Chế độ ăn uống khoa học cho phụ nữ tiểu đường
Thay vì ăn kiêng kham khổ trong thời gian điều trị, phụ nữ tiểu đường nên thực hiện chế độ ăn uống khoa học để đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể khỏe mạnh. Điều này không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất cần thiết.
Tại sao cần chế độ ăn khoa học?
Khi ăn kiêng trở thành nỗi ám ảnh, đặc biệt với phụ nữ vừa muốn điều trị bệnh tiểu đường vừa muốn giữ gìn vóc dáng, nguy cơ mất cân bằng dinh dưỡng càng cao. Một chế độ ăn nghèo nàn, chỉ toàn rau xanh hoặc bỏ bữa liên tục, có thể dẫn đến suy dinh dưỡng nghiêm trọng. Do đó, một chế độ ăn khoa học và cân bằng là rất quan trọng.
Đừng nghĩ rằng bạn phải ăn kiêng kham khổ. Chế độ dinh dưỡng cho người tiểu đường đơn giản là lựa chọn những thức ăn lành mạnh nhất với liều lượng phù hợp. Nguyên tắc cơ bản là hạn chế đường, chất béo, cholesterol và muối (natri) trong thực phẩm.
Thực phẩm nên tránh
Bệnh tiểu đường làm gia tăng nguy cơ bệnh tim và đột quỵ do thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch. Vì thế, bạn nên tránh các loại thực phẩm sau để duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh:
- Chất béo bão hòa: Các sản phẩm sữa giàu chất béo và thức ăn nguồn gốc động vật như thịt bò, xúc xích, lạp xưởng và thịt xông khói đều chứa chất béo bão hòa. Theo khuyến cáo của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), nên hạn chế lượng chất béo bão hòa xuống dưới 6% tổng lượng calo hàng ngày [^1].
- Chất béo chuyển hóa: Những loại chất béo này thường có trong đồ ăn chế biến sẵn, đồ nướng, shortening (mỡ trừu) và bơ thực vật. Chất béo chuyển hóa làm tăng cholesterol xấu (LDL) và giảm cholesterol tốt (HDL), gây hại cho tim mạch. Nên tránh hoàn toàn chất béo chuyển hóa trong chế độ ăn uống ^2.
- Cholesterol: Cholesterol có nhiều trong sữa và thức ăn nguồn gốc động vật giàu chất béo như lòng đỏ trứng, gan và các bộ phận khác. Hãy đặt mục tiêu không vượt quá 200 mg cholesterol mỗi ngày để kiểm soát cholesterol tốt hơn. Theo hướng dẫn của Viện Tim, Phổi và Máu Quốc gia Hoa Kỳ (NHLBI), người bệnh tiểu đường nên duy trì mức cholesterol LDL dưới 100 mg/dL [^3].
- Muối (Natri): Bạn nên dùng không quá 2.300 mg muối mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu bạn bị cao huyết áp, chỉ nên dùng dưới 1.500 mg muối mỗi ngày. Việc giảm muối giúp kiểm soát huyết áp, giảm nguy cơ biến chứng tim mạch và thận ở người tiểu đường [^4].
Thực phẩm nên ăn
Bên cạnh những thức ăn nên tránh, thực đơn hàng ngày của bạn vẫn có thể đa dạng với các loại thực phẩm bổ dưỡng sau đây:
- Nhóm bột đường tốt: Trong quá trình tiêu hóa, nhóm bột đường sẽ làm tăng glucose trong máu. Do đó, lượng bột đường bạn ăn hàng ngày cần tuân theo lời khuyên của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Bạn nên chọn các loại tinh bột đường lành mạnh có trong ngũ cốc nguyên vỏ (ngũ cốc thô), rau củ quả, cây họ đậu (đậu nành, đậu Hà Lan và đậu lăng) và các loại bơ sữa ít béo. Chế độ ăn ít bột đường này cũng sẽ giúp bạn duy trì vóc dáng mà vẫn đảm bảo sức khỏe. Chỉ số đường huyết (GI) của thực phẩm cũng là một yếu tố quan trọng cần xem xét. Nên ưu tiên các loại thực phẩm có GI thấp và trung bình [^5].
