vấn và hỗ trợ.
Một điều nhỏ bạn có thể thử ngay hôm nay
Nấu ức gà thả rông trong nồi nấu chậm ở nhiệt độ thấp trong khoảng 6 giờ, sau đó xé nhỏ bằng nĩa. Lên kế hoạch cho các món ăn kết hợp một lượng nhỏ thịt gà xé nhỏ, chẳng hạn như salad, súp rau và bánh taco đậu, để tận dụng tối đa món thịt này cho nhiều bữa ăn.