Loét dạ dày tá tràng là bệnh làm tổn thương loét trên niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng (phần nối tiếp có dạ dày và là phần đầu của ruột non). Mặc dù đã có những tiến bộ to trong chẩn đoán và điều trị nhưng bệnh vẫn là một vấn đề sức khỏe to bởi số lượng bệnh nhân nhiều. Tính chất bệnh loét dạ dày tá tràng mạn tính và dễ tái phát, và có thể gây 1 số biến chứng.

Loét dạ dày tá tràng nếu không được điều trị thích hợp, lâu ngày sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm.

Xuất huyết tiêu hóa trên (chảy máu vết loét) là biến chứng thường gặp nhất. Khoảng 15-20% bệnh nhân loét dạ dày tá tràng có một hoặc phổ quát lần chảy máu. Người già chảy máu phổ biến hơn người trẻ. Biến chứng chảy máu có thể xảy ra trong đợt loét tiến triển hoặc cũng có thể là tín hiệu đầu tiên. Thủng hoặc dò ổ loét là biến chứng thứ hai sau chảy máu, thường khởi đầu bằng cơn đau dữ dội như dao đâm.

Hẹp môn vị cũng là biến chứng thường gặp ở ổ loét hành tá tràng. Thường diễn tả là đau vùng thượng vị, nổi gò vùng thượng vị, nôn ra thức ăn cũ. Ngoài ra, tỉ lệ ung thư hóa từ viêm loét dạ dày tá tràng là 5 – 10%, lúc thời kì loét kéo dài trên 10 năm.

Trong đó, hẹp môn vị là 1 hội chứng bộc lộ sự ách tắc một phần hoặc hoàn toàn sự lưu thông thức ăn và dịch vị từ dạ dày xuống tá tràng. Bệnh diễn biến mạn tính làm cho bệnh nhân gầy sút, suy kiệt do bị rối loàn nước và điện giải, nhiễm kiềm chuyển hóa và thiếu dinh dưỡng trầm trọng.

Môn vị ví như 1 cái “cửa” thông từ dạ dày xuống tá tràng, vì vậy, mọi nguyên nhân làm chít hẹp “cửa” này là gây hẹp môn vị. Những người bị loét dạ dày tá tràng, đặc biệt là vết loét ở bờ cong nhỏ gần môn vị rất dễ bị hẹp môn vị. Ngoài ra, hẹp môn vị cũng có thể do viêm nhiễm tại ổ loét phối hợp mang tình trạng phù nề niêm mạc dẫn đến chít hẹp lòng tá tràng, môn vị.

Loét dạ dày tá tràng là nguyên nhân gây hẹp môn vị phổ thông nhất, thành ra cần phòng tránh căn bệnh này bằng cách: Ăn uống điều độ, luôn thực hiện ăn chậm, nhai kỹ. Không bao giờ ăn phổ quát các thức ăn có vị chua dễ gây viêm loét dạ dày như dưa muối, cà muối, dấm, mẻ, sấu, me, khế, chanh...

Bỏ hẳn hoặc hạn chế hút thuốc, uống rượu, không uống nước chè đặc, cà phê đặc, vì các chất này dễ gây viêm loét dạ dày. Không nên làm việc nặng ngay sau khi ăn. Tránh mọi găng tay ý thức như tức giận, tị tuông, đố kị... vì đó cũng là nguyên nhân gây viêm loét dạ dày.

Thực hiện khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị các căn bệnh: Ung thư dạ dày, polyp dạ dày, phì đại môn vị, lao, giang mai, u đầu tụy, ung thư đầu tụy... để cái bỏ các nguyên nhân gây hẹp môn vị.

Hẹp môn vị chủ yếu là điều trị bằng phẫu thuật, trước lúc mổ, bệnh nhân phải được bồi phụ nước và điện giải, nâng cao thể trạng bằng truyền huyết thanh ngọt, truyền đạm và máu ví như cần. Phẫu thuật nhằm giải quyết tình trạng hẹp môn vị đồng thời chữa tiệt căn các bệnh gây hẹp môn vị.

Đối với hẹp môn vị do loét dạ dày tá tràng mạn tính thì cắt 2/3 dạ dày; cắt dây thần kinh X chọn lọc, đồng thời mở rộng môn vị hoặc cắt dây thần kinh số X kết hợp nối vị tràng. Nếu có ung thư dạ dày có thể cắt toàn bộ dạ dày hoặc cắt bán phần dạ dày tùy theo vị trí kích thước thời kỳ khối u.

Trường hợp bệnh nhân đến muộn hoặc tuổi cao, thể trạng quá yếu thì có thể nối vị tràng để lập lại lưu thông tiêu hóa. Bệnh nhân quá yếu, tuổi cao, đang bị các bệnh mạn tính như suy tim, lao, hen... thì nối vị tràng đơn thuần.

Hiện nay, khoa học nội soi cắt dạ dày hài hòa với nạo vét hạch cho hiệu quả điều trị thấp bệnh hẹp môn vị do loét dạ dày tá tràng mãn tính. Phương pháp này đạt tỷ lệ thành công lên tới trên 95%, bệnh nhân chỉ cần nằm viện trung bình khoảng 5 ngày là có thể ra viện và hoạt động bình thường.
Kỹ thuật nội soi cắt dạ dày hài hòa với nạo vét hạch có ưu điểm vượt trội so có phương pháp mổ mở:

• Không bị hạn chế tầm nhìn, hình ảnh chất lượng tối ưu sở hữu độ chính xác cao hơn.
• Ít đau sau mổ
• Chức năng đại tràng hồi phục nhanh
• Sẹo mổ nhỏ. Giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng vết mổ. Đảm bảo thẩm mỹ.
• Hồi phục sau mổ nhanh, thời kì nằm viện ngắn.
• Nhanh chóng sinh hoạt lại bình thường

XEM THÊM:

• Tìm hiểu nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng dải tần hẹp (NBI)
• Tại sao nội soi NBI có thể chẩn đoán chính xác ung thư ống tiêu hóa ở giai đoạn sớm?
• Chẩn đoán và điều trị cấp cứu chảy máu tiêu hóa bằng nội soi dạ dày thực quản tại Vinmec