Nhồi máu cơ tim không chỉ xảy ra ở người lớn tuổi. Bài viết này cung cấp thông tin về nguyên nhân, tỷ lệ tử vong, cơ chế bệnh sinh và cách phòng tránh nhồi máu cơ tim ở người trẻ, đặc biệt là trẻ em. Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc loại bỏ các yếu tố nguy cơ và kiểm tra sức khỏe định kỳ.

Nhồi máu cơ tim ở người trẻ: Hiếm nhưng nguy hiểm

Nhồi máu cơ tim cấp thường được biết đến nhiều ở người lớn tuổi, nhưng điều đó không có nghĩa là người trẻ không có nguy cơ. Thực tế, bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, và nhồi máu cơ tim ở người trẻ có những đặc điểm riêng biệt.

1. Nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim ở người trẻ

• Người cao tuổi: Nguyên nhân chủ yếu là xơ vữa động mạch, một quá trình diễn ra trong nhiều năm. Các mảng xơ vữa tích tụ dần trong lòng mạch vành, gây hẹp lòng mạch và giảm lưu lượng máu đến cơ tim.
• Người trẻ (<40 tuổi): Nguyên nhân thường gặp hơn là do huyết khối (cục máu đông) hình thành trong lòng động mạch. Các yếu tố nguy cơ bao gồm stress, béo phì và hút thuốc lá kéo dài. Khác với người lớn tuổi, động mạch vành ở người trẻ thường sạch sẽ và trơn láng. Khi huyết khối đột ngột xuất hiện, nó có thể gây tắc nghẽn hoàn toàn mạch máu nuôi cơ tim. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì cơ tim của người trẻ chưa trải qua quá trình thiếu máu mạn tính và không có khả năng thích nghi tốt như người lớn tuổi. Theo một nghiên cứu trên tạp chí của trường môn tim mạch Hoa Kỳ (JACC), hút thuốc lá làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim lên gấp 3 lần ở người trẻ tuổi.
• Trẻ em: Nhồi máu cơ tim ở trẻ em rất hiếm gặp. Nguyên nhân thường do các dị tật bẩm sinh của mạch vành (ví dụ: hẹp eo động mạch chủ, bệnh Kawasaki gây viêm mạch vành) hoặc tình trạng viêm nhiễm cấp tính của động mạch vành. (Tham khảo: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5468574/)

2. Tỉ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim ở người trẻ

Theo ước tính của Trung tâm Kiểm soát và Phòng bệnh Hoa Kỳ (CDC):

• Trẻ em dưới 1 tuổi: ít hơn 0.2/100,000
• Người 15-24 tuổi: 0.2/100,000
• Người 25-34 tuổi: 1.4/100,000
• Người 65-74 tuổi: 262/100,000

Như vậy, mặc dù hiếm gặp hơn, nhồi máu cơ tim ở người trẻ vẫn có thể gây tử vong. Sự chủ quan và thiếu nhận thức về các yếu tố nguy cơ có thể làm chậm trễ việc chẩn đoán và điều trị, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

3. Cơ chế bệnh sinh ở trẻ em

Khi động mạch vành bị tắc nghẽn (do dị tật hoặc viêm), vùng cơ tim do động mạch đó nuôi dưỡng sẽ bị thiếu máu. Tình trạng thiếu máu này kích hoạt một loạt các phản ứng phức tạp:

• Thiếu máu cơ tim: Cơ tim thiếu oxy và chất dinh dưỡng.
• Giải phóng cytokine viêm: Các tế bào cơ tim bị tổn thương giải phóng các chất gây viêm, làm tổn thương thêm các tế bào xung quanh.
• Chết tế bào: Các tế bào cơ tim bị tổn thương nghiêm trọng sẽ chết (hoại tử).
• Rối loạn nhịp tim: Hậu quả cuối cùng có thể là các rối loạn nhịp tim nguy hiểm như nhịp nhanh thất, rung thất, hoặc thậm chí ngừng tim. Điều này dẫn đến mất tuần hoàn ngoại biên và trụy mạch ở trẻ em.

4. Phòng tránh nhồi máu cơ tim ở người trẻ

Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Để phòng tránh nhồi máu cơ tim ở người trẻ, điều quan trọng nhất là loại bỏ các yếu tố nguy cơ:

• Không hút thuốc lá: Đây là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe tim mạch và phòng ngừa nhiều bệnh nguy hiểm khác. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), bỏ thuốc lá có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch xuống mức tương đương với người không hút thuốc trong vòng vài năm.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân, béo phì làm tăng cholesterol máu, tăng huyết áp và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hãy xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên để duy trì cân nặng khỏe mạnh.
• Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Ăn ít chất béo bão hòa, cholesterol và muối. Tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Nên chọn các phương pháp chế biến thức ăn ít béo như luộc, hấp, nướng thay vì chiên, xào. Hạn chế ăn phủ tạng động vật.
• Tập thể dục đều đặn: Tập thể dục ít nhất 3-4 lần mỗi tuần, mỗi lần 30-60 phút. Các bài tập cardio như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe rất tốt cho tim mạch. Nếu bạn có bệnh tim hoặc bất kỳ vấn đề sức khỏe nào khác, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu tập luyện.
• Tránh căng thẳng: Stress có thể làm tăng huyết áp và nhịp tim, gây hại cho tim mạch. Tìm các phương pháp thư giãn như yoga, thiền, hoặc đơn giản là dành thời gian cho những sở thích của bạn.
• Hạn chế rượu bia: Uống quá nhiều rượu có thể làm tăng huyết áp, tăng cân, tăng triglyceride máu và gây rối loạn nhịp tim.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Đặc biệt quan trọng đối với những người có yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, tăng cholesterol máu, đái tháo đường, hoặc tiền sử gia đình có người bị nhồi máu cơ tim. Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề tim mạch và có biện pháp can thiệp kịp thời.

5. Gói sàng lọc tim mạch

Phòng khám tim mạch BS Phạm Xuân Hậu cung cấp Gói Sàng lọc Tim mạch - Khám Tim mạch cơ bản, giúp phát hiện sớm nhất các vấn đề của tim mạch thông qua các xét nghiệm và các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại. Gói khám dành cho mọi độ tuổi, giới tính và đặc biệt sẽ rất cần thiết cho những người có yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Khách hàng quan tâm tới Gói Sàng lọc Tim mạch - Khám Tim mạch cơ bản tại phòng khám tim mạch BS Phạm Xuân Hậu vui lòng tham khảo thông tin chi tiết TẠI ĐÂY.