1. Huyết áp là gì?
Khi tim co bóp, máu sẽ được bơm và ép vào thành mạch làm thành mạch căng ra. Số đo lực ép vào thành động mạch khi máu được tim bơm vào động mạch là huyết áp tâm thu . Sau khi co bóp tim sẽ dãn ra và thành động mạch sẽ trở về trạng thái ban đầu, số đo lực ép của máu trong động mạch vào thành động mạch vào thời điểm này là huyết áp tâm trương .
Theo Tổ chức y tế thế giới huyết áp bình thường đo ở cánh tay là < 120/80 mmHg. Đây là huyết áp trung bình bình thường đối với người lớn. Vì huyết áp liên tục thay đổi theo thời gian, trạng thái tâm sinh lý và nhiều yếu tố khác.
Huyết áp thường được đo ở cánh tay
2. Thế nào là tăng huyết áp?
Huyết áp thay đổi trong những điều kiện nhất định là chuyện bình thường, nhưng chỉ trong giới hạn nhất định. Tăng huyết áp là khi huyết áp thường xuyên tăng hơn mức bình thường cả lúc tim co bóp (tâm thu), cũng như lúc tim dãn ra (tâm trương). Huyết áp được xem là tăng khi 140/90 mmHg sau đó lặp đi lặp lại nhiều lần.
Việc chẩn đoán bệnh tăng huyết áp không nên chỉ đánh giá qua một lần khám, nếu thấy huyết áp tăng bệnh nhân cần được theo dõi và khám lại để khẳng định có tăng huyết áp hay không.
3. Kiểm soát huyết áp tốt có thể hạn chế được biến chứng bệnh
Tăng huyết áp (THA) là một bệnh phổ biến, đặc biệt ở người có tuổi, đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong hoặc tàn phế trong số các bệnh lý tim mạch . Bệnh thường diễn biến âm thầm nhưng hậu quả rất nặng nề, vì vậy nếu được theo dõi và điều trị đúng sẽ tránh được các tai biến, biến chứng của bệnh, do đó giữ được sức khoẻ, sức lao động và tuổi thọ cho người bệnh.
Để điều trị kiểm soát tốt bệnh tăng huyết áp, ngoài việc tuân thủ dùng thuốc theo hướng dẫn khi khám bệnh thì việc thực hiện chế độ ăn và chế độ sinh hoạt góp phần đáng kể việc điều trị bệnh tăng huyết áp hiệu quả, phòng ngừa được biến chứng do tăng huyết áp, đem lại chất lượng cuộc sống có sức khoẻ, hạnh phúc và tuổi thọ cho mọi người.
Bệnh tăng huyết áp có thể gây tàn phế ở người bệnh
4. Chế độ ăn ở bệnh nhân tăng huyết áp
Nguyên tắc chung trong điều trị bệnh tăng huyết áp là phải phối hợp việc thay đổi lối sống và kiểm soát được huyết áp mục tiêu ở mức < 140/90mmHg. Những bệnh nhân có kết hợp tiểu đường hoặc suy tim , suy thận phải kiểm soát huyết áp với mục tiêu thấp hơn 130/85mmHg.
Trong những trường hợp mới bị tăng huyết áp ở mức độ nhẹ chỉ cần điều chỉnh chế độ ăn và tăng cường tập luyện đã cải thiện đáng kể tình trạng bệnh (còn gọi là chế độ điều trị tăng huyết áp không dùng thuốc).Người bị tăng huyết áp không nên ăn mặn, không nên ăn quá quá 5-6g muối ăn/ngày. Việc ăn mặn sẽ gây giữ nước trong máu, gây tăng huyết áp. Cần hạn chế ăn nhiều các thức ăn chế biến sẵn như giò, chả, đồ xông khói, các món muối, tẩm ướp, vì trong quá trình chế biến thường cho nhiều muối. Ví dụ trong 3-4 lát bánh mì gối đã chứa tới 2g muối ăn.
Ngoài muối, bệnh nhân tăng huyết áp cần hạn chế tối đa chất béo trong khẩu phần ăn. Hạn chế ăn thịt mỡ, bơ, loại bỏ hết mỡ nhìn thấy trong quá trình chế biến, không ăn nước xào, canh xương, canh cá chưa vớt hết váng mỡ, không ăn da các loại gia súc, gia cầm, hạn chế ăn dầu thực vật vì có chứa nhiều calo, uống sữa đã tách bơ.
Hạn chế tối đa dùng đường, bánh kẹo ngọt, uống rượu bia, không hút thuốc lá. Tăng cường ăn rau quả xanh, trái cây, chú ý ăn các thức ăn có chứa nhiều kali và magie và các nguyên tố vi lượng khác như khoai tây, rong biển, chuối, dưa hấu. Nếu người bị tăng huyết áp và thừa cân thì phải thực hiện chế độ ăn giảm calo, điều chỉnh cân nặng về mức hợp lý.
Việc điều trị tăng huyết áp cần tuân thủ chế độ dùng thuốc theo đơn và kết hợp chế độ ăn uống, hoạt động thể lực phù hợp sẽ làm tăng hiệu quả điều trị tăng huyết áp, hạn chế được biến chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống.
