Ở những người bị bệnh tiểu đường, biến chứng bàn chân do bệnh thần kinh, khó khăn trong lưu thông có thể khiến quá trình chữa lành các vết loét, vết cắt trở nên khó khăn hơn. Những vết thương lâu lành có thể dẫn đến nhiễm trùng.
Các vấn đề ở chân khác, chẳng hạn như vết chai sạn, cũng thường gặp ở những người bị bệnh tiểu đường. Những vết chai có thể không đáng lo ngại, những nếu không được chữa trị có thể trở thành vết loét hoặc vết thương hở. Những người bị bệnh tiểu đường cũng có nguy cơ bị bệnh khớp Charcot, bệnh lý làm thoái hóa dần dần khớp xương, dẫn đến mất xương và biến dạng.
Do các tổn thương về thần kinh, những người bị bệnh tiểu đường không thể nhận ra các vấn đề ở chân ngay lập tức. Theo thời gian, các vấn đề ở chân của những người bị bệnh thần kinh do tiểu đường có thể phát triển mà không thể điều trị, có thể dẫn đến phải cắt bỏ chân.
Nguyên nhân dẫn đến các vấn đề ở chân do bệnh tiểu đường?
Lượng đường trong máu cao không kiểm soát được ở những người bị bệnh tiểu đường do kiểm soát kém có thể gây ra bệnh thần kinh ngoại vi, hoặc bị tê và mất cảm giác do tổn thương thần kinh. Những người bị bệnh thần kinh do tiểu đường không có cảm giác đau mãnh liệt như ở người không bị tổn thương thần kinh.
Nếu bạn không nhận biết được vết thương ngay lập tức thì vết thương có thể nằm ngoài kiểm soát, và có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng, phải cắt bỏ chân.
Máu có thể lưu thông kém ở chân tay của những người mắc tiểu đường, làm chậm quá trình chữa lành các vết cắt hoặc vết thương. Các vết thương lâu lành có thể có nguy cơ cao bị nhiễm trùng, vì vi khuẩn có thể dễ dàng xâm nhập vào vết thương hở và vết cắt.
Kiểm tra các vết chai sạn, lở loét, vết cắt… là một phần rất quan trọng của việc điều trị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, theo một bài báo năm 2011 của tờ Diabetic Medicine, “một số cuộc khảo sát và nghiên cứu cho thấy rằng 23–63% những người bị tiểu đường hiếm khi hoặc không bao giờ kiểm tra bàn chân”. Phần không kém phần quan trọng trong chăm sóc phòng ngừa bệnh tiểu đường là bác sĩ sẽ kiểm tra bàn chân mỗi lần khám, và kiểm tra xúc giác ở bàn chân một lần mỗi năm.
Bệnh nhân tiểu đường cần phải tích cực. Đặt câu hỏi. Phối hợp với bác sĩ để xây dựng hướng dẫn chăm sóc bàn chân, giúp ngăn ngừa các biến chứng trước khi xảy ra.
Làm thế nào để phòng ngừa những biến chứng ở bàn chân?
Ngoài việc tuân theo một chế độ ăn uống để kiểm soát lượng đường trong máu, bạn có thể tiến hành vài bước sau để ngăn ngừa các biến chứng ở bàn chân. Để cải thiện lưu lượng máu đến chân, bạn nên đi bộ càng thường xuyên càng tốt với giày kín ngón chân hoặc giày thể thao chắc chắn, thoải mái. Tập thể dục cũng giúp làm giảm huyết áp và giảm cân rất có ích.
Thường xuyên kiểm tra bàn chân để phát hiện các thay đổi, kiểm tra các vết cắt, đau nhức hoặc vết loét. Bạn phải báo về bất kỳ vết thương, vết cắt, hoặc lở loét trên bàn chân cho bác sĩ ngay lập tức. Để giữ cho đôi chân khỏe mạnh, hãy làm theo những lời khuyên sau:
- Kiểm tra bàn chân hàng ngày, kể cả kẽ ngón chân.
- Khám bác sĩ nếu bạn phát hiện chân có vết cắt, vết loét, vết thương, đau nhức, sưng, đỏ, vùng da bị nóng hoặc dị tật.
- Không đi chân trần, kể cả đi trong nhà. Các vết lở loét nhỏ cũng có thể trở nên nghiêm trọng. Đi bộ trên vỉa hè nóng mà không mang giày có thể gây hại mà bạn có thể không cảm thấy.
- Không hút thuốc, có thể làm hẹp mạch máu và góp phần làm máu kém lưu thông.
- Giữ chân sạch sẽ và khô ráo – không ngâm nước. Thấm nhẹ cho khô; không chà xát.
- Giữ ẩm da sau khi làm sạch, trừ kẽ ngón chân.
- Tránh nước nóng; kiểm tra nhiệt độ nước tắm bằng bàn tay, không sử dụng chân.
- Cắt móng chân sau khi tắm. Cắt ngang qua và sau đó giũa bằng giũa móng mềm. Giũa các cạnh sắc và đừng bao giờ cắt lớp biểu bì.
- Sử dụng đá bọt cho các vết chai sạn. Không bao giờ tự cắt vết chai, cục chai, hoặc sử dụng hóa chất không có toa kê của bác sĩ.
- Tìm đến chuyên gia để chăm sóc móng chân và các mô sẹo.
- Mang giày vừa vặn, và vớ bằng sợi tự nhiên (ví dụ cotton hoặc len). Không nên mang giày mới liên tục trong nhiều hơn một giờ, và kiểm tra bàn chân của bạn một cách cẩn thận sau khi cởi giày. Kiểm tra các phần nhô ra hay vật thể khác bên trong giày trước khi mang.
- Hạn chế đi giày cao gót và giày có mũi nhọn.
- Nếu bàn chân bị lạnh, hãy mang vớ để giữ ấm.
- Cử động ngón chân và lắc mắt cá chân trong khi ngồi.
- Không bắt chéo chân, vì làm vậy có thể hạn chế lưu thông máu.
- Thư giãn và nâng cao chân nếu chân bạn bị chấn thương.
Bạn có thể hạn chế các biến chứng của bệnh tiểu đường đến bàn chân nếu bạn siêng năng và duy trì lượng đường trong máu thích hợp. Tuy nhiên, bạn vẫn cần kiểm tra chân hàng ngày.
Bạn có thể quan tâm đến chủ đề:
- Bệnh đái tháo đường và chế độ ăn uống: 7 loại thức ăn giúp kiểm soát đường huyết
- Thay đổi cách sống, giảm rủi ro: 7 lời khuyên giúp bạn phòng ngừa bệnh đái tháo đường
- 10 điều ai cũng thắc mắc về bệnh thận đái tháo đường
