Vai trò của siêu âm trong đánh giá bệnh lý hẹp hở van tim

1. Siêu âm tim

Siêu âm tim là phương pháp chẩn đoán có sử dụng sóng âm thanh để tạo ra hình ảnh của tim. Đây là một kỹ thuật có thể giúp cho bác sĩ quan sát được chức năng sinh lý của tim như cách tim đập và bơm máu. Từ hình ảnh giải phẫu và hoạt động của quả tim trên máy siêu âm bác sĩ có thể xác định được bệnh lý hẹp hở van tim.

Mục đích của siêu âm tim là quan sát cấu trúc và kiểm tra hoạt động bao gồm:

• Kích thước và hình dạng của tim
• Kích thước, độ dày và chức năng hoạt động của các thành tim
• Sức bơm của tim như phân suất tống máu, phân suất co rút
• Hình dạng van tim
• Hoạt động của các lá van trong các chu trình của tim

2. Vai trò của siêu âm trong đánh giá bệnh lý hẹp hở van tim

Siêu âm còn giúp đánh giá độ nặng của hẹp van, nguyên nhân hoặc cơ chế, đánh giá ảnh hưởng bệnh lý như chức năng tim, giãn buồng tim, tăng áp lực phổi, tổn thương van tim khác phối hợp qua đó giúp đánh giá tiên lượng và hướng điều trị bệnh

Siêu âm tim qua thành ngực:

• Siêu âm TM: Có thể đánh giá độ dày van tim, biên độ mở van và sự di động của van tim, lá van di động song song, dốc tâm trương EF và giúp xác định kích thước của các buồng tim.
• Siêu âm 2D : Có thể phát hiện hình ảnh van tim, độ dày và vôi hóa của lá van, mức độ dính của dây chằng, hạn chế di động, mở dạng vòm, co rút tổ chức dưới van cũng như đánh giá độ dính, dày và vôi hóa mép van. Ngoài ra, siêu âm 2D còn đo được trực tiếp diện tích lỗ van tim, đánh giá chức năng thất trái và các tổn thương van khác có thể kèm.

• Siêu âm Doppler : Nhằm đánh giá mức độ hẹp hở van tim dựa trên các thông số như:
  • Phương pháp PHT hay còn được gọi là thời gian bán giảm áp lực
  • Chênh áp trung bình qua van tim, cho phép ước lượng mức độ nặng của hẹp, hở van
  • Đo phổ của hở van tim kèm theo hoặc hở van động mạch phổi kèm theo có thể ước tính được áp lực động mạch phổi
  • Đánh giá tổn thương thực tổn kèm theo ví dụ như hẹp hở van hai lá , ba lá, hở van động mạch chủ. Điều này rất quan trọng giúp cho quyết định lựa chọn phương pháp can thiệp van tim thích hợp.

Siêu âm tim qua thực quản: Đầu dò siêu âm tim đặc trong thực quản giúp nhìn thấy hình ảnh rõ nét hơn, đánh giá chính xác hơn mức độ hẹp hở của van tim cũng như hình thái van và tổ chức dưới van. Từ đó giúp phát hiện huyết khối nhĩ trái hoặc tiểu nhĩ trái, và chỉ định phương thức điều trị can thiệp nong van tim mà siêu âm qua thành ngực không xác định được.

3. Quy trình thực hiện siêu âm tim

Quy trình thực hiện siêu âm tim bao gồm:

• Người bệnh sẽ nằm trên giường và bộc lộ vùng siêu âm tim.
• Tiến hành dán điện cực vào cơ thể người bệnh để giúp phát hiện và theo dõi các dòng điện của tim.
• Giảm ánh sáng trong phòng để hình ảnh trên màn hình siêu âm được nhìn rõ hơn.
• Bôi gel lên ngực người bệnh giúp làm tăng khả năng dẫn truyền sóng âm thanh và loại bỏ không khí giữa bộ chuyển đổi và da người bệnh.
• Sóng âm thanh tạo ra hình ảnh của tim bằng cách di chuyển đầu dò qua lại trên thành ngực, hình ảnh được ghi lại trên một màn hình quan sát.

Ngoài ra, khi thực hiện siêu âm qua cổ họng, bệnh nhân sẽ được gây tê giúp cho đầu dò được đưa vào thực quản dễ dàng hơn. Bên cạnh đó, nếu người bệnh siêu âm tim gắng sức hoặc siêu âm qua thực quản cần phải nhịn ăn trong vài giờ trước.

Tóm lại, siêu âm tim là một phương pháp được sử dụng rộng rãi trong việc chẩn đoán các bệnh lý hẹp hở van tim. Đây là kỹ thuật dễ thực hiện, không xâm lấn, giá thành rẻ và mang lại kết quả chính xác. Khi xuất hiện những dấu hiệu bất thường như nhịp tim nhanh hoặc chậm, đau ngực, khó thở,... cần đến thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Đi cùng với máy siêu âm hiện đại bậc nhất hiện nay là hệ thống cơ sở vật chất với phòng siêu âm chuyên dụng, các phần mềm vi tính kết nối với máy móc cho phép truyền tải tín hiệu chính xác. Đặc biệt kỹ thuật siêu âm 4D được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên nghiệp, tôn trọng tuyệt đối các quy tắc kỹ thuật. Do vậy, kết quả thu được có độ chính xác rất cao, là cơ sở cho bác sĩ đưa ra giải pháp tốt nhất cho người bệnh.