1. Xét nghiệm Troponin là gì?
Xét nghiệm troponin là xét nghiệm xác định nồng độ troponin trong máu. Troponin là phức hợp protein gồm 3 loại là troponin C (có trong cơ xương và cơ tim), troponin I và troponin T (có trong cơ tim). Trong cơ thể, troponin tham gia vào quá trình điều hòa co cơ tim. Thông thường các xét nghiệm troponin được thực hiện chủ yếu nhằm định lượng troponin T hoặc troponin I.
2. Ứng dụng của xét nghiệm Troponin?
Khi cơ tim bị tổn thương, troponin T được giải phóng vào trong máu với một lượng lớn trong vài ngày. Vì vậy, xét nghiệm troponin T được xem là phương pháp giúp chẩn đoán tổn thương ở tim. Kết quả troponin T tăng lên và kết hợp với thăm khám lâm sàng sẽ giúp đánh giá và xác định các vấn đề bất thường ở tim.
Hiện nay, xét nghiệm troponin T được ứng dụng trong các trường hợp sau:
- Thăm khám, chẩn đoán các bất thường ở tim khi người bệnh có các dấu hiệu nghi ngờ trên lâm sàng như khó thở, đau ngực, rối loạn nhịp tim , tim đập nhanh, ....
- Thăm khám, chẩn đoán và xác định những bệnh lý liên quan đến mạch vành (hội chứng mạch vành cấp) và nhồi máu cơ tim .
- Theo dõi tiến triển, đánh giá mức độ và tiên lượng đối với bệnh nhân mạch vành.
Xét nghiệm troponin hiện nay đã được cải tiến và phát triển nhiều nhờ phương pháp đo miễn dịch điện hóa phát quang ECLIA, với các ưu điểm như sau:
- Độ nhạy cao: Giúp chẩn đoán phát hiện các tổn thương tim dễ dàng hơn, từ mức độ nhẹ đến nặng như rối loạn nhịp tim , viêm cơ tim đến nhồi máu cơ tim, ...
- Thời gian ngắn: Xét nghiệm được tiến hành thực hiện trong khoảng 3 giờ, nhờ đó nhanh chóng chẩn đoán và loại trừ bệnh.
3. Đọc kết quả xét nghiệm Troponin
Ở người bình thường, giá trị troponin <14 ng/L (tùy vào cơ sở xét nghiệm giá trị này có thể thay đổi). Khi nồng độ troponin thay đổi, tăng lên hoặc giảm xuống là cơ sở để chẩn đoán nhồi máu cơ tim và tổn thương ở tim khác.
Khi tổn thương cơ tim xảy ra, giá trị troponin tăng >14 ng/L và đạt đỉnh khi xuất hiện cơn đau tim. Giá trị này tăng cao có thể là do: gắng sức trong vận động, tập luyện thời gian dài; nhịp tim tăng nhanh; áp lực động mạch phổi tăng; tắc nghẽn động mạch phổi do huyết khối, khối u; tổn thương ở tim do chấn thương hoặc bệnh lý viêm cơ tim, suy tim, suy tim sung huyết, viêm màng ngoài tim; co thắt động mạch vành; phẫu thuật tim, đặt stent, ...
Xét nghiệm troponin sẽ được chỉ định ngay lập tức đối với bệnh nhân nghi ngờ hội chứng mạch vành cấp hoặc bệnh lý liên quan đến mạch vành. Kết quả xét nghiệm cung cấp các thông tin sau:
- Nếu troponin <14 ng/L hoặc tăng lên và nằm trong khoảng 14 - 53 ng/L trong lần xét nghiệm đầu tiên, sau 1 - 3 giờ xét nghiệm lại lần hai. Dựa vào mức độ thay đổi, Bác sĩ sẽ kết luận có nhồi máu cơ tim cấp không.
4. Đối tượng cần thực hiện xét nghiệm Troponin và khi nào?
Một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao với các vấn đề về tim mạch cần thực hiện xét nghiệm troponin để sớm phát hiện bệnh, cụ thể:
- Người trong độ tuổi trung niên - cao tuổi (từ 40 tuổi trở lên).
- Thừa cân, béo phì, ít vận động.
- Hút thuốc lá trong thời gian dài (>15 năm).
- Tăng huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ trong máu.
- Bị tai biến, mắc bệnh thận, bệnh tự miễn.
- Tiền sử gia đình có người mắc bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim.
Khi thấy xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ tổn thương ở tim như sau, người bệnh cần đến gặp bác sĩ và các cơ sở y khoa để được chỉ định xét nghiệm troponin:
- Thường xuyên bị khó thở, tim đập nhanh, hồi hộp, lo lắng kéo dài.
- Đau tức ngực, bắt đầu bằng cảm giác đè nặng, nóng ran ở ngực, sau đó trở thành đau dữ dội, đột ngột và kéo dài, cơn đau có thể lan từ ngực đến cổ, vai, cánh tay.
- Cơ thể mệt mỏi, thường xuyên bị chóng mặt, đổ mồ hôi, buồn nôn, có thể bị ngất khi thay đổi cảm xúc.
- Rối loạn huyết áp
Xét nghiệm troponin thường được chỉ định để chẩn đoán nhồi máu cơ tim và các bệnh lý liên quan đến mạch vành do có các dấu hiệu lâm sàng nghi ngờ mắc bệnh như đau ngực, khó thở, rối loạn nhịp tim, ...