- Chất béo: Ăn kiêng không có nghĩa là cắt bỏ hoàn toàn chất béo trong thực đơn hàng ngày. Bạn có thể ăn các thực phẩm có chứa chất béo không bão hòa dạng đơn chức và đa chức (omega 3, 6, 9) nhằm giúp giảm cholesterol. Các chất béo có lợi cho sức khỏe này có nhiều trong bơ, hạnh nhân, hồ đào, óc chó, ô liu, cải dầu và đậu phộng. Tuy nhiên, không nên ăn quá nhiều vì tất cả các chất béo đều có lượng calo cao. Nên ưu tiên các loại dầu thực vật như dầu ô liu, dầu hạt cải trong chế biến món ăn [^6].
- Chất xơ: Chất xơ giúp ổn định quá trình tiêu hóa và kiểm soát lượng đường trong máu. Thức ăn giàu chất xơ tốt cho người tiểu đường bao gồm các loại rau, đặc biệt là rau xanh. Các loại rau này không chỉ cung cấp chất xơ mà còn bổ sung vitamin và các chất chống oxy hóa. Trái cây cũng là nguồn cung cấp chất xơ và vitamin tốt, nhưng so với rau, trái cây chứa khá nhiều đường. Tuy nhiên, bạn không nên chỉ ăn toàn chất xơ trong chế độ ăn kiêng vì sẽ khiến cơ thể bạn thiếu các dưỡng chất thiết yếu và quan trọng khác. Nên ăn đa dạng các loại rau xanh và trái cây với lượng vừa phải ^7.
- Các loại cá: Bạn nên ăn cá ít nhất 2 lần/tuần. Đây chính là một lựa chọn thay thế cho các loại thịt giàu chất béo. Chẳng hạn như cá tuyết, cá ngừ và cá bơn có tổng lượng chất béo, chất béo bão hòa và cholesterol thấp hơn thịt và gia cầm. Các loại cá như cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá mòi… rất giàu axit béo omega-3, giúp tăng cường sức khỏe tim mạch bằng cách làm giảm chất béo trong máu. Lưu ý, bạn nên hạn chế ăn cá chiên và tránh các loại cá có hàm lượng thủy ngân cao như cá đá, cá kiếm và cá thu. Cách chế biến cá tốt nhất là hấp, nướng hoặc luộc [^8].
Giải pháp hỗ trợ
Đối với phụ nữ quá bận rộn vừa chăm sóc gia đình vừa phải chu toàn mọi việc tại công ty, việc đảm bảo một chế độ dinh dưỡng đầy đủ không hề dễ dàng. Vì thế, bên cạnh việc chủ động xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh và hạn chế các loại thực phẩm không tốt cho sức khỏe, phụ nữ có thể bổ sung thêm các sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt. Glucerna là một giải pháp dinh dưỡng chuyên biệt dùng bổ sung hoặc thay thế bữa ăn, cung cấp các dưỡng chất thiết yếu giúp cơ thể khỏe mạnh và được chứng minh lâm sàng phù hợp cho người đái tháo đường.
Kết luận
Việc kiên trì thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học không những giúp phụ nữ tiểu đường kiểm soát bệnh mà còn góp phần giữ vóc dáng thon gọn hơn. Hãy kiểm soát glucose bằng chế độ ăn uống lành mạnh, sức khỏe của bạn sẽ được cải thiện như mong muốn. Tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có một chế độ ăn phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe của bạn.
Nguồn tham khảo: [^1]: American Heart Association (AHA) [^3]: National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI) [^4]: Centers for Disease Control and Prevention (CDC) [^5]: American Diabetes Association (ADA) [^6]: Harvard T.H. Chan School of Public Health [^8]: Journal of the American Medical Association (JAMA)