Tập thể dục khi mắc bệnh tim: An toàn và hiệu quả
1. Lợi ích của việc tập thể dục:
- Tập thể dục không chỉ giúp chúng ta tránh khỏi lối sống tĩnh tại mà còn là biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa và chống lại các biến chứng nguy hiểm của bệnh tim mạch như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, và bệnh động mạch vành. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), hoạt động thể chất thường xuyên giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm huyết áp, cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL) (https://www.heart.org/).
- An toàn với nguy cơ biến chứng thấp: Mặc dù khi tập thể dục, chúng ta phải gắng sức và có thể tiềm ẩn nguy cơ, nhưng các nghiên cứu cho thấy nguy cơ này cực kỳ thấp. Thống kê cho thấy chỉ có khoảng một biến cố xảy ra trên 400.000 - 800.000 giờ tập luyện. Điều này chứng minh rằng việc tập luyện, ngay cả khi bạn có bệnh tim mạch, vẫn tương đối an toàn.
- Giảm nguy cơ biến chứng tim mạch ở người tập luyện thường xuyên: Những người thường xuyên tập thể dục (khoảng 5 lần/tuần) có nguy cơ gặp biến chứng tim mạch thấp hơn tới 50 lần so với những người ít vận động. Đáng chú ý, phần lớn (90%) các biến cố tim mạch xảy ra khi nghỉ ngơi, chứ không phải trong lúc vận động.
2. Nguy cơ và lưu ý:
- Nguy cơ biến chứng có thể xảy ra nhưng rất thấp: Dù tập thể dục an toàn, bạn vẫn cần lưu ý đến các dấu hiệu bất thường trong hoặc sau khi tập luyện.
- Chú ý các biểu hiện bất thường khi tập: Nếu bạn cảm thấy đau ngực (nặng, tức, ép, lan lên cằm, cổ, vai hoặc cánh tay), khó thở hơn bình thường, hoa mắt, chóng mặt, choáng váng hoặc hồi hộp bất thường, hãy dừng tập ngay lập tức.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có các triệu chứng này: Điều quan trọng là bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tim mạch để được khám và tư vấn về chế độ luyện tập phù hợp với tình trạng sức khỏe của mình.
3. Bắt đầu tập luyện như thế nào:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bệnh tim mạch hoặc nguy cơ cao: Nếu bạn đã mắc bệnh tim mạch hoặc có nguy cơ cao (tuổi trên 45, hút thuốc lá, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, lười vận động, béo phì, tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch sớm), việc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu tập luyện là rất quan trọng. Bác sĩ sẽ giúp bạn lựa chọn hình thức tập luyện phù hợp và an toàn.
- Tập luyện mức độ trung bình mỗi ngày 30 phút: Các chuyên gia khuyến cáo nên tập luyện ở mức độ trung bình khoảng 30 phút mỗi ngày. Theo Hội Tim Mạch Học Việt Nam, hoạt động thể lực ở mức độ vừa phải tương đương với đi bộ nhanh (6-7 km/giờ), làm vườn, làm việc nhà, đi xe đạp hoặc bơi lội (https://vnah.org.vn/).
- Bắt đầu với các hoạt động đơn giản: Nếu bạn không có thời gian tập luyện liên tục 30 phút, hãy chia nhỏ thành các khoảng thời gian ngắn hơn. Ví dụ, bạn có thể leo cầu thang bộ thay vì đi thang máy, đi bộ đến chợ hoặc nơi làm việc nếu có thể.
- Thay đổi thói quen và hoạt động nhiều hơn: Hãy cố gắng vận động chân tay nhiều hơn trong ngày làm việc. Đứng dậy đi lại sau mỗi giờ làm việc, thực hiện các bài tập giãn cơ đơn giản.
4. Khuyến cáo:
- Hội Tim Mạch Học Việt Nam khuyến cáo mỗi người lớn nên tham gia các hoạt động thể thao, tập thể dục hoặc vận động chân tay ở mức độ vừa phải ít nhất 30 phút mỗi ngày, tất cả các ngày trong tuần. Điều này không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tim mạch mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống.